Effectiviteit en efficiëntie vanuit overheidsperspectief Sofie De Smet Afdeling Beleidsontwikkeling Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Effectiviteit en efficiëntie… Effectiviteit in de hulpverlening 1. Zicht op effectiviteit van methodieken en factoren 2. Effectieve ingebruikname van methodieken en factoren 3. Kritische en continue monitoring Zicht op effectiviteit van methodieken en factoren • Opmars van effectonderzoek • Middel om zicht te krijgen op werkzame methodieken en factoren – Knelpunten in effectiviteit aanpakken – Stimuleren van gebruik van effectieve methodieken en factoren • Beleid en wetenschap meest stuwende krachten Zicht op effectiviteit van methodieken en factoren • Volgens de regels van de wetenschappelijke kunst – Mogelijke kloof onderzoeks- en praktijkrealiteit – Gebruikswaarde effectonderzoek voor praktijk mogelijk beperkt – return on research investment? • Naar een maximale return on research investment: praktijkgerichte en –afgestemde aanpak voor effectonderzoek – Inbreng en rol van onderzoeksdoelgroep – Inbreng en rol praktijkwerkers Effectieve ingebruikname van methodieken en factoren “Succesfull programs do not contain the seeds of their own replication” (Schorr, 1993) Effectieve ingebruikname van methodieken en factoren • Uitbouwen van een effectieve en efficiënte hulpverlening is meer dan gebruik van effectieve methodieken • 3 type factoren die kunnen interageren met de uitkomsten – ‘drivers’ – Implementatiefase – Begeleiding bij de implementatie Effectieve ingebruikname van methodieken en factoren – invloed van drivers • Factoren op leiderschapsniveau – Gedeelde beslissing (betrokkenheid medewerkers) – Duidelijk leiderschap • Factoren op competentieniveau – Selectie, training, coaching, permanente evaluatie, … • Factoren op organisatieniveau – – – – Ondersteunende administratie Ondersteunende data-systemen Middelen voor uitrusting, aanwerving, training, … Hiërarchie, structuur, … Effectieve ingebruikname van methodieken en factoren – invloed van implementatiefase • Verschillende implementatiefasen: – – – – Exploratie Installatie Initiële ingebruikname Volledige ingebruikname • Implementatiefase mede bepalend voor effectuitkomsten • Methodiek laten doorgroeien naar hoogst mogelijke implementatieniveau Effectieve ingebruikname van methodieken en factoren – invloed van begeleiding • Ingebruikname effectieve methodieken alleen garandeert geen positieve effectuitkomsten! Geen blinde ingebruikname! • Begeleidende implementatieteams zijn noodzakelijk! • Begeleiden de innovaties en evoluties die de methodieken en factoren meebrengen binnen de organisatie en het systeem Effectieve ingebruikname van methodieken en factoren – invloed van begeleiding • Implementatieteams zijn geen overbodige luxe – Effectieve methodieken in gebruik nemen mét behulp van een begeleidend implementatieteam: 3 jaar vooraleer beloofde effectiviteit bereikt – Effectieve methodieken in gebruik zonder begeleidend implementatieteam: 17 jaar vooraleer beloofde effectiviteit bereikt • Investering wordt 3 tot 12 maal teruggewonnen!! Kritische en continue monitoring • Hulpverleners zijn optimistisch ingesteld – 14-25% van jongeren achteruitgang tijdens hulpverleningstraject – Hulpverleners capteren negatieve uitkomsten niet of te weinig • Noodzaak: systematisch en objectief meten van voor- of achteruitgang • Systematische monitoring ǂ administratieve handeling • Systematische monitoring = hulpverlenende handeling in belang van de cliënt Kritische en continue monitoring • Systematische monitoring vergroot de effectiviteit van de hulpverlening • Aangrijpingspunten voor uitwerken van individuele begeleidingen – Klinische gegevens • Aangrijpingspunten voor herwerken van methodieken, afgestemd op grotere doelgroep – Klinische gegevens – cliëntgegevens – aanbodsgegevens • Routine Outcome Monitoring Dank u! Sofie De Smet Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Afdeling Beleidsontwikkeling 02 553 31 66 [email protected]