Koolhydratenbeperking bij DM. S, M, L welke maat heeft je

Koolhydraatbeperking S, M, L.
Welke maat heeft je cliënt?
Welkom
Waarschuwing
9 november 2015 Gent
HarriëtVerkoelen.nl
Insuline resistentie
Achtergrond van insuline
resistentie, de invloed hiervan op
de anabole stofwisseling en de
relatie met voeding/KH en
medicatie
Inhoud
- Achtergrond insulineresistentie
- Koolhydraatbeperking S, M, L
- Casus
- Onderbouwing KHbeperkt
- Opdracht
Doelgroep
• Eerder via diëtist geen resultaat
• Al van alles geprobeerd om af te vallen
• In verleden goed resultaat met Atkins,
Prodimed of andere KHarme-systemen
• Iedereen met overgewichtdiabetes
• Iedereen met PCOS
Doelgroep
Ook:
• Iedereen met een verhoogde buikomvang
terwijl geen overmatige cal-intake
Want fout advies is:
• Meer brood laten eten
• Nog minder vet door vervanging door KH
(ontbijtkoek; fruithagel)
‘Bijwerkingen KH’
•
•
•
•
Voortdurend trek / honger / zoetbehoefte
Cravings / voedselhunkeringen
Hypo-klachten zonder diabetes
Opgeblazen gevoel
Dan werkt cal-beperking door V-beperking
niet. Gevolg: juist hogere cal-intake
Oorzaak: hyperinsulinemie
Hyperinsulinemie
Insulineresistentie of ongevoeligheid is ook
Hyperinsulinemie !!
Ter compensatie van de ongevoeligheid
Elke disbalans van hormonen veroorzaakt
veranderingen in de stofwisseling
Endogeen insuline
• Hoeveelheid insuline nodig van 0,8 E/ kg
lichaamsgewicht
• Totaal dus ca 50 E
• Bij hyperinsulinemie is dit 1,5 keer hoger
dus ca 75 E
Anabole stofwisseling
Anabool = groei/opbouw
Insuline is groeihormoon en heeft
effect op glucose en
vetstofwisseling
Rol van insuline
In glucose stofwisseling:
- Opname glucose met name spier, lever en
vetweefsel
- Opslag glucose als leverglycogeen
- Omzetting glucose in vetzuren, opslag
vetweefsel
- Insuline remt gluconeogenese remt in
lever (normaal gesproken)
Rol van insuline
In vetstofwisseling stimuleert vetopslag:
- Stimuleert vetzuursynthese in lever
- Stimuleert de vetzuuropname in
vetweefsel
- Remt de lipolyse (vetafbraak) in
vetweefsel
- Spaart vetten door glucoseverbruik
(suikerverbranding)
Buikvet/misverstanden
Buikvet maakt het lichaam zelf uit
glucose onder invloed van insuline
Lichaamsvet is niet het vet dat je eet
maar vet dat je lichaam maakt
Buikvet/misverstanden
Voedingsvet is geen lichaamsvet
Voedingscholesterol is geen
lichaams-cholesterol
Afvallen: vetverbranding
Vetverbranding (katabool proces)
is alleen mogelijk bij een lage
insulinespiegel
Switch
• Suikerverbranding en vetverbranding
wordt bepaald door insuline.
