L-carnitine na hartinfarct

DOOR: IVANKA KAUS, GERT SCHUITEMAKER
L-carnitine na hartinfarct
Plaats in reguliere behandeling
Verlaging ritmestoornissen en sterfte
L-carnitine blijkt het risico van overlijden na een hartinfarct significant te verlagen.
Vooral de kans op hartritmestoornissen verminderde sterk. Dit blijkt uit een systematisch overzicht en meta-analyse van de Mayo Clinic.1
Van L-carnitine zijn reeds positieve effecten aangetoond bij de primaire preventie van cardiovasculaire
aandoeningen waaronder hartfalen.2 Maar ook na een
reeds doorgemaakt hartinfarct heeft de stof gunstige effecten op de mortaliteit en morbiditeit.
Opzet van het onderzoek
De Mayo Clinic in Rochester behoort tot de meest
gerenommeerde medische klinieken in de Verenigde
Staten. Wetenschappers van deze kliniek hebben voor
hun review en meta-analyse alle beschikbare literatuur
over het effect van L-carnitine na een doorgemaakt
hartinfarct verzameld. Van de 153 studies werden volgens de criteria uiteindelijk 13 goed genoeg bevonden
om in de analyse te worden opgenomen. Het betrof in
totaal 3629 patiënten. Hierbij is gekeken naar het
effect op het algehele sterfterisico, risico van een tweede
hartinfarct en de ontwikkeling van angina pectoris,
hartfalen en ventriculaire ritmestoornissen. De omvang
van deze studies was rondom zo’n 100 deelnemers die
gedurende twee maanden zijn gevolgd.
Resultaten
Van 11 studies waren gegevens bekend betreffende de
algehele sterfte met in totaal 3579 patiënten. Suppletie
met L-carnitine bleek tot een significante reductie van
deze algemene sterfte (27%) te leiden. Vijf studies met
229 proefpersonen lieten een hoog significante verlaging zien van 65% van ventriculaire ritmestoornissen.
138
ORTHO 4-2013
www.ortho.nl
Dergelijke ritmestoornissen treden na een infarct veelvuldig op en kunnen levensbedreigend zijn. Ook de
kans op angina pectoris is met 40% significant afgenomen onder invloed van suppletie. Dit is gebleken uit
twee studies met een totaal van 260 proefpersonen.
Suppletie kon het risico van een nieuw infarct niet significant verminderen (4 studies met 829 proefpersonen) en evenmin van hartfalen (6 studies met 3214
proefpersonen).
L-carnitine essentieel voor energieproductie
Het aminozuur L-carnitine bevindt zich in hoge concentraties in spieren, waaronder de hartspier, alwaar
het een cruciale rol vervult in de energievoorziening.
Het is verantwoordelijk voor het transport van langeketenvetzuren in de cel vanuit het cytoplasma over het
binnenste membraan van de mitochondriën. In de
mitochondriën kunnen de vetzuren in de bètaoxidatie
verbrand worden waarbij ATP wordt gevormd.
Daarnaast transporteert L-carnitine stofwisselingsproducten van de citroenzuurcyclus uit de mitochondriën
terug in het cytoplasma. De stof kan gerekend worden
tot de zogenaamde ‘age-essentials’ waartoe ook
ubiquinol en D-ribose toe behoren. Met het ouder
worden nemen de concentraties van deze stoffen af
waardoor de pompfunctie van het hart vermindert en
hartfalen kan ontstaan.
L-carnitine en het hart
Tijdens een hartinfarct vermindert de concentratie
van L-carnitine sterk. Suppletie leidt tot herstel van de
carnitinestatus in het hart en verbetert de pompfunctie
van de linkerhartkamer (linkerventrikel).3-6 Aangetoond is dat onder invloed van carnitine het linkerventrikelvolume significant afneemt na een infarct.7
L-carnitine heeft niet alleen een belangrijke rol in de
energievoorziening, maar verwijdert ook toxische
bijproducten en voorkomt ischemie als gevolg van
verhoogde vetzuurconcentraties. Het artikel van de
Mayo Clinic onderzoekers vermeldt dat talrijke hartinfarctstudies lieten zien dat L-carnitine de omvang van
een infarct verminderde.1 Dit blijkt uit een reductie van
hartmarkers (cardiale enzymen). Het feit dat carnitine
de kans op ventriculaire ritmestoornissen significant
vermindert, verklaart deels de reductie in sterftekans.
Ook is eerder in een meta-analyse van 4 studies aangetoond dat carnitinesuppletie het risico van linkerven-
www.ortho.nl
trikeldilatatie in het jaar volgend op een infarct significant verkleint.8 Dilatatie van de linkerventrikel is een
belangrijke risicofactor voor hartfalen en sterfte.
L-carnitine in reguliere behandeling
De reguliere behandeling na een hartinfarct kan bestaan
uit een dotter- en stentbehandeling of bypass in combinatie met medicamenten waaronder bètablokkers
en bloedverdunners. Volgens de onderzoekers van de
Mayo Clinic is suppletie met L-carnitine het overwegen
waard, zeker bij patiënten met een verhoogde kans op
angina pectoris en hartritmestoornissen Carnitinesuppletie is volgens hen veilig en goedkoop en kan worden
ingezet naast de reguliere behandeling. Zij noemen als
dagelijkse dosis minimaal 2 gram en een optimale dosis
variërend van 6 tot 9 gram per dag.
1. Dinicolantonio JJ, Lavie CJ, [..], O’Keefe JH. L-Carnitine in
the Secondary Prevention of Cardiovascular Disease:
Systematic Review and Meta-analysis. Mayo Clin Proc 2013; 88(6):544-51
2. Serati AR, Motamedi MR, [..], Movahed MR. L-Carnitine Treatment in Patients with Mild Diastolic Heart Failure Is Associated with Improvement in Diastolic Function and Symptoms. Cardiology 2010; 116(3):178-182
3. Rizzon P, Biasco G, [..], Bagiella E, et al. High doses of L-carnitine in acute myocardial infarction: metabolic and antiarrhythmic effects. Eur Heart J 1989; 10(6):502-8
4. Liedtke AJ, DeMaison L, Nellis SH. Effects of L-propionylcarnitine on mechanical recovery during reflow in intact hearts. Am J Physiol 1988; 255(1 Pt 2):H169-76
5. Micheletti R, Giacalone G, [..], Reggiani C. Propionyl-L-
carnitine prevents myocardial mechanical alterations due to
pressure overload in rats. Am J Physiol 1994;266(6 Pt 2):H2190-7
6. Colonna P, Iliceto S. Myocardial infarction and left ventricular
remodeling: results of the CEDIM trial. Carnitine Ecocardiografia Digitalizzata Infarto Miocardico. Am Heart J 2000;139(2 Pt 3):S124-30
7. Iliceto S, Scrutinio D, [..], Rizzon P. Effects of L-carnitine administration on left ventricular remodeling after acute
anterior myocardial infarction: the L-Carnitine Ecocardiografia Digitalizzata Infarto Miocardico (CEDIM) Trial. J Am Coll Cardiol 1995; 26(2):380-7
8. Bai Y, Sun L, [..], Sun R. L-Carnitine and cardiovascular disease: from basic science to clinical application. Cardiology 2009; 114(IS):128
ORTHO 4-2013
139