Quizvragen HC 8 juni 2005-voor op de website 1.) Van wie en in welk jaar kreeg de kleine koopmansstad Amsterdam het recht boven haar wapen de keizerskroon te voeren? -Antwoord: De landsheer Maximiliaan van Oostenrijk, in 1489. 2.) In Nederlands-Indië werd de slavernij afgeschaft in 1859. In Suriname gebeurde dit pas vier jaar later, op 1 juli 1863. Welke minister speelde hier een grote rol in? -Antwoord: Jan Jacob Rochussen. Minister van Koloniën Jan Jacob Rochussen. Hij was getrouwd met een Creoolse vrouw toen hij daar gouverneur was, en de afschaffing paste in de zogenaamde ‘ethische politiek’. 3.) Noem de twee bekendste oud-leerlingen van de KuK Realschule in Linz. -Antwoord: A. Hitler (schilder en staatsman) en L. Wittgenstein (leerkracht basisonderwijs en filosoof) 4.) Hoe noemt men aanhangers van een op de Bijbel geïnspireerde geologie, die ervan uitgingen dat Gods grote vloed alle levende wezens (m.u.v. Noach c.s.) had gedood en dat na het zakken van het water de karkassen van deze verdronken dieren zich als fossielen in grotten en op bergen afgezet hadden? (ter verklaring van de vondsten van fossielen schelpen e.d. op plekken ver van zeeën verwijderd) -Antwoord: Neptunisten 5) Van wie is het citaat: ’My revolution is about islam. It’s not about the price of melons.’ -Antwoord: Ayatollah Khomeini 6) Twee vragen over Socrates:1 punt per vraag. VraagA: Socrates (469-399 vC) schnabbelde een beetje bij als filosoof, maar wat was zijn eigenlijke beroep? VraagB: Welke beroemde buurman had Socrates? -Antwoord A: Beeldhouwer Antwoord B: Xenophon (444-357?) 7) Bij welke kerkelijke gelegenheid roept de onderzoekende bisschop 'Habet' en antwoorden de andere aanwezige bisschoppen: 'Deo Gratias!' ? -Antwoord: Bij de controle of een nieuw benoemde paus wel van het mannelijk geslacht is. Anekdote: De kandidaat- paus dient op een stoel met een gat op scrotumhoogte plaats te nemen. De controlerende prelaat bevoelt vervolgens door het gat de mannelijkheid van Zijne Heiligheid (naar aanleiding van de benoeming van de vrouwelijke pausin Johanna in de 9de eeuw). 8.) Bart zingt: ‘In negentien drie zeven / dan zul je wat beleven / dan komt de ... naar Nederland’? Antwoord: Jamboree (mondiale padvindersbijeenkomst) in 1937 te Vogelenzang. 9.) De Amsterdamse bank Hope & Co, die later MeesPierson werd (en binnenkort FortisMeesPierson), werd rijk door misschien wel grootste onroerend goed transactie uit de wereldgeschiedenis. Hoe heet deze transactie? -Antwoord: Deze transactie staat bekend als de ‘Louisiana Purchase’. Dankzij deze transactie verdubbelden de Verenigde Staten in één keer in omvang en warden ze één van de grootste naties ter wereld (Napoleon aan de VS) 10.) In januari 1687 verwondde een componist zijn voet met de punt van de stok waarmee hij tijdens een uitvoering van zijn Te Deum hij de maat sloeg. De wond raakte ontstoken, werd gangreneus en de componist overleed drie maanden later. Hoe heette deze componist? -Antwoord: De Italiaans/Franse componeur Jean-Baptiste Lully (1632-1687) 11.) Wie werd de eerste sociaal-democratische wethouder van Amsterdam, en in welk jaar? -Antwoord: De socialist F.M. Wibaut, bijgenaamd ‘De machtige’, werd in 1907 in de Amsterdamse Gemeenteraad gekozen. In 1914 werd hij de eerste sociaaldemocratische wethouder van Amsterdam. Met een onderbreking van slechts 2 jaar zou hij tot 1931 op de wethoudersstoel blijven zitten. 