Laag koolhydraat dieet bij diabetes

Juli 2016
Laag koolhydraat dieet bij diabetes
In de vernieuwde NDF Voedingsrichtlijn Diabetes, gepresenteerd in februari 2015, worden de
gunstige effecten van een koolhydraatbeperkte voeding besproken. Een patiënt met (slecht
gereguleerde) diabetes, overgewicht en verhoogde bloedlipiden kan baat hebben bij een
koolhydraatbeperking.
Is dit iets nieuws? En welke consequenties heeft dit voor de behandeling? Nieuw is het niet. We zijn
bekend met de nauwe relatie tussen de hoeveelheid koolhydraten in de voeding en de hoeveelheid
insuline die nodig is voor de omzetting van deze koolhydraten. Naast het reguleren van de bloedsuikers
heeft insuline ook een werking in het vetmetabolisme, het zorgt voor vetopslag. Ook dat is niet onbekend.
Bij overgewicht ontstaat insuline resistentie, de insuline werkt minder effectief en daardoor is er
steeds meer nodig. Met de aanmaak of toediening van méér insuline wordt daarnaast dus ook de
vetopbouw in het lichaam bevordert. Dat is de reden dat het voor patiënten met diabetes én
overgewicht steeds lastiger wordt om af te vallen.
Nieuw is dat er nu uit steeds meer onderzoeken blijkt dat door een beperking van koolhydraten in de
voeding de insulinebehoefte lager wordt, waarmee de bloedglucoseregulatie verbetert én er vetafbraak
kan plaatsvinden (in plaats van steeds meer vetopbouw).
Samenwerking
Een koolhydraatbeperkte voeding heeft consequenties voor de voorgeschreven diabetesmedicatie.
Een lagere koolhydraatinname geeft daling van de bloedglucosewaardes, waarmee bij het gebruik
van SU-derivaten en/of insuline het risico op een hypo wordt vergroot! Daarom is bij deze
behandeling een goede afstemming van voeding en medicatie noodzakelijk en dus een nauwe
samenwerking tussen diëtist, POH-er en huisarts nodig. Door gebruik te maken van elkaars expertise
maken we de diabeteszorg voor onze patiënten beter.
Koolhydraatbeperkt dieet
Het beperken van de koolhydraten kan in verschillende gradaties plaatsvinden, variërend van licht,
naar matig, tot streng. Wát voor een patiënt de goede keus is, is afhankelijk van dieetgeschiedenis,
eetgewoonten, leefomstandigheden en motivatie. Een koolhydraatbeperkte voeding betekent voor
patiënten vaak een flinke aanpassing van voedingspatroon en van de hulpverlener vergt het gedegen
kennis van en inzicht in voeding. Laat het dus aan de diëtist over om patiënten hierbij te begeleiden.
Een praktijkvoorbeeld
Meneer Janssen heeft een BMI 27, buikomvang 97 cm, diabetes type 2 (medicatie metformine),
hypertensie (waarvoor medicatie) en hyperlipidemie. Meneer eet gezond, conform de richtlijnen
gezonde voeding en hij beweegt voldoende.
Meneer Janssen krijgt van de diëtist adviezen hoe zijn voedingspatroon te veranderen naar licht
koolhydraatbeperkt (150 gram KH). Ten opzichte van zijn eerdere eetpatroon is dit een halvering van
de hoeveelheid koolhydraten. De voeding bevat nu wel meer eiwit en wat meer vetten.
Na 3 maanden is meneer Janssen ruim 10 kg lichter (BMI 23) de buikomvang is geminderd tot 86 cm,
de bloedsuikerwaarden zijn prima terwijl de Metformine is afgebouwd en zowel lipiden als tensie zijn
verbeterd. Een succesverhaal? Ja zeker, maar meneer Janssen staat niet alleen. Voor een bepaalde groep
patiënten is een koolhydraatbeperkte voeding een goede keus. De diëtisten van Die’net kunnen
advies geven voor wie dit dieet geschikt is en kunnen de begeleiding hierbij verzorgen.
Ga naar: http://www.dienet.nu/medewerkers/