Richtlijnen verzorging PEG-sonde Een goede verzorging van de PEG-sonde en de huid rond de insteekplaats kan veel problemen voorkomen. In deze folder hebben we de belangrijkste richtlijnen voor de verzorging op een rij gezet. Wij raden u aan om daarnaast ook de uitgebreidere folder Sondevoeding via een voedingsstoma (PEG) van de Maag-LeverDarm stichting aandachtig te lezen. In deze folder vindt u informatie over sondevoeding en de PEG-sonde. Verzorging gedurende de eerste week na plaatsing PEG-sonde Als de PEG-sonde nog maar net is aangelegd, kan het gebied rond de insteekplaats gevoelig zijn. Het buitenste schijfje staat dicht tegen de buikhuid aan. Soms zijn er ook hechtingen aangebracht. Dit moet de eerste week zo blijven. De dag van of na plaatsing, voordat u naar huis gaat, controleert de MDL-arts de insteekopening. Voor de verzorging in de eerste week zijn de volgende punten van belang: • Spuit de PEG-sonde elke keer vóór en na het toedienen van voeding en/of medicijnen door met 20 tot 30 ml kraanwater. Wanneer u de sonde niet gebruikt, spuit deze dan toch 3 tot 4x daags door met 20 tot 30 ml kraanwater. Hiermee voorkomt u verstopping van de PEG-sonde. • Maak de huid rond de insteekopening en het fixatieschijfje op de PEG-sonde 2x daags schoon met een chloorhexidinedigluconaat 0.5 procent in alcohol zeventig procent (verkrijgbaar bij drogist of apotheek). • Breng daarna een steriel splitgaas aan tussen de buikhuid en het fixatieschijfje. De benodigdheden voor verzorging en het doorspuiten zitten in het startpakket wat bij u thuis wordt afgeleverd. • Beweeg de PEG-sonde verder zo weinig mogelijk. De PEG-sonde mag nog niet gedraaid en gedompeld worden. • U kunt gerust douchen met uw PEG-sonde. Ga de eerste week nog niet in bad. •Zware lichamelijke inspanning en/of sporten kunt u de eerste weken beter vermijden. 2 Verzorging vanaf 7 - 10 dagen na plaatsing PEG-sonde Een week tot 10 dagen na de plaatsing van de PEG-sonde komt u op het spreekuur van de PEG-verpleegkundige. Hier worden de volgende vier handelingen met u doorgesproken: • Doorspuiten. Spuit de PEG-sonde elke keer vóór en na het toedienen van voeding en/of medicijnen door met 20 tot 30 ml kraanwater. Wanneer u de sonde niet gebruikt spuit deze dan wel 3 tot 4x daags door met 20 tot 30ml kraanwater. • Schoonmaken. Maak de huid rond de insteekopening en de PEG-sonde schoon met water en zeep. Dit kan bijvoorbeeld onder de douche of in bad. Droog de huid goed. Eventueel kunt u een splitgaas tussen de fixatieschijf en de buikhuid doen. Als er geen vocht uit het fistelkanaal lekt is dit niet nodig. • ‘Dompelen’. Schuif 1x daags het schijfje op de PEG-sonde 2 cm van de buikhuid af en beweeg de PEG-sonde op en neer in het fistelkanaal (‘dompelen’). • Ronddraaien. Draai 1x daags de PEG-sonde een keer helemaal rond in het fistelkanaal. Zo voorkomt u dat de PEG-sonde vastgroeit in de maagwand. • Als u hechtingen heeft worden deze verwijderd tijdens dit bezoek. Gegevens over uw PEG-sonde U heeft de volgende PEG-sonde: cm. Entristar 16 Fr. Deze sonde heeft geen ballon maar een interne fixatiedisk die met behulp van een strekker kan worden verwijderd. Dit vindt plaats op het PEG-spreekuur. De Entristar kan jaren blijven zitten. cm. Freka ballon sonde 15 Fr. Deze sonde heeft een kleine ballon (5ml inhoud) en wordt na 6 weken op het PEG-spreekuur gewisseld. Deze ballon moet 1 keer