K1 - XMVDW

START
De samenstelling van een eenvoudig
relais
CONTACTEN
(MAAK en/ of VERBREEK)
ANKER
SPOEL
STALEN KERN
Een stroom door een spoel wekt een magnetisch veld op.
Zet spanning op de relaisspoel en zie je wat er gebeurt.
Spanning aan
Door spanning op het relais te zetten gaat er een stroom
door de relaisspoel. Deze stroom veroorzaakt een
magnetisch veld dat het anker aantrekt en de contactdelen
verbuigt. Hierdoor sluit het maakcontact zich.
N
+
Spanning uit
S
_
Door het contact te gebruiken in een (ander) stroomcircuit
kun je een apparaat schakelen.
Zet spanning op de relaisspoel en zie je wat er gebeurt.
Spanning aan
230 v
~
Door het contact te gebruiken in een (ander) stroomcircuit
kun je een apparaat schakelen.
N
+
Spanning uit
230 v
~
S
_
In een elektrisch schema zijn alléén spoel en contacten
belangrijk, de overige onderdelen laten we weg.
In een elektrisch schema zijn alléén spoel en contacten
belangrijk, de overige onderdelen laten we weg.
Deze twee overgebleven onderdelen worden als symbool
getekend.
relaisspoel
Deze twee overgebleven onderdelen worden als symbool
getekend.
Symbool
relaisspoel
Deze twee overgebleven onderdelen worden als symbool
getekend.
Symbool
Symbool
maakcontact
relaisspoel
Deze twee overgebleven onderdelen worden als symbool
getekend.
Bij het relais zetten we de letter K. De contacten die bij dit relais horen noem
je dan ook k. Verder geef je ook het relaisnummer en contactnummer aan.
K1
k1-1
Symbool
Symbool
maakcontact
relaisspoel
Er zijn ook verbreek en/of wissel contacten mogelijk.
+
De elektrische werking van een relais in een schema.
K1
-
+
De elektrische werking van een relais in een schema.
Bij een gesloten stroomcircuit zal de
stroom door de spoel van het relais het
relaisanker magnetisch maken.
K1
N
-
S
+
De elektrische werking van een relais in een schema.
Bij stroomonderbreking is het
magnetisme direct weer weg.
Het relais valt direct af.
K1
-
+
De elektrische werking van een relais in een schema.
Met een extra relaiscontact over de
indrukker wordt dat anders.
k1-1
K1
-
+
De elektrische werking van een relais in een schema.
Zodra het relais magnetisch
wordt sluiten de contacten.
k1-1
K1
N
-
S
Van het relais
+
De elektrische werking van een relais in een schema.
Zodra het relais magnetisch
wordt sluiten de contacten.
k1-1
K1
N
-
S
De stroom kan nu ook via dit
contact.
+
De elektrische werking van een relais in een schema.
Het relais blijft nu wel ingeschakeld als de
indrukker wordt losgelaten. De stroom gaat
nu via het maakcontact. Dit contact noem je
het overneemcontact. Dit contact neemt de
stroomdoorgang van de indrukker over.
k1-1
Het nadeel is nu dat het relais niet meer kan
worden uitgeschakeld.
K1
N
-
S
+
De elektrische werking van een relais in een schema.
Door het aanbrengen van een uitdrukker
krijgen we het relais wel weer uit.
k1-1
K1
-
+
De elektrische werking van een relais in een schema.
k1-1
K1
N
-
S
Indrukker indrukken en
overneemcontact sluit zich.
+
De elektrische werking van een relais in een schema.
k1-1
K1
N
-
S
Indrukker los en overneemcontact
blijft gesloten.
+
De elektrische werking van een relais in een schema.
Uitdrukker indrukken, de stroom wordt
onderbroken. Het relais blijft niet meer
magnetisch en valt af.
k1-1
K1
-
+
De elektrische werking van een relais in een schema.
k1-1
Het overneemcontact gaat weer open.
K1
-
+
De elektrische werking van een relais in een schema.
Uitdrukker losgelaten, de
rusttoestand is weer teruggekeerd.
k1-1
K1
-
+
De elektrische werking van een relais in een schema.
k1-2
k1-1
K1
-
k1-3
+
De elektrische werking van een relais in een schema.
k1-2
k1-1
K1
N
-
S
k1-3
+
De elektrische werking van een relais in een schema.
k1-2
k1-1
K1
N
-
S
k1-3
+
De elektrische werking van een relais in een schema.
Alle drie deze contacten hebben de
andere stand ingenomen.
Maakcontacten zijn nu gesloten
Verbreekcontacten zijn geopend
k1-2
k1-1
K1
N
S
Door op de uitdrukker te drukken komt
alles weer in de beginstand terug
-
k1-3
+
De elektrische werking van een relais in een schema.
k1-2
k1-1
Contacten komen in ruststand
K1
N
S
Relais valt af
-
k1-3
+
De elektrische werking van een relais in een schema.
Alle drie deze contacten hebben hun
ruststand weer ingenomen
k1-2
k1-3
k1-1
Rode lamp uit en groene lamp aan
K1
-
+
De elektrische werking van een relais in een schema.
Alle drie deze contacten hebben hun
ruststand weer ingenomen
k1-2
k1-3
k1-1
Rode lamp uit en groene lamp aan
K1
-
© A.A.M. Schilders, H.H.T.J.M. Doedee, P.P.A. Siroen 2007
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd
en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie of op andere
wijze ook, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.
De uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor persoonlijke of
materiële schade, veroorzaakt door onjuistheden in deze uitgave.
Intellectuele eigendomsrechten:
In deze lesstof bevatten elementen waarop intellectuele eigendomsrechten van
derden rusten, te denken is onder andere aan: logo’s, teksten, beelden,
tekeningen, animaties, foto’s en grafische vormgeving.
Mede om de belangen van derden te beschermen is de inhoud van deze lesstof
alleen bestemd voor persoonlijk, informatief en niet commercieel gebruik
conform de educatieve doelstelling. Voor elk ander gebruik is vooraf
uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van de auteur vereist.