acoustic space gutenberg galaxy global village

mediageschiedenis, een introductie door harold konickx
stones ontmoeten havel
ray and charles eames
#cmdmg2013
twitter? weeten? graag!
theo ploeg: een inleiding over acoustic space,
gutenberg galaxy en global village
‘history is bunk’, henry ford
‘History
is more or less bunk. It’s
tradition. We don’t want tradition.
We want to live in the present, and
the only history that is worth a
tinker’s damn is the history that we
make today.’
henry ford in chicago tribune, 1916
marshall mcluhan (1911-1980)
acoustic space
gutenberg galaxy
global village
1813
2013
(post)moderniteit
`
(post)fordisme
`
2 eeuwen media
11 rond 1930
toronto
McLuhan’s cycle of change
The new media
technology alters
our sense ratios
We invent a new
media technology
The altered sense
ratio alters our
perception
‘we shape our tools
and tools shape us’,
The altered
perception changes
the way we think
Marshall McLuhan
New models of reality
give rise to new
inventions
With a new way of
thinking we create
new models of reality
cycle of change
mcluhan kerngedachte #1: media are extensions of some human faculty
mcluhan kerngedachte #2: the medium is the message
mcluhan kerngedachte #3: walking backwards 16
into the future
intermezzo
terug naar marshall mcluhan
‘societies have always been shapes
more by the nature of the media by
which men communicate than by the
content of the communication’
mcluhan als technologisch determinist
tribal man living in acoustic space
literate man living in the gutenberg galaxy
network man living in the global village
historische fasen van media
21
acoustic
space
tot grofweg 1500
•
•
•
•
•
•
•
•
oor als dominate orgaan
waarheid is vloeibaar
gemeenschap staat centraal
betrokkenheid en gelijkwaardigheid
mythes
tijd en plaats niet belangrijk
horen is geloven
uitvinding schrift zorgt voor shift naar visuele
kenmerken acoustic space
23
vloeibare waarheid op de atheense
agora
24
gutenberg
galaxy
1500 - 1900
•
•
•
•
•
•
•
•
•
oog als dominate orgaan
waarheid is universeel
individu staat centraal
hierarchie en centralisatie
privacy, afstandelijkheid en isolatie
tijd en plaats zijn belangrijk
objectivering en rationalisering
geluid wordt visueel gemaakt
zien is geloven
kenmerken gutenberg galaxy
26
boeken objectiveren en rationaliseren
the 27
global village
1900 - nu
• elektrische media als extensie van het centrale
zenuwstelsel
• tijd en plaats vloeien in elkaar over
• terugkeer van het gevoel en ervaring
• betrokkenheid
• gemeenschap boven individu
• hierarchieën imploderen
• creativiteit en subjectiviteit
• zijn boven worden
kenmerken van the global village
29
tv als cool, elektrisch
medium
intermezzo II
(post)moderniteit en (post)fordisme
QuickTime™ en een
-decompressor
zijn vereist om deze afbeelding weer te geven.
daft punk - robot rock (2005)
world exhibition 1958: philips pavilion
brasilia (1960)
world trade center, new york (1973)
•
•
•
•
•
één ideologie: vooruitgang
geschiedenis is bunk
alles is te objectiveren en te rationaliseren
ook de mens en persoonlijke groei
effecten: specialisatie, organisatievorming,
beheersbaarheid, management, objectieve
wetenschap
moderniteit (1800 - ?)
industriële revolutie
arnold schönberg38
(1874 - 1951)
scheurtje in moderniteit #1: zichtbaarheid gevolgen oorlog
scheurtje in moderniteit #2: globalisering van40productie
scheurtje in moderniteit #3: emancipatie van iedereen
‘the spatialization of culture under
pressure of organized capitalism’
fredric jamesons definitie van postmoderniteit
43
•
•
•
•
•
•
geen geloof meer in vooruitgang
geen geloof meer in wat dan ook
ook niet in geschiedenis
globalisering van social-economische cultuur
fragmentatie van alles
zoektocht naar zingeving
postmoderniteit (1965 -?)
kiss als voorbeeld van postmoderniteit
henry ford
fordisme (1910 - 1965)
•
•
•
•
•
•
arbeidspecialisatie
massaproductie
alles hetzelfde én uniek
leven: werken en vrije tijd
alles is nu
ford (of elk ander bedrijf) zorgt voor je
fordisme (1910 - 1965)
postfordisme (1965- nu)
•
•
•
•
•
massaproductie globaliseert
arbeid wordt flexibel en onzeker
en daarmee ook identiteit
niemand zorgt meer voor je
kortom: iedereen staat er alleen voor
postfordisme (1965- nu)
stadslandbouw als postfordisme
acoustic space
gutenberg galaxy
global village
1813
1900
2013
1965
moderniteit
fordisme
postmoderniteit
postfordisme
samenvattend
studievragen naar aanleiding van hoorcollege:
1. neem een medium en beschrijf het volgens mcluhans
the medium is the message
2. leven we in the global village? leg uit!
3. vergelijk de historische fasen van mcluhan
met (post)moderniteit en (post)fordisme
weekopdracht:
maak een portret van jezelf met een medium uit
acoustic space, gutenberg galaxy en global village