en vroegschoolse educatie 95534

advertisement
RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK IN HET
KADER VAN VOOR- EN VROEGSCHOOLSE
EDUCATIE
De Hasselbraam Gasselte
Plaats
LRKP nummer
Onderzoeksnummer
Datum onderzoek
Datum vaststelling
:
:
:
:
:
Gasselte
123424641
290919
7 november 2016
26 januari 2017
Pagina 2 van 16
INHOUDSOPGAVE
1
INLEIDING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
2
BEVINDINGEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
3
CONCLUSIE. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
REACTIE VAN DE HOUDER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
BIJLAGE 1 OORDELEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Pagina 3 van 16
Pagina 4 van 16
1
INLEIDING
Op 7 november 2016 heeft de inspectie de peuteropvang van
kinderdagverblijf De Hasselbraam onderzocht. Het onderzoek is uitgevoerd
vanwege het toezicht van de Inspectie van het Onderwijs op de kwaliteit van de
voor- en vroegschoolse educatie (vve). De peuteropvang van
kinderdagverblijf De Hasselbraam is opgenomen in een steekproef waarbij we
gegevens verzamelen over de kwaliteit van de voorschoolse educatie ten
behoeve van de jaarlijkse rapportage "De staat van het onderwijs".
Tijdens het onderzoek heeft de inspectie de kwaliteit van de voor- en
vroegschoolse educatie beoordeeld met een set indicatoren, waarmee zij
overeenkomstig de Wet op het Onderwijstoezicht (WOT) kan beoordelen of de
vve-locaties op belangrijke onderdelen vve van voldoende kwaliteit biedt. Deze
indicatoren hebben betrekking op:
•
•
•
•
•
•
•
De
De
De
◦
◦
◦
De
De
De
De
voorwaarden voor vve
ouders
kwaliteit van de educatie
Het vve-programma, zoals dat wordt aangeboden
Het pedagogisch klimaat
Het educatief handelen
ontwikkeling, zorg en begeleiding
kwaliteitszorg
doorgaande lijn tussen de voor- en vroegschool
resultaten van vve
Onderzoeksopzet
Het onderzoek bestond uit een vve-locatiebezoek, waarbij:
•
Documenten over planning, begeleiding en zorg zijn bestudeerd;
•
een groepsobservatie is uitgevoerd.
•
gesprekken met de directeur (tevens houder), ouders, pedagogisch
medewerkers en de vve-coach/zorgcoördinator zijn gevoerd.
Pagina 5 van 16
Toezichtkader
De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het
Toezichtkader vve 2010 en de werkinstructie toezichtkader voor- en
vroegschoolse educatie, maart 2014. Dit document is te vinden op
www.onderwijsinspectie.nl.
Opbouw rapport
In hoofdstuk 2 van dit rapport beschrijft de inspectie de bevindingen die uit haar
onderzoek naar voren zijn gekomen. Bij de geconstateerde verbeterpunten is
tevens een onderbouwing opgenomen. In hoofdstuk 3 volgt de conclusie. In
hoofdstuk 4 wordt de houder van de kinderopvanglocatie uitgenodigd om kort te
reflecteren op de bevindingen van de inspectie en zo mogelijk aan te geven
welke kwaliteitsontwikkelingen hieraan verbonden worden. Bijlage 1 van dit
rapport bevat een overzicht van de bij dit onderzoek gebruikte indicatoren en de
bevindingen van de inspectie daarover.
Pagina 6 van 16
2
BEVINDINGEN
Uit het overzicht in bijlage 1 valt op te maken dat de kwaliteit van de voor- en
vroegschoolse educatie op de meeste aspecten op orde is. Daarnaast zijn
verbeterpunten geconstateerd op de volgende aspecten: ouders en doorgaande
lijn.
Totaalbeeld
Kinderdagverblijf De Hasselbraam Gasselte is een locatie van
kinderopvangorganisatie De Hasselbraam. Naast dagopvang en buitenschoolse
opvang biedt De Hasselbraam Gasselte 's ochtends 3,5 uur peuteropvang aan
voor peuters van twee tot vier jaar. Elke peuter heeft regulier twee
opvangochtenden. Peuters met een vve-indicatie komen een derde ochtend. Op
dit moment betreft dit drie peuters.