12.) Welke dichter en jurist was de voorzitter van de Grote Vergadering der StatenGeneraal in 1651? -Antwoord: Jacob Cats 13.) In 1992 stortte een El-Al vliegtuig neer in de Bijlmer. Hoe heetten de twee getroffen Bijlmerflats? -Antwoord: Kruitberg en Groeneveen 14.) De Griekse mythische held Ajax, koning van Salamis en een neef van Achilles, stond bekend om zijn grote kracht en moed. Hij vocht mee in de Trojaanse oorlog, maar ondanks zijn heldendaden in de strijd liep het uiteindelijk toch slecht met hem af: hoe? -Antwoord: Hij pleegde zelfmoord 15.) Een beroemde uitspraak: "By God, I think the Devil shits Dutchmen". De Nederlanders in dit citaat kwamen onder leiding van wie..? -Antwoord: Dit schrijft de secretaris van de Engelse marine Samuel Pepys als de Nederlandse vloot in 1667 de Medway opzeilt onder leiding van Michiel de Ruijter en een aanzienlijk deel van de Engelse vloot dat daar voor anker ligt, zonder pardon verplettert. Sir W. Batten roept aan tafel "By God,I think the Devil shits Dutchmen." 16.) Door welke Romeinse keizer werden de Olympische Spelen afgeschaft? -Antwoord: Door keizer Theodosius (I), die een edict uitvaardigde tot sluiting van heidense culten en centra in 393 AD. 17.) 23 november 1946 wordt vaak als beginpunt van de Vietnamoorlog gezien. Welke havenstad werd toen gebombardeerd door Franse schepen? -Antwoord: Haiphong (of: Tonkin) 18.) Op 17 april sloot Nederland vrede na een oorlog die 335 geduurd had. Met wie? -Antwoord: De Scilly Islands -Uitleg: In 1651 verklaarden de Staten-Generaal de Scilly Islands (45 km ten zuidwesten van het Britse Land’s End) de oorlog vanwege piraterij en stuurden luitenant-admiraal Tromp erheen met een vloot om daar een einde een te maken. Voordat er een schot gelost werd, kwam de Engelse vloot van admiraal Blake tussenbeide. Blake verklaarde dat hij het probleem zou oplossen. Een jaar later raakte Nederland met Engeland in oorlog. Toen in 1654 de vrede werd getekend, werd over het hoofd gezien dat Nederland nog steeds officieel in oorlog was met de Scilly Islands. Dit ontdekte men op de Scilly Islands pas in 1985. Op 17 april 1986 ondertekende de Nederlandse ambassadeur uit Londen, jhr. mr. J.L.R. Huydecoper van Nigtevecht, het vredesverdrag, waarmee officieel een einde kwam aan een oorlog die met 335 jaar de langste is uit de wereldgeschiedenis. 19.) Welke innovatie staat op naam van Tiro, de slaaf (later vrijgelatene) van Marcus Tullius Cicero, die na diens dood zijn werken uitgaf? -Antwoord: Stenografie 20.) In 1890 overleed Tatanka Iyotake na een bewogen leven. Naar aanleiding van een droom van hem, vond in 1876 de beruchte slag bij Little Bighorn plaats. Onder welke naam is Tatanka Iyotake beter bekend? Antwoord: Sitting Bull Anekdote: Later in zijn leven toerde Tatanka Iyotake met de Buffalo Bill Cody's Wild West Show. Vaak werd hem gevraagd het publiek toe te spreken, waarop hij hen vaak vervloekte in zijn Lakota (?) onder wild applaus van zijn luisteraars. 