De Opdrachten

Overwinteren
Korte omschrijving en aansluiting kerndoelen
In deze les maken de kinderen uit groep 5 en 6 kennis met wat de winter voor veel dieren en planten betekent.
Het is koud, er is minder voedsel beschikbaar en de dagen zijn kort. Hoe gaan dieren en planten hiermee om?
Plaats en tijdsduur
De activiteit vindt plaats in het bezoekerscentrum de Oostvaarders van Stad & Natuur, adres;
Oostvaardersbosplaats 1, 1336 RZ Almere. De hele activiteit neemt anderhalf uur in beslag.
Opzet van de les en indeling in groepjes
De les is zodanig opgezet dat u deze zelf begeleidt. Wij zorgen voor de opdrachten en de materialen, de
verantwoordelijkheid voor het verloop van de les ligt bij u.
De les begint met een gezamenlijke activiteit ter introductie van het thema. Daarna gaan de leerlingen in
groepjes aan de slag met verschillende opdrachten. In totaal zijn er 7 keuzes voor een werkplek. Als u niet
meer dan 6 (liefst 5) groepjes maakt is er voldoende ruimte om te rouleren.
De kinderen doen de opdrachten aan de hand van een werkblad. U dient de werkbladen zelf voor de groepjes
te kopiëren.
In de kring staat een mandje met nummers. Deze nummers corresponderen met de nummers bij de
werkplekken. Ieder groepje neemt een nummer uit het mandje en gaat de bijbehorende opdracht doen. Als ze
klaar zijn leggen ze het nummer weer terug in het mandje en pakken een ander nummer.
Voorbereiding


Indien u niet op de voorbereidingsbijeenkomst komt, lees de opzet dan even door, zodat u weet waar u
aan toe bent.
U dient zelf te zorgen voor de vermenigvuldiging van de werkbladen voor de verschillende groepjes. U
krijgt het werkblad tijdens de voorbereidingsbijeenkomst, maar het wordt ook mee gestuurd met de
herinneringsmail die u ontvangt 2 weken voordat u verwacht wordt.
Introductieactiviteit
Ter introductie van het thema neemt u met de kinderen eerst plaats op de krukjes in het leslokaal. Hier kunt u
naar een film kijken van Staatsbosbeheer over de Oostvaardersplassen. De afstandsbediening voor de film
ligt op een kastje naast het scherm, evenals de bijbehorende gebruiksaanwijzing.
Huishoudelijke zaken






Garderobe
In het lokaal is een kapstok aanwezig waar de kinderen hun jas kunnen ophangen.
Koffie/thee:
In het lokaal is koffie en thee aanwezig voor de leerkrachten en begeleiders.
Toiletten
De toiletten bevinden zich inde hal tegenover het lokaal.
Opruimen:
Wilt u ervoor zorgen dat de groepjes de werkplekken, het lokaal weer schoon achterlaten. Dan kan de
groep na u zonder problemen aan de slag.
De Opdrachten
Onderstaand vindt u de activiteiten per werkplek globaal beschreven. Lees ter plekke de opdrachten zoals ze
uitgebreid staan beschreven. Sommige opgezette vogels zijn teer, daarom verzoeken wij om voorzichtig met
het materiaal om te gaan.
Werkplekken
Vogels in de winter
Vogels die ‘s zomers en ‘s winters niet op dezelfde plek wonen, worden trekvogels genoemd. Sommige vogels
trekken ’s winters uit Nederland weg om in warmere landen hun voedsel te kunnen vinden, die vogels noemen
wij zomergasten. Er zijn ook vogels die vanuit het noorden in de winter juist naar ons land komen, omdat het
voedsel dat zij eten dan bij ons te vinden is, dat zijn wintergasten. Dan zijn er nog vogels die je het hele jaar
hier doorbrengen, dat zijn de standvogels.
Opdracht: Vogels kijken.
Wintervoeding vogels
In de winter is het voor vogels moeilijker om voedsel te vinden. Vooral als het heeft gesneeuwd, omdat dan
veel voedsel onder de sneeuw is verstopt. Door wat extra’s voor de vogels op te hangen kunnen we de vogels
de winter door helpen.
Opdracht: Pinda’s rijgen
Wintervacht
Als jij het koud hebt in de winter, wat doe je dan? Ja, je trekt warmere kleren aan. Zoiets doen sommige dieren
ook. Die hebben in de winter een dikkere vacht dan in de zomer.
Opdracht: Verschillen voelen en bekijken van vachten.
Wintervoorraad
Sommige dieren zoeken in de herfst extra voedsel en leggen een voorraad aan om in de winter van te kunnen
eten. Eekhoorns, muizen en mollen doen dat, maar ook vogels, bijvoorbeeld de Vlaamse gaai. Voor hun
voorraad verzamelen ze in de herfst vooral zaden en noten.
Opdracht: Vraatsporen onderzoeken.
Hoe overwinteren planten
Planten, die niet tegen de kou kunnen, sterven in het najaar of het begin van de winter af. Maar het jaar
daarop zijn die planten er weer. Hoe kan dat?
Opdracht; Onderzoek bol en knol
Winterslaap
Bij deze opdracht gaan de kinderen uitzoeken hoe een winterslaap nu in zijn werk gaat. Ook gaan ze bekijken
welke dieren een winterslaap houden.
Opdracht: Hartslag en ademhaling meten in rust en na inspanning.
Onder het ijs en op het ijs
In de zomer zat het water rond het gebouw vol met: kikkers, eenden, salamanders, vissen, waterinsecten, en
dergelijke. Hoe kunnen deze dieren blijven leven als er ijs ligt? Vriezen ze dan niet vast of dood.
Opdracht: Het beantwoorden van vragenkaarten over overwinterende waterdieren.