Boerhaave_LEERDOELEN_OOG-_EN_ORBITATRAUMATOLOGIE

LEERDOELEN OOG- EN ORBITATRAUMATOLOGIE
Basis niveau wordt aan het begin van elke lezing gegeven we gaan uit dat de toehoorder de kennis
van een beginnende assistent in opleiding tot oogarts heeft. Het doel van de cursus is dat aan het
eind van de sessies algemene traumatologie, voor- en achtersegment trauma, orbita en acute neuroophthalmologie de toehoorder in staat is met een opgegeven stappenplan snel en adequaat een acute
patiënt te analyseren en te behandelen.
De cursus is onderverdeeld in 4 sessies:
In de eerste sessie wordt de algemene traumatologie behandeld zoals op de spoedeisende hulp wordt
gezien. Hierbij ligt het accent op de oogheelkundige traumatologie. Van Luijt zal hierbij de
traumaopvang toelichten (ATLS en triage). Dit na inleiding door Swart over de indeling en triage van
de acute oogtraumatologie.
Specifieke oogheelkundige letsels worden uitgelicht en nader omschreven zoals vuurwerktrauma en
recreatie gerelateerd trauma door De Faber, waarna Remeijer ingaat op opvang en moderne
adequate behandeling van causticatie letsels. Bij beide wordt hierbij specifiek ook ingegaan op
bijzondere chemische eigenschappen van de veroorzakende stoffen.
Op een SPEH komen ook kinderen die mogelijk verdacht zijn voor mishandeling, Schalij zal ingaan op
de specifieke kenmerken van het Shaken Baby Syndrome en hoe daar mee om te gaan. Welke
consequenties en valkuilen heeft het oogheelkundig onderzoek.
Het tweede blok behandelt de algemene traumaprincipes: scherp/penetrerend en stomp letsel.
Analyse van deze letsels wordt vaak vergezeld van beeldvormend onderzoek: Verbist zal uitleggen
wat aan te vragen en hoe de beeldvorming te interpreteren. Beckers behandelt stomp trauma van het
voorsegment, de directe en langere termijn complicaties hierbij. Welke signalen bepalen de ernst, hoe
deze te onderkennen en wanneer te behandelen. De Lavalette zal vervolgens ditzelfde doen voor het
achtersegment, hierbij gaat hij specifiek in op het Intra Oculaire Corpus Alieneum (IOCA), wat te doen
in het acute stadium, het onderkennen van de omvang, de timing en wijze van de aanpak. Hoe en
wanneer sclera rupturen te hechten, wanneer wel en niet te enucleren.
Bij oculaire traumatologie is niet alles straight forward in een protocol te vatten. Voor de eminence
based medicine zijn daarom een aantal patiënt geschiedenissen geselecteerd om voor te leggen aan
de zaal en een expert panel: wat te doen?
Derde sessie gaat letterlijk ‘om’ het oog: orbita en oogleden. Gelaedeerde traanwegen en de mediale
canthi zijn een onderdeel apart in de oogheelkundige traumatologie Swart zal het belang van het
beoordelen van het mediale canthale ligament tonen. Andere specifieke ooglid traumata, als de
levator afscheuring en de ooglidlaceraties worden door Paridaens uitgelicht. Beide sprekers zullen
stilstaan bij hoe te handelen in de acute situatie en welke mogelijke oplossingen horen in het arsenaal
van de dienstdoende oogarts thuis. Mourits gaat dieper: hij zal de fracturen van de mediale en
orbitabodem behandelen, daarbij specifiek gelet op de motiliteit van het oog in zijn ruimte. Tevens
behandelt hij het intraorbitale vreemd lichaam. Merkesteyn zal de deelnemer leren wat signalen zijn
die wijzen op aangezichtsfracturen en met name die van het os zygomaticum. Wat is het belang van
vroeg herkenning en wanneer op welke wijze te handelen.
In overgang naar de laatste sessie een chirurg op het grensvlak met de neuro-ophthalmologie:
Voormolen laat de deelnemer kennis maken met het dilemma van de verdenking op een letsel van de
(canalis) opticus. Het herkennen van de ernst, wat de mogelijkheden en moeilijkheden van interventie
zijn. Hoe bediscussieer je dit met je neurochirurg. Een eenvoudig onderzoek met moeilijke
interpretatie: Cruysberg leert ons hoe aan de hand van eenvoudig uit te voeren pupilafwijkingen en reacties een schat aan gegevens kan worden achterhaald over de ernst van een hoofd cq oogletsel.
De dag wordt afgesloten door professor de Keizer. Hij neemt het deelnemende gezelschap mee in de
overweging hoeveel baat die kan hebben en kan betekenen voor zijn patiënten bij een goede kennis
van de traumatologie van oog en oogkas en voorzienende systemen. De deelnemers krijgen getoond
dat al de kennis en kunde van de oogarts ingezet dient te worden om het welzijn van zijn of haar
patiënten te dienen. Hierbij wordt de toehoorder op het hart gedrukt dat de acute zorg teamwork is.
Zoals de diversiteit van de sprekers laat zien: niets staat op zichzelf. De oogarts krijgt dan ook de
boodschap mee om zich pro-actief op te stellen naar de poortdiensten, de medespecialisten, maar ook
zijn of haar omgeving. De oogarts is namelijk ook een sociaal wezen en als zodanig de boodschapper
op het sportveld, met oud en nieuw en op alle andere locaties: preventie is uiteindelijk de beste manier
om visus te behouden.