Hypothyreoïdie

Hypothyreoïdie
U heeft een te traag werkende schildklier. Deze folder geeft u informatie over
deze aandoening en over de mogelijke onderzoeken en behandeling.
Neem altijd uw
vens
verzekeringsgege
wijs mee!
en identiteitsbe
De betekenis van hypothyreoïdie
Hypothyreoïdie betekent verminderde schildklierfunctie. Het is de medische
term voor een te traag werkende schildklier. Uw schildklier produceert te
weinig schildklierhormoon. Het is een veel voorkomende aandoening die goed
te behandelen is.
De functie van de schildklier
Laag in de hals, net onder het strottenhoofd en voor de luchtpijp, ligt de
schildklier. De schildklier produceert de schildklierhormonen T4 en T3.
Deze hormonen zijn noodzakelijk voor de groei, de ontwikkeling van het
verstandelijk vermogen en vele stofwisselingsprocessen in het lichaam. De
schildklier wordt aangestuurd door de hypofyse. Dit is een klein orgaan in
de hersenen, dat het schildklierstimulerende hormoon TSH aanmaakt. In de
schildklier wordt jodium opgeslagen dat nodig is voor de aanmaak van de
schildklierhormonen.
Oorzaken van hypothyreoïdie
De meest voorkomende oorzaken van een te langzaam werkende
schildklier zijn:
• een auto-immuunziekte (ziekte van Hashimoto), waarbij het lichaam een
ontstekingsreactie in de schildklier in gang zet;
• een aangeboren afwijking van het schildklierweefsel;
• het gebruik van sommige geneesmiddelen;
• een operatie waarbij de schildklier verwijderd is.
2
Hypothyreoïdie
Klachten bij hypothyroïdie
De klachten en verschijnselen die bij hypothyreoïdie voorkomen, kunnen zich
ook voordoen bij andere ziekten. Hierdoor is hypothyreoïdie een aandoening
die soms pas laat wordt herkend, vooral ook omdat de klachten meestal zeer
geleidelijk ontstaan.
Veel voorkomende klachten zijn:
• vermoeidheid
• het koud hebben
• gewichtstoename
• obstipatie
• brokkelige nagels
• droge huid
• spierpijn/-zwakte
• menstruatieveranderingen
• langzame hartslag
• lagere stem
• concentratieproblemen
• lusteloosheid.
Het stellen van de diagnose
Op basis van de klachten, het lichamelijk onderzoek en het bloedonderzoek
kan vastgesteld worden of er sprake is van een te traag werkende schildklier.
3
De behandeling van hypothyroïdie
Hoewel er verschillende oorzaken voor hypothyreoïdie zijn, is de behandeling
in alle gevallen hetzelfde. De behandeling is erop gericht het tekort aan
schildklierhormoon aan te vullen.
Het T4-schildklierhormoon
U vult het tekort in uw lichaam aan met tabletten die het schildklierhormoon
T4 bevatten. Deze tabletten heten bijvoorbeeld: Euthyrox, Levothyroxine,
Thyrax of Eltroxin.
Het T4-hormoon wordt in uw lichaam omgezet naar het actieve
schildklierhormoon T3 (tri-jodium thyronine). Het T3-hormoon zorgt ervoor dat
er veel stofwisselingsprocessen van het lichaam worden aangestuurd, zoals:
• de maag-/darmwerking
• de hartslag
• de lichaamstemperatuur
• de groei van haren en nagels
• de ademhalingsfrequentie
• transpiratie en temperatuur
• het psychisch welbevinden
• spieren en gewrichten.
In samenwerking met u en met de schildklierverpleegkundige stelt uw
behandeld arts u zo goed mogelijk in op het T4-hormoon, zodat u zich zo
optimaal mogelijk voelt. Dit is maatwerk en kost tijd.
Het kan echter zijn dat u zo goed mogelijk bent ingesteld op dit hormoon en u
toch nog klachten heeft, zoals:
• vermoeidheid
• depressie
• spier- en of gewrichtsklachten.
4
Hypothyreoïdie
Als andere oorzaken voor deze klachten zijn uitgesloten, is het mogelijk
om in overleg met uw arts en schildklierverpleegkundige tabletten met het
T3-hormoon te proberen.
