Concert zondag 12 februari 2006

Programma
Ties Mellema, saxofoons
De staat van dienst van saxofonist Ties Mellema is
indrukwekkend. Hij is leerling van Arno Bornkamp en
vaandeldrager van de nieuwe generatie (klassiek
geschoolde) saxofonisten in Nederland. Hij kan
inmiddels bogen op een imposante solo-carrière en
maakt al weer ruim 15 jaar deel uit van het
roemruchte Amstel Saxophone Quartet. Hij doceert in
Tilburg aan de Fontys Hogeschool. Met het kwartet en
als solist toerde hij in de loop der jaren de hele wereld
over. Hij concerteerde met diverse grote orkesten,
zoals bij voorbeeld in Venezuela met de tot de
verbeelding sprekende dirigent Gustavo Dudamel, en
wel in het Tallahatchi Concerto van Jacob ter Veldhuis.
Na zijn studie bij Bornkamp nam Ties les bij de grote
saxofonisten Johnsson (Stockholm) en Londeix (Parijs).
Ook studeerde hij bij Anner Bijlsma met als doel zich
muzikaal verder te ontwikkelen. Een intrigerende
keuze van de saxofonist, om les te nemen bij een al
even eigenzinnige cellist…
Ties is diverse malen onderscheiden en ontving als
hoogste erkenning in 2010 de prestigieuze
Nederlandse Muziekprijs. Zijn onverzettelijkheid en
gedreven heid bleken in de jaren ervoor toen hij, als
gevolg van een ongeluk, zijn rechterhand ernstig
blesseerde. Op zijn website kunt u lezen hoe hij zich uit
dit diepe dal vocht en er, uiteindelijk, als een veel meer
alround musicus uitkwam.
Een mooi en integer getuigenis uit die periode is de CD
'On the Other Hand', waarop hij stukken speelt die
talloze bevriende componisten voor hem schreven,
waarbij bepaalde tonen die hij niet kon spelen
vermeden werden. Inmiddels gelden - na revalidatie,
meditatie en enige aanpassingen aan de instrumenten
– deze beperkingen niet meer, zoals u in dit tegelijk
virtuoze en poëtische concert zult ervaren!
www.tiesmellema.nl
www.amstelquartet.nl
‘Shadows’
Programmanotities
Eduardo Marturet
- Canto Llano, voor saxofoon en tape delay
J.S. Bach
- Partita BWV 1013, saxofoon solo
Maarten Ornstein
- Leap Frog, voor saxofoon en electronica
Philip Glass
- Melodies, voor saxofoon
--- pauze --Ian Wilson
- Ondes Ombragées, voor saxofoon
en live recording
Luciano Berio
- Sequenza VIIb, voor saxofoon solo
Katharina Thomsen
- Prince Slips, voor saxofoon en looper
Op het eigen label Amstel Records zijn
verschillende fascinerende solo- en kwartetalbums
verschenen.
Voor veel meer informatie en talloze
luistervoorbeelden verwijzen we u graag naar de
uitgebreide websites:
Ties Mellema is een onderzoekende musicus, die bij
voorkeur van de betreden paden afstapt op zoek naar
nieuwe klankwerelden, waarbij hij ons, publiek, graag
meeneemt. Zijn solo- en kwartet-optredens zijn een
voortdurende ontdekkingstocht, ook treedt hij graag
op in een omgeving als het BIM-huis met
improviserende musici, in jazz en popmuziek. Over
nieuwe wegen gesproken, lees b.v. op zijn site de
enthousiaste blog over zijn recente uitvoering van het
pianoconcert voor de linkerhand van Ravel, op
baritonsax met een bigband als orkest!
Het programma 'Shadows' is een voorbeeld van die
ontdekkingsgeest: het kent een aantal vaste
elementen, maar tot het laatste moment wordt ruimte
gelaten voor interessante nieuwe ontwikkelingen. Hij
beschrijft het programma als volgt: 'Shadows' is een
poëtisch programma met als uitgangspunt de Ierse
componist Ian Wilson en zijn Ondes Ombragées
(2005), een werk waarin de saxofonist zichzelf in de
eerste helft opneemt en in de tweede helft met
zichzelf samenspeelt. Hij weeft zo een geraffineerd
klankuniversum met voortdurend verschuivende wolken schaduwpatronen. Een andere constante is J. S.
Bach, die in dit concert vertegenwoordigd is door zijn
fluitpartita. Zoals zovele musici beschouwt Ties Bach
als een onuitputtelijke inspiratiebron.
De andere werken vertellen elk hun eigen verhaal.
In Canto Llano (1976) schildert Eduardo Marturet
golvende Venezolaanse vlaktes (Llanos), met hun
schijnbare oneindige uitgestrektheid - een werk dat
een bijna religieuze ervaring oproept mede door het
gebruik van kerktoonsoorten (Canto Llano = Plain
Chant = Gregoriaanse Zang).
Luciano Berio onderzocht in zijn beroemde reeks van
13 Sequenza’s de technische en muzikale
mogelijkheden van bijna alle instrumenten - van viool
en stem tot accordeon. In nr. VIIb voor
sopraansaxofoon (1969), onderzoekt hij – net als Bach
in zijn solowerken (voor cello, viool, fluit) – met name
de mogelijkheden van polyfonie op wat in wezen een
monofoon instrument is. Berio noemt dit virtuele
polyfonie omdat het bij hem veel verder gaat dan puur
de noten en harmonieën: onder dit stuk ligt een
constant klinkende toon, bovendien zijn er veel
repeterende noten, wat een vrijwel stilstaande
muzikale ontwikkeling oplevert, een situatie die
voortdurend wringt met de virtuoze omspelingen. Dit
conflict resulteert, net als bij Bach, in een
weerbarstige, uiterst intense muzikale ervaring.
De muziek van Philip Glass heeft een uitgesproken
meditatief karakter. Dit minimalisme – met zijn
eindeloos repeterende motieven en harmonieën ontstond in de jaren ’70 als reactie op het (te?) ver
doorgevoerde serialisme van b.v. Stockhausen en
Boulez, dat na WW2 hoogtij vierde. In deze
tegenstroom kreeg een begrip als ‘schoonheid’ weer
ruimte (in tegenstelling tot de ‘existentiële noodzaak’
die het serialisme eerder kenmerkte). In de Melodies
voor saxofoon (1995) is het extreme repeteren
verlaten, maar viert melodische schoonheid hoogtij!
De andere twee werken, Leap Frog van Maarten
Ornstein en Prince Slips van Katharina Thomsen,
getuigen van Ties’ liefde voor cross-overs. Beiden zijn
collega- saxofonist/componist met roots in jazz en
geïmproviseerde muziek. En als ik me niet vergis heeft
Ties een zwak voor popidool Prince…
[JCdeL]
_________________________________________________________