• Laag insuline: vetverbranding
• Hoog insuline: suikerverbranding
• Spieren kunnen beide maar verbranden
altijd eerst suiker
Doel behandeling
Hyperinsulinemie behandelen door in balans
brengen van insulinespiegel
Letterlijk: verlagen insulinespiegel
• Koolhydraten verlagen
Resultaat:
• Van anabool naar katabool
• Van suikerverbranding naar
vetverbranding
Diabetes
-Wat valt op:
- Als diëtist /
diabetesverpleegkundige
- Behandeling van diabetes is
dikmakend
- Want gericht op insuline tekort
- Defintitie van diabetes brengt dit
met zich mee
Definitie diabetes
Absoluut of relatief insulinetekort
In de behandeling ligt daardoor de nadruk
op TEKORT
Dit wordt vaak verward met de te hoge
insuline BEHOEFTE
Indeling diabetes 2
Diabetes Mellitus type 2:
- Ouderdomsdiabetes (10-15 %)
(B-celdefficiëntie)
- Overgewichtdiabetes (85-90%)
(insulineresistentie)
Overgewichtdiabetes
Syndroom X (metabool syndroom):
Symptomen volgens definitie:
• centrale obesitas
• gestoorde glucosetolerantie
• slecht lipidenprofiel
• hoge bloeddruk
Andere verschijnselen
• verhoogde stollingsneiging bloed
• verhoogd urinezuur (jicht)
• snurken / apneu
Koolhydraatarme voeding
Doelstelling:
- Ontlasten suikerstofwisseling
- In balans brengen insulinespiegel
- Stimuleren vetverbranding
Koolhydraatarme voeding
- Minder koolhydraten
- Meer (goede) vetten
- Meer eiwitten
- Voldoende vezels
Koolhydraatbeperking S,M,L
Lichte: 50-80 gr KH/dag
Matige: 30-50 gr KH/dag
Strenge: <30 gr KH/dag
Koolhydraatbeperking S,M,L
Insulineresistentie bevorderend:
Overgewicht / hoge buikomvang
Stress
Inactiviteit
Hormonen (menstruatie, overgang)
Medicijnen (prednison,
antidepressiva)
Resultaten koolhydraatarm
• Makkelijker vol te houden, geen
hongergevoel meer want
• Eiwit en vet verzadigen door geen
activatie endogeen insuline
Meer eiwit is niet slecht voor de nierfunctie!
(Tenzij verminderde MDRD <30)
De betere resultaten juist goed voor
nierfunctie
Overige resultaten
-Iedereen voelt zich beter:
*minder moe, energieker, fitter
*minder last vd darmen
*minder last van migraine
*minder last reuma/fibromyalgie
- Bloedglucosewaarden dalen
- Insuline spiegel (endogeen/exogeen) omlaag
of tabletten omlaag
- Buikomvang/gewicht gaat omlaag
- Lipidenwaarden verbeteren
- Bloeddruk wordt lager
Casus
Meneer J. 41 jaar.
Sinds 10 jaar diabetes
Eigenaar handelsonderneming
G: 135 kg, BMI 42, Buikomvang 136,5 cm
Metformine 3x500 mg
Glimepiride 1x6 mg
Lantus 28 E (analoog langwerkende insuline)
HbA1c 51, Glucose nuchter 7,3 (131)
Hij wil heel graag afvallen
Casus
Meneer heeft al veel diëtisten bezocht, tot nu
toe zonder resultaat
Voedingsintake: keurig, volgens eerder
adviezen
Hij vergeet wel eens de Lantus te spuiten, dan
gebeurt er niets
Wat te doen?
Casus
Uitleg gegeven over insulineresistentie + KH
Koolhydraatbeperking Streng afgesproken
(meneer is hartig ingesteld komt goed uit)
Lantus insuline gestopt
Risico van over dosering bij insulineresistentie!
Casus
Na 4 maanden controle:
HbA1c gedaald van 51 naar 45
Glucose nuchter gedaald van 7,3 naar 5,8
(131 naar 104)
7 kg afgevallen van 134 naar 127 kg
Hij is zeer blij dat hij eindelijk afvalt en kan het
makkelijk volhouden
Volgende stap is glimepiride afbouwen
Koolhydraatbeperking
Welke mate van koolhydraatbeperking heeft een gunstige invloed op
de bloedglucosewaarden, lipidenprofiel en het gewicht van patiënten
met diabetes type 2, overgewicht, insulineresistentie en
insulinetherapie?
Conclusies
lipiden
-
Lipiden
-
Het is bewezen dat het LDL significant verlaagt bij het gebruik van een
koolhydraatbeperkt dieet dat een laag-GI heeft (niveau 1).
-
Het is bewezen dat diëten die koolhydraatbeperkt zijn en verrijkt zijn met
onverzadigd vet een positieve invloed hebben op het HDL (niveau 1).
Conclusies
• Een koolhydraatbeperkt dieet werkt effectief bij het verbeteren
van het glykemisch- en lipidenprofiel van diabetici zolang er
tijdens de gehele behandeling wordt ingespeeld op de
individuele wensen en behoeften van de patiënt. Als de
koolhydraatbeperking wordt gecombineerd met een
energierestrictie, kan dit tot de grootste verbetering van de
gezondheid leiden.
Opdracht tot slot
Opdracht voor de diabeteseducatoren
- Verpleegkundig diabeteseducator:
Ga samenwerken
- Diëtist diabeteseducator:
Pas koolhydraatarmere adviezen toe