per 6 weken gecontroleerd worden. Vul zo nodig de ballon aan met kraanwater tot de oorspronkelijke hoeveelheid. De PEG-sonde wordt op de volgende datum vervangen: 3 - - cm. Kangaroo ballonsonde/Mic-key Button 12 - 14 - 16 - 18 - 20 Fr De hoeveelheid water in de ballon is ml. Deze ballon moet 1 keer per maand gecontroleerd worden. Vul zonodig de ballon aan met kraanwater tot de oorspronkelijke hoeveelheid. De PEG-sonde moet vervangen worden in de maand: Overige PEG-sondes: 4 Veel gestelde vragen: Kan de PEG-sonde er uit vallen? Een PEG-sonde kan er niet gemakkelijk uitvallen, deze heeft een schijfje of ballon aan de binnenkant van de maag, waardoor deze stevig gefixeerd zit. Alleen als er hard aan getrokken wordt of als de ballon lek is kan deze eruit vallen. In dat geval moet u zo snel mogelijk de uitgevallen sonde terug plaatsen, of een nieuwe sonde uit uw voorraad terugplaatsen. Als u dat nog niet eerder heeft gedaan kunt u contact opnemen met de PEGverpleegkundige of de spoedeisende hulp. Handel snel, de insteekopening sluit zich al na 1á 2 uur. Hoe kom ik aan een reservesonde? De eerst geplaatste PEG-sonde kan jaren blijven zitten, afhankelijk van het gebruikte materiaal. Hierna kan de PEG-sonde worden gewisseld voor een PEG-sonde met een ballon. De insteekopening is rood en pijnlijk: Wanneer de huid rond de insteekopening rood en pijnlijk is, kan er sprake zijn van een (beginnende) ontsteking. Start met desinfecteren. Zorg ervoor dat de huid schoon en droog blijft, als de klachten niet na enkel dagen verdwijnen en u krijgt koorts, maak dan een afspraak op PEG-spreekuur. De PEG-sonde lekt: Lekkage kan ontstaan door een defect in de PEG-sonde zelf, deze zal dan gewisseld moeten worden. Zo nodig kan u deze afplakken met tape ter overbrugging naar de poli. Ook kan er vocht uit de maag langs de insteekplaats lekken. Neem contact op met de poliklinische zorgeenheid maag-, darm- en leverziekten. De PEG-sonde is verstopt: Wanneer de PEG-sonde niet meer doorgankelijk is kunt u via de polikliniek MDL een afspraak maken voor het wisselen van de sonde. Neemt u dan wel uw reservesonde mee naar het spreekuur van de PEGverpleegkundige. 5 De PEG-sonde kan niet meer gedraaid en gedompeld worden: Wanneer de PEG-sonde niet meer gedraaid en gedompeld kan worden betekent dit dat de sonde vastzit in het fistelkanaal. Dan is het noodzakelijk om de PEG-sonde te wisselen. Neem zo snel mogelijk contact op met de poliklinische zorgeenheid maag-, darm- en leverziekten. Vragen Als u na het lezen van de folder nog vragen heeft kunt u contact opnemen met de poliklinische zorgeenheid maag-, darm- en leverziekten. Poliklinisch spreekuur PEG Op de poliklinische zorgeenheid maag-, darm- en leverziekten bestaat een verpleegkundig spreekuur voor mensen met een PEG-sonde. U kunt voor dringende vragen contact opnemen met de balie medewerker van de poliklinische zorgeenheid maag-, darm- en leverziekten. Zij zijn te bereiken op telefoonnummer: (020) 444 1125. Voor niet dringende vragen kunt u contact opnemen met de PEGverpleegkundigen. Zij zijn bereikbaar per e-mail: [email protected] of via Mychart, uw elektronisch patiëntendossier. 105021 Mocht er iets buiten kantooruren gebeuren dan vragen wij u contact op te nemen met de afdeling spoedeisende hulp. Het telefoonnummer is: (020) 444 3636. Vraagt u dan naar de dienstdoende MDL arts. VUmc© juli 2016 www.VUmc.nl 6