WAAR KOMT ONS GROENTE EN FRUIT VANDAAN? Elke dag eten we groente of fruit. Maar waar komt dit vandaan? Groeit alles in Nederland? Vandaag onderzoek jij waar onze appels en tomaten vandaan komen. Ook ontdek je wanneer een appel of tomaat goed of juist slecht voor het milieu is. Heel veel succes! * Alle antwoorden mag je op je werkblad invullen. WAT GA JE LEREN ? 1. DE SPAANSE TOMAAT > Wat is import en export? > Hoe worden tom at en geteeld? 2. WERELDS F RUIT > Wat doen bijen in Europa? > Wat hebben bije n met de economie 3. DE WERELD te maken? ROND >Waar komt ons fr uit vandaan? >Wat heeft ons fr uit met het klimaa t te maken? 1. DE SPAANSE TOMAAT 1. Tomaten in de supermarkt kunnen een verschillende prijs hebben. Hieronder zie je twee tomaten. Welke tomaat is duurder denk je? Waarom? De linker tomaat is verbouwd in Spanje en naar Nederland gebracht. De rechter tomaat is verbouwd in Nederland. Wist je dat…het grootste gedeelte van het groente en fruit in de supermarkt niet uit Nederland komt? Er wordt heel veel groente en fruit geïmporteerd. Import betekent dat de producten uit andere landen naar Nederland worden gehaald en hier verkocht worden. Export betekent dat producten vanuit Nederland naar het buitenland gaan en daar verkocht worden. Bekijk dit filmpje over tuinbouw in Spanje. 2. Noem 3 dingen die bij het telen van tomaten in Spanje anders zijn dan in Nederland. Je weet nu: rt is > wat import en expo bben rland kassen nodig he > waarom we in Nede n landbouw in > de verschillen tusse w in Spanje Nederland en landbou 2. WERELDS FRUIT Wist je dat... de bij 70 procent van ons groente en fruit bestuift. Dankzij de bij hebben we ongeveer 4 duizend groenterassen in Europa. Stel je voor: in Spanje gaat het heel slecht met de bijen en kunnen de boeren weinig oogsten. Maar in Nederland gaat het juist heel erg goed met de bijen. Beantwoord de volgende vragen op je werkblad. 3. Wat zie je in Spanje in de supermarkt? 4. Wat gebeurt er met de economie van Spanje? 5. Wat zie je in de Nederlandse supermarkt? Economie is het geld dat een land binnen komt en het geld dat wordt uitgegeven. Bijvoorbeeld door handel in producten. Wist je dat… een bij voor één theelepel honing heel ver moet vliegen? Vergelijkbaar met de afstand tussen Amsterdam en Lissabon (in Portugal). Voor één kilo honing moet één bij wel 6 tot 7 maal rond de aarde vliegen! Bekijk de eerste 3 minuten van dit filmpje over fruit terminals. 6. Bekijk een etiket van groente of fruit. Kun je zien uit welk land jouw product komt? Je weet nu: oente en fruit is rgen dat er genoeg gr > dat bijen ervoor zo grijk zijn voor de > waarom bijen belan economie it vandaan kan komen > waar groente en fru 3. DE WERELD ROND Wat weet jij over het land waar jouw groente of fruit vandaan komt? Zoek in de atlas of op internet meer informatie over dit land. Beantwoord de volgende vragen. Tip: m e duurz er wete n ove ame ‘Duur la r zaam ndbouw? voedsel, held’ ke Maak . de di urmerken gibor en dles 7. Noem twee dingen die in dit land hetzelfde zijn als in Nederland. 8. Noem twee dingen die anders zijn dan in Nederland. 9. Als dit product naar Nederland komt, over welke landen en zeeën moet het dan reizen? Bekijk dit filmpje over het broeikaseffect. 10. Leg in je eigen woorden uit wat het broeikaseffect is. Vaak is het beter voor het milieu om producten te eten die vlakbij huis verbouwd worden. 11. Waarom is dat beter voor het milieu? Denk nu nog eens aan het filmpje over de tomaten. De Spaanse tomaten moeten van Spanje naar Nederland vervoerd worden, dat is natuurlijk niet goed voor het milieu. Maar het telen van tomaten in Spanje heeft ook voordelen voor het milieu. 12. Noem twee voordelen voor het milieu wanneer je tomaten teelt in Spanje. Wist je dat... je voor het verbouwen van appels in Nederland geen kassen met verwarming en licht nodig hebt? Het klimaat in Nederland is namelijk heel geschikt voor appelbomen. 13. Kijk naar de appels hiernaast. Welke appel zou beter zijn voor het milieu? Je weet nu: van groente en fruit > waarom transport eu slecht is voor het mili ect is > wat het broeikaseff fruit vandaan komt! > waar je groente en De linker appel is verbouwd in Chili en naar Nederland gebracht. De rechter appel komt uit Nederland