Middelengebruik en alcohol in relatie tot NAH

Middelengebruik en alcohol in
relatie tot NAH
Twan van Duijnhoven Verpleegkundig
Specialist GGZ
Programma
•
•
•
•
•
•
•
•
Stellingen
Geschiedenis van verslaving
Wat zijn drugs?
Fasen van gebruik
Soorten middelen
Effecten van middelen
Risicofactoren
Relatie NAH, alcohol en middelen
Stellingen
Verslaving is een gebrek aan wilskracht, een morele
zwakte?
• Verslaafden kunnen alleen geholpen worden wanneer ze
zich onderwerpen aan een extern opgelegde structuur?
• Verslaving is een hersenaandoening die medische
behandeling behoeft?
• Verslaving is een gedragsprobleem dat met gedragsmatige
interventies behandeld kan worden?
IrisZorg
•
Vóór 19e eeuw: Morele model: verslaving werd gezien als morele zwakheid gebrek
aan wilskracht of zonde
•
Tot +/- 1950 Ziektemodel: ontstaan begrip ‘verslaving’, onderscheid
genotmiddelen en geneesmiddelen, op zoek naar behandeling’ van verslaving
•
Vanaf ca. 1960 :Verlichtingsmodel: verslaving kan alleen worden ‘behandeld’ als
verslaafde zich onderwerpt aan ‘hogere macht’, bijv. AA, TG’s
•
Vanaf ca. 1970: Bio- Psycho - Sociaal model verslaving ontstaat door samenspel
biologische, psychologische en sociale factoren.Eerst verslaving als
gewoontegedrag, daarna als chronische aandoening van de hersenen
•
Nu steeds meer onderzoek naar de functie van de hersenen in relatie tot
middelengebruik.
Drugs en alcohol
Drugs en alcohol zijn stoffen die een
verandering van het menselijk
bewustzijn veroorzaken
en om die reden worden gebruikt.
Afhankelijkheid
• Lichamelijke afhankelijkheid
gewenning, tolerantie
ontwenningsverschijnselen
• Geestelijke afhankelijkheid
het idee zonder het middel niet goed te
kunnen functioneren
Fasen van gebruik
Afhankelijkheid
Problematisch gebruik
Sociaal gebruik
Experimenteren
Kennismaking
Geen gebruik
Neurotransmitters belangrijk bij
werking van drugs en
psychofarmaca
Verschillende soorten middelen
en het effect hiervan
verdovend
stimulerend
•
•
•
•
•
• cafeïne
• nicotine
• cocaïne
• amfetamine
• XTC¹
alcohol
heroïne
GHB
slaapmiddelen
kalmeringsmiddelen
waarnemingsveranderend
• XTC²
• cannabis
• LSD
• paddo’s
Veel voorkomend verdovend
middel = alcohol
Alcohol verdooft!
- vermindering reactievermogen
- vermindering van de concentratie
- verlies controle over spraak en motoriek
- blackout
- verdoving bewustzijnscentrum
- verdoving ademhalingscentrum
Effecten alcohol
• Alcohol versterkt de stemming die iemand
voor het drinken heeft:
- somber, dan nog meer somber
- vrolijk, dan nog vrolijker
• Alcohol verdooft de remmingen;
iemand kan daardoor agressief worden óf
andere gaan dingen doen die ze normaal
nuchter niet zouden doen
Lichamelijke en
psychische klachten als
gevolg van alcohol.
Wat is het effect van alcohol op het brein. Denk aan
NAH!
Alcohol grijpt in op de
neurotransmitters: GABA –erge,
glutamaterge, domaninerge, opioïde,
seerotonerge en cannabinoïde systeem
Effecten: sederende, amnesie, beloning
Langdurig gebruik: gewenning,
tolerantie meer nodig om het zelfde
effect te bereiken
Hersenen niet drinkende jongeren
Hersenen drinkende jongeren
Effecten cannabis(1)
•
•
•
•
•
•
Versterkt de stemming
Waarneming verandert / intenser
Fantasie slaat op hol
Vreet- en / of lachkick
Neemt remmingen weg
Ontspannen
Effecten cannabis(2)
•
•
•
•
•
Droge mond
Rode ogen
Verwijde pupillen
Versnelde hartslag
Geheugenfuncties, reactietijd,
coördinatievermogen en leerprestaties
nemen tijdelijk af
Effecten XTC/Speed/Cocaïne
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Energiek, helder
Hartslag versnelt
Vertraagde stofwisseling
Lichaamstemp. + bloeddruk stijgen
Stijve kaken, doge mond en keel
Coördinatie bewegingen moeilijk
Ontspannen en zorgeloos (xtc)
Warm, verliefd gevoel (xtc)
Waarneming intenser (xtc)
Hersenen cocaïne gebruik
Amfetamine
Serotonine vermindering tgv van
XTC gebruik
•
• bron: Image courtesy of the National Institute on Drug Abuse.
Psychofarmaca
• Inhoud
• Hypnotica
Hypnotica
epidemiologie
• 30% Nederlandse bevolking heeft slaapstoornis
• 800.000 chronische benzodiazepine gebruikers
Hypnotica
Benzodiazepine
Inwerkingssnelheid
Werkingsduur
resorptiesnelheid
Eliminatiehalfwaar
detijd
Resorptie
distributiesnelheid
Verdeling
dosering
Snelle inwerktijd vergroot kans op misbruik!
Lange halfwaardetijd, cave accumulatie
Risico’s van combigebruik
• Verschillende middelen
Effect onvoorspelbaar
1+1 =3!
Afronding