21.) Met de onafhankelijkheid van welke deelrubriek begon de desintegratie van het voormalig Joegoslavië? -Antwoord: Slovenië 22.) De vrede tussen het Duitse rijk en de geallieerde mogendheden na de Eerste Wereldoorlog (1919) staat bekend als het Verdrag van Versailles, naar de plaats waar het gesloten werd. In welke plaats werd in hetzelfde jaar de vrede tussen de geallieerden en Oostenrijk gesloten? -Antwoord: Het Verdrag van Saint-Germain werd gesloten in de Parijse voorstad Saint-Germain-en-Laye (de vrede met Hongarije, apart van Oostenrijk, in Trianon) 23.) Wie zette in 1967 de talenstrijd in Canada op scherp met een toespraak die de volgende woorden bevatte: ‘Vive Montréal! Vive le Québec! Vive le Québec... libre! Vive le Canada français! Et vive la France!’? -Antwoord: Charles de Gaulle 24.) In het kader van Admiraal de Coligny's groeiende invloed aan het hof en van de daaruit voortvloeiende verzoening tussen koningschap en protestantisme, werd op 24 augustus een huwelijk gesloten tussen de protestantse leider Hendrik van Navarra (de latere Hendrik IV) en Margaretha, zuster van koning Karel IX van Frankrijk. Hoe zal dit bruiloftfeest uiteindelijk bekend staan in de geschiedenisboeken? -Antwoord: De Bartholomeüsnacht (of bloedbruiloft) is de nacht van 23 op 24 augustus 1572. 25.) Welke hooggeplaatste nazi werd in 1943 gedood, hetgeen leidde tot de verschrikkelijke wraak actie in het Tjechische mijnstadje Lidiçe? -Antwoord: Reinhart Heydrich (hij stond bekend als De Beul van Praag. Zonder proces werden mensen op zijn bevel afgemaakt. Toch dacht hij dat 'zijn' Tsjechen van hem hielden en hij nam het niet zo nauw met de beveiliging: zonder begeleiding reed hij in een open Mercedes) 26.) Welke archeoloog vond, naar eigen zeggen op basis van de Ilias, in 1870 het oude Troje na opgravingen in de heuvel Hisarlýk? Antwoord: Heinrich Schliemann Anekdote: In die tijd stond de archeologie echter nog in de kinderschoenen en Schliemann ging dan ook onbekommerd en vrij grof te werk. Hij slaagde er wel degelijk in Troje te vinden, met goudschat en al. Helaas schijnt de goudschat, in Berlijn in de chaos van de Zusammenbruch van 1945 verdwenen te zijn. Het enige wat er van over is, is een foto van Schliemann's vrouw in volledig Iliaans ornaat. 27.) In de Middeleeuwen hadden mensen geen achternaam. Om toch duidelijk te vertellen wie men bedoelde, gaf men sommige mensen een bijnaam. Zo kennen we allemaal Karel ‘de Grote’ en zijn vader Pepijn ‘de Korte’, maar met welke bijnaam was Karel’s moeder Bertha bekend? -Antwoord: Bertha "met de grote voeten". 28.) Van 1953 tot 1963 vormden de gebieden Zuid-Rhodesië, Noord-Rhodesië en Nyassaland samen de 'Federatie van Rhodesië en Nyassaland'. Welke drie nu zelfstandige landen? -Antwoord: Zimbabwe, Malawi en Zambia 29.) Welk Europees land werd in de negentiende eeuw enige tijd bestuurd vanuit de Nieuwe Wereld? -Antwoord: Portugal Uitleg: In 1807 vluchtte het Portugese koninklijk huis voor Napoleon naar Brazilië. Na de val van Napoleon weigerde hij echter terug te keren naar Portugal en benoemde Rio de Janeiro tot de nieuwe hoofdstad van het Portugese rijk (Als gevolg van de komst van het Portugese koningshuis werden Braziliaanse havens geopend voor andere (geallieerde) Europese naties, werd Rio de Janeiro een machtscentrum, kwam de nationale bibliotheek naar Brazilië en werden de eerste Braziliaanse universiteiten gesticht. In 1821 keerde hij uiteindelijk terug naar Portugal. Zijn zoon Dom Pedro I bleef achter in Brazilië en riep in 1822 de onafhankelijk uit en riep zichzelf uit tot keizer. Drie jaar later werd deze onafhankelijkheid door Portugal erkend). 