Praktijktesten op de Gentse huurmarkt 2016-2018 Waarom praktijktesten? • Federale antidiscriminatiewetgeving • Missie en doelstellingen Stad: Gent stimuleert haar burgers maximaal om zich te ontplooien en geeft hen gelijkwaardige kansen tot sociale stijging (HSD1). • Bestuursakkoord 2012-2018: “We gaan de strijd aan tegen elke vorm van uitsluiting, discriminatie en racisme.” • Beleidsnota Gedeeld Gents burgerschap (schepen Tapmaz) • Gent is open en divers. De Stad telt meer dan 160 nationaliteiten. Discriminatie is onaanvaardbaar. • Gent is voortrekker inzake diversiteit Waarom praktijktesten? • Voorgaande studies tonen discriminatie aan maar zijn beperkt in aantal respondenten en discriminatiegronden of niet gericht op Gent – Minderhedenforum (2012) – Vakgroep Sociologie (2013) – Diversiteitsbarometer Unia (2014) • ECCAR ECCAR 10-puntenactieplan • Europees stedennetwerk (UNESCO): Sint-Niklaas, Oostende, Charleroi, Liège, Barcelona, Bologna, Bonn, Dortmund, Lyon, Madrid, Zurich, Oslo, Parijs, Londen, Sint-Petersburg, Antalya, Rotterdam, Berlijn, … (129) • Secretariaat in Potsdam • 10-puntenactieplan (2004) • Gent lid: – Sinds 2007, actieplan, goedkeuring UNESCO – van Steering Committee (2 jaar) ECCAR 10-puntenactieplan • Maart 2015: goedkeuring en voorstelling Gentse 10puntenactieplan 2015-2019 • 10 hoofdstukken en 58 maatregelen op vlak van werken, wonen, onderwijs en vrijetijdsbeleving • Sensibilisering maar ook handhaving • Een van de speerpunten: het implementeren van structurele controles rond discriminatie op de huurmarkt 10-punten actieplan ECCAR • Hoofdstuk 7: huisvesting • Actie 7.8.: Onderzoek ‘Gelijke toegang tot huisvesting voor elke Gentenaar’ - december 2014 – juli 2015 - UGent, Vakgroep Sociologie (Koen Van der Bracht, Pieter-Paul Verhaeghe) Onderzoek Gelijke toegang tot huisvesting Aanpak • Praktijktesten (geen mystery shopping!) • 2 e-mails, enkel verschillend m.b.t. discriminatiegrond – Vraag naar Beschikbaarheid + mogelijkheid tot bezoek – Fictieve personen • 1e ronde: 1753 testen • Maart 2015: mediacampagne • 2e ronde: 1666 testen • Testen: etniciteit / visuele beperking / taal / sociale uitkering / combinatie etniciteit en sociale uitkering Onderzoek Gelijke toegang tot huisvesting E-mail Beste, is deze woonst nog steeds beschikbaar? Zo ja, zou het mogelijk zijn om een afspraak te maken om deze eens te bekijken? Met vriendelijke groeten, Ahmed El Malik Onderzoek Gelijke toegang tot huisvesting Aanpak • Verschil discriminatie (etniciteit / visuele beperking) en sociale uitsluiting (taal / sociale uitkering) • Onderzoeksvraag: is er sprake van discriminatie op sectorniveau + kunnen praktijktesten discriminatie reduceren? Research Equal access to housing Results Research Equal access to housing Results Research Equal access to housing Results Onderzoek Gelijke toegang tot huisvesting Resultaten • Ja, er is sprake van discriminatie • Praktijktesten werken in geval van etnie, vooral bij makelaars. Kleine minderheid makelaars en particuliere verhuurders onveranderlijk. Onderzoek Gelijke toegang tot huisvesting Aanbevelingen Drieluik: 1) Informeren, sensibiliseren, bemiddelen 2) Controleren 3) Handhaven Onderzoek Gelijke toegang tot huisvesting Opvolging • Onderhandeling met de sector (BIV, CIB, VE): september – december 2015 • December 2015: Charter Gelijke toegang tot huisvesting: 10 engagementen • Vnl. informeren, sensibiliseren • Geen consensus over handhaving Charter Gelijke Toegang tot huisvesting • Dit charter legt een aantal principes en engagementen voor alle ondertekende partijen vast. • Alle ondertekende partijen engageren zich om op