Zowel de twee- tot vierjarigen van de dagopvang als van de peuteropvang
volgen een voorschools programma. Met uitzondering van de peuters uit
omliggende dorpen stromen de meeste peuters door naar de basisschool die in
dezelfde accomodatie als De Hasselbraam gehuisvest is. Er is echter geen
samenwerking met deze school. Een belangrijk ontwikkelpunt is dan ook de
doorgaande lijn van voorschool naar basisschool. Daarnaast liggen de
belangrijkste ontwikkelpunten op het gebied van het ouderbeleid.
Toelichting
Condities
De GGD heeft in het onderzoek van mei 2016 geconstateerd dat De
Hasselbraam aan alle basisvoorwaarden voor vve voldoet. Wij nemen deze
oordelen over.
Ouders
We hebben geconstateerd dat er op de Hasselbraam sprake is van een goed en
laagdrempelig contact met de ouders.
Met alle ouders vindt er bij de plaatsing een intakegesprek plaats over de
ontwikkeling van het kind en de thuissituatie. Ook vullen ouders een
intakeformulier in. Tijdens de peuterperiode vindt er drie maanden na de start
op de peuteropvang en vervolgens jaarlijks een gesprek plaats met ouders om
hen te informeren over de ontwikkeling van hun kind. Met de ouders van de
doelgroepkinderen gebeurt dit minimaal elk half jaar. Ouders krijgen verder bij
het halen en brengen alle gelegenheid voor een informeel gesprek met de
pedagogisch medewerkers.
Pagina 7 van 16
De Hasselbraam besteedt veel aandacht aan het informeren van ouders over de
activiteiten die op de peuteropvang plaatsvinden, o.a. via het bord waarop de
activiteiten rond het thema staan, facebook, leesklik en de ouderbrochure.
Daarnaast krijgen ouders ook voorleesboekjes mee en tips over activiteiten die
zij met hun kinderen doen. Het is echter niet duidelijk of ouders deze
daadwerkelijk gebruiken (B4). Ook lijken ouders weinig behoefte te hebben aan
bijeenkomsten die gericht zijn op opvoedkundige thema's. De opkomst daarbij is
gering (B5). Daarentegen is de opkomst bij samenbindende ouderactiviteiten
goed. Op dit moment is het echter nog onduidelijk - ook voor de ouders - wat de
doelen van de betrokkenheid, inzet en participatie van de ouders in het kader
van vve zijn. Het uitwerken van een concreet op vve gericht ouderbeleid
(indicator B1) is daarom nog een ontwikkelpunt. Om te zorgen dat dit een
effectief beleid wordt, is het van belang dit te baseren op een analyse van de
ouderpopulatie en een inventarisatie van de wensen en behoeften van ouders
ten aanzien van participatie in vve.
Kwaliteit van de uitvoering van vve
De peuteropvang werkt met een integraal programma dat uitgaat van het
werken in thema's. De thema's zijn in een jaarplanning vastgelegd en uitgewerkt
in een duidelijk groepsplan per week/dag (C1.2). Dit plan bevat de doelen, de
pedagogische aandachtspunten, de tutoring (zowel voor de doelgroepkinderen
als voor de kinderen die meer aankunnen) en de taakverdeling tussen de
pedagogisch medewerkers. Niet alleen op papier maar ook in de praktijk valt de
goede afstemming tussen de pedagogisch medewerkers op (indicator C3.1). Een
ander punt dat opvalt is het warme, zorgzame en respectvolle pedagogisch
klimaat (indicator C2.1). Direct bij binnenkomst is er veel aandacht voor elk
individueel kind en voor hun ouders.
De inrichting van de ruimte is rustig en overzichtelijk. Materialen zijn makkelijk
te pakken voor de kinderen. Er kan in de inrichting echter nog meer uitdaging
geboden worden aan de ontluikende geletterdheid en gecijferdheid van de
kinderen (indicator indicator C2.5) door bijvoorbeeld woorden, letters en
cijfers op te hangen en kinderen de gelegenheid te bieden om deze te ontdekken
en ermee te manipuleren.
Tijdens de activiteiten laten de pedagogisch medewerker zien dat ze
beschikbaar zijn voor de kinderen en structureel aandacht besteden aan de
taalontwikkeling. De interactie met de kinderen kan nog verdiept worden door
meer open vragen aan kinderen te stellen en hen de tijd te geven om na te
denken over het antwoord (indicator C3.3.). Daarnaast kunnen pedagogisch
medewerkers de actieve betrokkenheid nog verder stimuleren door de attributen
voor de activiteiten die met kinderen in groepjes gedaan worden, ook voor het
spel ter beschikking te stellen (indictor 3.4).