30.) Balthasar Gerards kon niet zwemmen en was bang dat hij na de moord op Willem van Oranje misschien via de Delftse grachten zou moeten ontsnappen. Daartoe beschikte hij over een hulpmiddel. Wat was dit hulpmiddel? -Antwoord: Een zwemband van varkensblaas. Om niet op te vallen droeg hij deze uiteraard onder zijn kleren. 31.) In 843 werd in het Verdrag van Verdun het rijk van wijlen Lodewijk de Vrome in drie stukken verdeeld. In 870, na de dood van Lotharius II, werd het middenrijk zelf verdeeld. In welke Nederlandse plaats werd dit verdrag gesloten? -Antwoord: Meerssen (bij Maastricht) 32.) Welke Britse officier uit de Eerste Wereldoorlog, deed de volgende uitspraak: "I am making this statement as an act of wilful defiance of military authority, because I believe that the war is being deliberately prolonged by those who have the power to end it.” - Antwoord: Siegfried Sassoon (‘war poet’) werd naast zijn gedichten beroemd om dit anti-oorlog-statement dat in juli 1917 een rel veroorzaakte in Engeland. 33.) Hoeveel doden vielen er bij het Jordaan-oproer? -Antwoord: 5 (volgens de website van het Gemeentearchief) 34.) In welk jaar werd de Staten-Generaal ingesteld? -Antwoord: In 1464 (op 9 januari) 35.) Wat is de overeenkomst tussen Alexander de Grote, Philips III (Habsburg) en Lodewijk VIII (Capet)? -Antwoord: Al hun vaders heetten Philips II 36.) Na de overwinning op welke vijand deed Caesar de beroemde uitspraak ‘Veni, vidi, vici’? -Antwoord: In 47 v. Chr. versloeg Caesar Pharnaces, de zoon van Mithridates VI van Pontus, bij Zela. Anekdote: Caesar schreef dit in een brief aan de senaat in Rome. Deze zinsnede was bedoeld als sneer naar Pompeius Magnus, die gezien werd als de grootste Romeinse generaal na zijn jarenlange strijd tegen Mithridates. Pompeius wist de oorlog echter niet succesvol te besluiten; pas nadat Pharnaces zijn vader had vermoord, was de oorlog voorbij. Caesar maakte dus fijntjes duidelijk dat de reputatie van Pompeius enige downgrading behoefde. Je zou Caesar een revisionist kunnen noemen. 37.) Wie scoorden de enige Nederlandse doelpunten in WK-finales? -Antwoord: Johan Neeskens (1974) en Dick Nanninga (1978) 38.) Welke Middeleeuwse vorst stond bekend onder de eervolle bijnaam 'Stupor Mundi'? -Antwoord: Frederick II (1215-1250), koning van het Koninkrijk der Twee Siciliën. 39.) Wie was als ingenieur betrokken bij de aanleg van het Amsterdam-Rijnkanaal en trouwde, dank zij een speciale dispensatie van koningin Wilhelmina, met zijn tante? -Antwoord: Anton Mussert (1894-1946) 40.) Hoe heette het vliegtuig waarmee Charles Lindbergh in 1927 nonstop van New York naar Parijs vloog? -Antwoord: Spirit of St Louis -Vraag bij geluidsfragment 1: In welke militante moslim organisatie was Malcolm X actief? Antwoord: Nation of Islam. -Vraag bij geluidsfragment 2: In welk jaar trad "I'm not a crook" Nixon af, en wat is de naam van de pas onthulde “Deep Throat”? Antwoord: (9 augustus) 1974 en William Mark Felt (FBI)