regelmatige basis te overleggen. Deze vergadering wordt door de Dienst Wonen en de Dienst Regie van het Departement Samenleven en welzijn voorbereid en uitgewerkt. • De voorzitter van deze jaarlijkse vergadering is de schepen bevoegd voor Woonbeleid. Charter Gelijke Toegang tot huisvesting De vastgoedsector (Confederatie van Immobiliënberoepen Vlaanderen, Confederatie van Immobiliënberoepen Oost-Vlaanderen en het BeroepsInstituut van Vastgoedmakelaars) informeren, sensibiliseren, vormen en ondersteunen hun leden om onderstaande werkprincipes te hanteren: – duidelijk afficheren van de huurprijs en gezamenlijke huurlasten bij te huur stellen. – niet discrimineren bij het beantwoorden van vragen noch bij het selecteren van kandidaathuurders – niet ingaan op vragen tot discriminatie van eigenaars en eigenaars die toch discriminerende handelingen vragen de nodige uitleg geven over wat wel en niet kan gevraagd worden in functie van het verhuren van hun pand. – het gebruiken van de inlichtingenfiche opgemaakt door het Interfederaal Gelijke kansen Centrum in samenwerking met het BIV . Privacygevoelige gegevens zoals seksuele geaardheid, , geloof, politieke overtuiging, … worden niet gevraagd aan de kandidaat-huurder. Met uitzondering van de basis contactgegevens wordt een inlichtingenfiche niet voor het plaatsbezoek opgevraagd. – goede praktijken kenbaar maken binnen de sector en aan het grote publiek – de lokale werking van het Interfederaal gelijke kansencentrum actief bekendmaken – het BIV promoot actief het bestaan van de tuchtkamer, zodat individuen weten dat ze met klachten daar terecht kunnen – het BIV, CIB en de Stad engageren zich om werk te maken van een instrument voor de sector op basis van referentiebudgetten als aanvulling op de 1/3 huur-inkomensregel Charter Gelijke Toegang tot huisvesting De Stad Gent engageert zich om: – huurders en verhuurders te informeren, adviseren en ondersteunen om o.a. op een correcte en duurzame wijze te huren en te verhuren en verwijzen hen indien nodig naar hun onderscheiden belangenverenigingen – de verplichte affichering te controleren. Bij het niet opvolgen van de regelgeving wordt een proces-verbaal opgemaakt dat aanleiding kan geven tot de toepassing van een GAS-boete. Praktijktesten 2016-2018 • • • • • • Individuele testen (10) Etniciteit en handicap Echte mensen Mail en telefoon Eigenaars en makelaars met rechtspersoonlijkheid Partners – UGent: methodologie, draaiboek, data analyse, vorming vrijwilligers – IN-Gent: selectie en coaching vrijwilligers, uitvoering testen – UNIA: vorming vrijwilligers, empowerment, juridische stappen Praktijktesten 2016-2018 • Proactief en reactief • Empowerment • Stappen na reactieve fase – Buitengerechtelijke aanpak UNIA – Juridische stappen – BIV Praktijktesten 2016-2018 • • • • • Individuele testen Etniciteit en visuele handicap Proactief en reactief Eigenaars en makelaars met rechtspersoonlijkheid Partners – Ugent: methodologie, draaiboek, data analyse, vorming vrijwilligers – IN-Gent: selectie en coaching vrijwilligers, uitvoering testen – UNIA: vorming vrijwilligers, empowerment, juridische stappen Praktijktesten: fasering 1) Juli – september 2016: draaiboek, oefentesten 2) Oktober 2016 – juli 2017: 10 pro-actieve testrondes 3) Augustus - december 2017: empowering 4) Januari – augustus 2018: 10 reactieve testrondes 5) Na augustus 2018: handhaving Praktijktesten: opvolging • Overleg stad, Unia, UGent, IN-Gent • Informeren van de sector: via Verhuurdersplatform (Dienst Wonen, opvolging Charter Gelijke toegang tot huisvesting) • Unia: in acties: ook BIV betrekken / informeren Bedankt!