Pagina 8 van 16
Ontwikkeling, begeleiding en zorg
De pedagogisch medewerkers volgen de ontwikkeling van de kinderen met een
observatie-instrument. Dit vullen pedagogisch medewerkers voor alle kinderen
jaarlijks in en voor de vve-kinderen vaker. Daarnaast vullen ze, sinds kort,
samen met de ouders drie maanden na binnenkomst een wenformulier in.
Omdat de peuteropvang ervaart dat de indicatie voor vve vrij summiere
gegevens bevat, vindt bij de betreffende kinderen zes weken na binnenkomst
nog een extra observatie plaats.
De extra zorg die kinderen krijgen is uitgewerkt in een gedetailleerd zorgplan
(indicator D1.2 en D1.3). Door aan de hand van dit plan te werken is er sprake
van een duidelijk cyclisch systeem van analyseren van de observaties, het
bieden van extra zorg, het evalueren daarvan en het nemen van
vervolgmaatregelen op grond van de evaluatie.
De contacten met externe hulpverleners verlopen soepel. Indien nodig helpt de
peuteropvang ouders bij de aanmelding voor externe hulpverlening zoals
logopedie en de organisatie voor jeugd- en opvoedhulp, Yorneo. Vanuit Yorneo
vindt ook twee keer per jaar een groepsobservatie plaats op grond waarvan
pedagogisch medewerkers tips krijgen voor het leidster-kind contact en het
groepsfunctioneren.
Kwaliteitszorg
Centraal in de zorg voor de kwaliteit van vve bij De Hasselbraam zijn de
directeur/houder en de vve-coach/zorgcoördinator. Zij bewaken en borgen de
kwaliteit van uitvoering van vve via groepsobservaties en
teambesprekingen gevolgd door, indien nodig, coachings- of
begeleidingtrajecten van individuele medewerkers of teams. Vermeldenswaard is
ook dat De Hasselbraam specifieke aandacht besteedt aan het bewaken van de
kwaliteit van de verslagen van de observaties van kinderen: alle verslagen
worden door een tweede lezer meegelezen.
Naast de kwaliteitszorg op individueel en groepsniveau wordt organisatiebreed
aan de kwaliteit van vve gewerkt: dit jaar staat de borging van het werken met
het vve-programma centraal in het locatieoverstijgend overleg van de
medewerkers.
Een ontwikkelpunt is nog het evalueren van de resultaten van vve (indicator
E3). Het streven is er wel om dit te gaan doen, maar op dit moment vindt er nog
geen systematische evaluatie van de resultaten van kinderen plaats op basis van
eigen resultaat-ambities of gemeentelijke afspraken.
Pagina 9 van 16
Doorgaande lijn
Hoewel de peuteropvang het graag zou willen, is er nauwelijks samenwerking
met de basisschool die in dezelfde accomodatie als de opvang gehuisvest is.
De pedagogisch medewerkers zouden in ieder geval graag een warme
overdracht van de kinderen naar de basisschool willen realiseren, zij ervaren
echter dat de basisschool hier niet open voor staat (indicatoren F1 en F3).
Pagina 10 van 16
3
CONCLUSIE
De Inspectie van het Onderwijs constateert dat de kwaliteit van de voorschoolse
educatie op peuteropvang De Hasselbraam grotendeels op orde is. Uit het
onderzoek is gebleken dat de vve-locatie zich met name nog verder kan
ontwikkelen op het ouderbeleid en de doorgaande lijn.
Pagina 11 van 16
REACTIE VAN DE HOUDER
Dit rapport beschrijft de oordelen van de inspectie over de kwaliteit van de
educatie op peuteropvang De Hasselbraam. Daarnaast heeft de inspectie De
Hasselbraam gevraagd te reflecteren op de uitkomsten van het onderzoek en zo
mogelijk aan te geven welke kwaliteitsontwikkelingen hieraan verbonden
worden.
Hieronder geeft de houder haar reactie:
Naar aanleiding van het bezoek en het rapport van de onderwijsinspectie, zijn
wij blij om te horen dat de kwaliteit van de VVE op onze peuterspeelzaal op de
meeste punten op orde is.