Het T3-hormoon
Het is wetenschappelijk niet bewezen dat het nuttig is om het T3-hormoon
toe te voegen aan het T4-hormoon. Toch is het onze ervaring dat ongeveer
10% van de patiënten er baat bij heeft. De groep die er wel baat bij heeft,
wordt ingesteld op de dosering T4/T3 waar hij/zij zich het best bij voelt. Het
kan echter ook zijn dat u geen verschil ervaart of juist een verergering van uw
klachten. In dat geval stopt u na een paar maanden weer met het T3-hormoon.
Een voorbeeld van het T3-hormoon is Cytomel. Dit is verkrijgbaar in tabletten
van 25 mcg en sinds kort ook in 12,5 mcg. Om een overdosering aan
schildklierhormoon te voorkomen, wordt het T4-hormoon meestal verlaagd
zodra u begint met het T3- hormoon.
Inname van de medicijnen
Zowel het T3- als het T4-hormoon neemt u een half uur voor het ontbijt in op
de nuchtere maag, zodat de opname van het hormoon optimaal is. Doet u
dit niet, dan kunnen we u niet goed instellen op de juiste dosering en blijft u
klachten houden.
Waarden in het bloed
Als de dosis van het T4- en/ of T3-hormoon wijzigt, duurt het ongeveer zes
weken voordat de waarden van deze hormonen in uw bloed goed te meten
zijn. Dit is de reden dat het goed instellen op schildklierhormonen een lange
periode in beslag neemt. Gebruikt u Cytomel, houdt er dan rekening mee dat
de bloedcontrole vier uur na inname van de Cytomel plaats moet vinden.
5
Hoe lang gebruiken?
Meestal zult u deze schildklierhormoon bevattende geneesmiddelen
levenslang moeten blijven gebruiken. Bij zwangerschap is het nodig dat u uw
behandelend arts of verpleegkundige raadpleegt.
Mogelijke bijwerkingen
De medicijnen hebben geen bijwerkingen. Klachten kunnen alleen optreden
als u te veel medicijnen tegelijk inneemt of als de dosis te snel wordt
opgevoerd. Dit kan onder andere leiden tot hartkloppingen en rusteloosheid.
Behandelend artsen en verpleegkundigen
Dr. G. Bleumink, endocrinoloog
Dr. H. de Boer, endocrinoloog
Dr. A. van Bon, endocrinoloog
Dr. R. Eckhart, endocrinoloog
Mw. W. Koppenol, schildklierverpleegkundige
Mw. I. Schoot-Hubers, schildklierverpleegkundige
Mw. K. van de Kant, schildklierverpleegkundige
Mw. B. Hengeveld, schildklierverpleegkundige
6
Hypothyreoïdie
Vragen
Deze informatie is bedoeld als aanvulling op het gesprek dat u heeft met uw
endocrinoloog of schildklierverpleegkundige van het Schildkliercentrum (op
de polikliniek Interne Geneeskunde). Heeft u na het lezen van deze folder
nog vragen? Stel deze tijdens het eerstvolgende bezoek aan uw arts of
verpleegkundige op de polikliniek of neem telefonisch contact met ons op.
• Mw. B. Hengeveld is aanwezig op dinsdag en de even weken tevens op
maandag.
• Mw. W. Koppenol is aanwezig op donderdag en vrijdag en de oneven
weken tevens op maandag.
• Mw. K. van de Kant is aanwezig op donderdag en vrijdag.
• Mw. I. Schoot is aanwezig op donderdag.
Rijnstate
Schildkliercentrum
Wagnerlaan 55
6815 AD Arnhem
Tel: 088 - 005 7750
www.rijnstate.nl
7
Patiëntenverenigingen
Schildklierstichting Nederland
Stationsplein 6
3818 LE, Amersfoort
Tel: 0900-899 8866
(Bereikbaar op werkdagen van 13.00 – 16.00 uur)
www.schildklier.nl
Stichting Schild
Voor ouders/verzorgers van kinderen met een aangeboren schildklierziekte
Strobenen Bogerd 87
3343 BV Hendrik Ido Ambacht
www.stichting-schild.nl
Bij Rijnstate kunt u telefonisch en voor de meeste
specialismen via www.rijnstate.nl uw afspraak maken.
Rijnstate
Postbus 9555
6800 TA Arnhem
T 088 - 005 8888
E [email protected]
www.rijnstate.nl
Ziekenhuislocaties
Arnhem
Zevenaar
Velp
Dieren
Arnhem-Zuid
088690/2013-10 Uitgave: Afdeling Marketing & Communicatie Rijnstate, 2013
Belangenvereniging voor mensen met hypothyroïdie
Postbus 215
1620 ED Hoorn NH
www.hypomaarniethappy.nl