Wij hebben het rapport nabesproken en hebben, aan de hand van de
ontwikkelpunten, de volgende acties gekoppeld.
1. Ouderbeleid
Er wordt, voor de kerstvakantie, een ouderbeleid geschreven. Hierin zullen de
volgende punten beschreven worden:
- onze visie over ouderbetrokkenheid. Hierin zal naar voren komen hoe
belangrijk wij de ouderbetrokkenheid vinden en hoe wij daar invulling aan willen
geven. Ook zal naar voren komen dat wij hierin verder kijken dan alleen de
ouders van de peuterspeelzaal. Er zijn peuters die de hele dag opvang afnemen
i.v.m. werkende ouders. Deze ouders kunnen niet altijd op een inloopochtend
komen. Hierin proberen wij voor alle ouders een goede weg te vinden voor hun
betrokkenheid.
- oudergesprekken en observaties. We zullen benoemen hoe wij dit vormgeven.
- ouderavonden: er worden ouderavonden georganiseerd. Hoe geven wij hier
vorm aan en hoe kunnen ouders hierbij betrokken worden.
- oudercommissie: uitleg over de oudercommissie en haar taken.
- pedagogische en didactische ondersteuning: uitleg over de beschikbaarheid
van de leidster voor vragen van ouders. Denk hierbij aan breng- en
haalmomenten en de observatiegesprekken.
Pagina 12 van 16
Deze punten zullen uitgebreid beschreven worden in het ouderbeleid. We hopen
hierbij duidelijkheid te bieden aan de ouders zodat zij weten wat ze van ons
mogen verwachten.
2. Doorgaande lijn.
De directeur van Kinderopvang De Hasselbraam heeft naar aanleiding van dit
ontwikkelpunt contact opgenomen met het koepelbestuur van PrimaOnderwijs.
Hierbij heeft zij aangegeven dat zij graag een betere samenwerking wil met de
scholen op het gebied van een warme overdracht van de kinderen die naar
school gaan. Zij zijn hiermee akkoord.
In Gasselte heeft ze daar ook een gesprek over aangevraagd. Dit zal binnenkort
plaats vinden. Hierin zullen afspraken gemaakt worden over wie hier
verantwoordelijk voor wordt en hoe het zal worden vormgegeven.
Ook bij overige locaties is contact gezocht. In Gieterveen loopt het al goed. In
Eext is het, naar aanleiding van het gesprek, al opgestart en in Eexterveen zal
ook een gesprek plaats vinden.
3. Evalueren van de resultaten.
Op dit moment evalueren wij de zorgplannen samen met ouders en noteren hier
de conclusie. Wij zullen een extra blad toevoegen waarop de leidsters de doelen
kunnen noteren en aan kunnen geven of ze behaald zijn, nog lopen of bijna
behaald zijn. Deze formulieren kunnen, na goedkeuring van ouders, apart
verzameld worden voor een evaluatie naar de gemeente toe.
Pagina 13 van 16
BIJLAGE 1 OORDELEN
In de onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit
onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid.
De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan
in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is.
Legenda:
1.
Staat in de kinderschoenen: verbeteringen zijn dringend nodig. Deze
kwalificatie geeft aan dat er écht iets verbeterd dient te worden.
2.
Enigszins ontwikkeld: verbeteringen zijn wenselijk. Deze kwalificatie geeft
aan dat het wenselijk is dat iets verbeterd wordt.
3.
Voldoende.
4.
Goed ontwikkeld: een voorbeeld voor anderen. Deze kwalificatie geeft aan
dat dit aspect in orde is, en wel op een zodanige manier dat andere vooren/of vroegscholen hiervan kunnen leren.
Condities
1
2
3
A0.1
Er is een recent GGD-rapport beschikbaar
•
A2
De groepsgrootte voldoet aan de maximumeisen (voorschool)
•
A3
Beroepskracht - kind ratio ("dubbele bezetting")
•
4
Voldoende vve-tijd
A4.1
De peuters volgen gedurende voldoende tijd (per week) een
vve-programma op de voorschool
•
Kwaliteit pedagogisch medewerkers
A5.2
Alle beroepskrachten zijn toereikend gekwalificeerd
(opleiding)
•
A5.3
Alle beroepskrachten spreken voldoende Nederlands
•
A5.4
Alle beroepskrachten zijn toereikend vve-geschoold
•
A5.5
Er is een jaarlijks vve-opleidingsplan
•
Ouders
1
2
3
4
•
B1
Gericht vve-ouderbeleid
B2
Ouders zijn vooraf adequaat geïnformeerd
•
B3
Intake
•
B4
Stimuleren om thuis ontwikkelingsstimulerende activiteiten te
doen
•
B5
Participatie in vve-activiteiten in de voorschool/vroegschool
•
B6
Informeren over de ontwikkeling van hun kind
•
Pagina 14 van 16
Kwaliteit van de uitvoering van vve
1
2
3
4
Kwaliteit van de educatie: het aangeboden programma
•
C1.1
Een integraal vve-programma
C1.2
Werken met een doelgerichte planning
C1.3
Het activiteitenaanbod gericht op de taalontwikkeling is
voldoende dekkend en geconcretiseerd
•
C1.4
Het aanbod klimt op in moeilijkheidsgraad en er wordt
gedifferentieerd
•
•
Kwaliteit van de educatie: het pedagogisch klimaat
C2.1
Het pedagogisch handelen van de pedagogisch medewerkers/
leerkrachten is respectvol
C2.2
De pedagogisch medewerkers/leerkrachten structureren en
hanteren duidelijke pedagogische gedragsgrenzen
•
C2.3
De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stimuleren de
sociale vaardigheden en de persoonlijke competenties van de
kinderen
•
C2.4
De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de
zelfstandigheid van de kinderen en tonen respect voor de
autonomie van het kind
•
C2.5
De inrichting van de ruimte is aantrekkelijk, uitdagend en
spel- en taal-uitlokkend
•
•
Kwaliteit van de educatie: het educatief handelen
C3.1
Het educatief handelen van beide pedagogisch medewerkers/
leerkrachten is goed op elkaar afgestemd
C3.2
Er worden structureel effectieve en gerichte activiteiten voor
de taalontwikkeling uitgevoerd
C3.3
De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de
interactie met en tussen kinderen
•
C3.4
De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stimuleren
actieve betrokkenheid van de kinderen en verrijken het
spelen en werken
•
C3.5
De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de
ontwikkeling van aanpakgedrag (strategieën) bij de kinderen
•
C3.6
Het gedrag van de pedagogisch medewerkers/leerkrachten
met de kinderen is responsief
•
C3.7
De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stemmen de
activiteiten af op verschillen in de ontwikkeling van de
individuele kinderen
•
Ontwikkeling, begeleiding en zorg
•
•
1
2
3
4
Ontwikkeling, begeleiding en zorg binnen de groep
Pagina 15 van 16
Ontwikkeling, begeleiding en zorg
1
2
3
4
•
D1.1
Volgen van de brede ontwikkeling van alle kinderen
D1.2
De begeleiding is planmatig voor: de hele groep, de kleine
(tutor)groep en het individuele kind
•
D1.3
De evaluatie van de aangeboden begeleiding en zorg
•
Ontwikkeling, begeleiding en zorg in de bredere zorgketen
D2.1
De pedagogisch medewerkers/leerkrachten hebben een
overzicht van de kinderen die zorg nodig hebben die de voorresp. vroegschool niet kan leveren, en van de aard van die
zorg
•
D2.2
De pedagogisch medewerkers/leerkrachten zorgen dat
kinderen aangemeld worden voor externe zorg wanneer de
voor- resp. vroegschool de gewenste zorg niet kan leveren
•
D2.3
De pedagogisch medewerkers/leerkrachten blijven de
ontwikkeling van kinderen met extra zorg bijhouden
•
Kwaliteitszorg binnen de voor- en de vroegschool
1
2
3
E1
Er is vve-coördinatie op de voor- resp. vroegschool
•
E2
De voor- resp. vroegschool evalueert de kwaliteit van vve
regelmatig
•
E3
De voor- resp. vroegschool evalueren de resultaten van vve
E4
De voor- resp. vroegschool werkt planmatig aan vveverbetermaatregelen
•
E5
De voor- resp. vroegschool borgt de kwaliteit van haar vveeducatie
•
Doorgaande lijn
4
•
1
2
F1
Er is vve-coördinatie tussen de voor- en vroegschool
•
F3
De voor- en vroegschool zorgen voor een warme overdracht
•
3
4
Pagina 16 van 16
Download