Presentatie Delftse Rekenkamer - Onderzoek Verbonden Partijen

VERBONDEN PARTIJEN
Een onderzoek naar effectieve governance bij
verbonden partijen
Inez Vereijken en Wouter Derksen, KPMG
Imke Frijters en Ester Weststeijn, Delftse Rekenkamer
COMMISSIE M&E
10 oktober 2013
TWEELUIK OVER REGIEVOERING
Collegeakkoord Delft 2010 – 2014:
“We hervormen, door de gemeente een meer regisserende rol te geven, door meer
samenwerking te zoeken met partners en door meer lijn te brengen in
overlegvormen.
Kern van de regierol:
“Partnerships aangaan met partijen die kunnen en willen bijdragen aan de realisatie
van beoogde maatschappelijke effecten”
Twee vormen van regie:
Verzelfstandiging en op afstand zetten van taken  september 2013: DRKrapport ‘Verbonden Partijen, effectieve governance bij verbonden partijen’
2. Strategische samenwerking met andere partijen  juli 2012: DRK-rapport
‘Regievoering door de gemeente Delft’.
1.
Keuze verbonden
partij
Met welke aannames en vanuit welke
doelstellingen is door de gemeente Delft
gekozen voor de betreffende (vorm) van
verbonden partijen, waren dit de juiste
keuzes, zijn de verwachtingen waargemaakt
en hoe heeft de gemeente daar op gestuurd
of kunnen sturen?
Inrichting
governance
1. Sturen
2. Beheersen
3. Verantwoorden
4. Toezicht houden
Functioneren
in de praktijk
Invloed
Weinig
bestuurlijke
afstand
gewenst
GR
(Openbaar Lichaam)
Stichting
Coöperatie
Vennootschappen
Veel
bestuurlijke
afstand
mogelijk
Focus op effectiviteit binnen
financiële kaders
Primaire doelstelling
Focus op efficiëntie binnen
beleidskaders
VOM bv
YES! Delft bv
ROM Zuidvleugel i.o.
Recreatieschap Midden Delfland
Weinig
Avalex
bestuurlijke
Grondwateronttrekafstand
king Delft-Noord
gewenst
20 = bedrijvenschap
Harnaschpolder
22 = OMDH
23 = Regionale belastinggroep
Invloed
6=
12 =
13 =
15 =
18 =
19 =
17
21
24
16
15
26
25
22
23
6
20
12
10
19
5
13
7
4
Veel
bestuurlijke
invloed
mogelijk
9
Focus op effectiviteit binnen
financiële kaders
Primaire doelstelling
2
18
1
11
3
8
Focus op efficiëntie
binnen beleidskaders
CONCLUSIES THEMA 1: KEUZEPROCES
1.
Keuze vorm past niet altijd bij takkenpakket VP. Leidt tot nadelen in sturing en
beheersing.
2. Beleidskader t.a.v. deelname in VP’s geeft te weinig houvast bij overweging tot
deelname.
AANBEVELINGEN
•
•
College: versterk bij aangaan VP onderbouwing/argumentatie voor de vorm.
Raad: zorg voor adequaat kennisniveau om juistheid keuze te beoordelen.
CONCLUSIES THEMA 2: INRICHTING GOVERNANCE
1.
2.
3.
4.
5.
Op hoofdlijnen sturingsrelatie met VP’s naar behoren ingericht. Verbeterslagen
mogelijk.
Overkoepelend beleid over inrichting governance ontbreekt, daardoor sterke
verschillen tussen de VP’s.
Sturing en verantwoording onvoldoende o.b.v. risicoprofielen.
Te weinig aandacht voor toezichthoudende rol.
Gevaar rolvermenging aanwezig.
AANBEVELINGEN
•
•
•
College: laat inrichting governance aansluiten bij type taak, vorm en risico.
College: waarborg dat inrichting governance aansluit bij geldende normen.
College: breng raad in positie om sturende en controlerende taak op te pakken.
VOORBEELD GEMEENTE AMERSFOORT: ROVA
CONCLUSIES THEMA 3: FUNCTIONEREN IN DE PRAKTIJK
1. Nadelen van vorm worden in de praktijk vaak ‘gecorrigeerd’.
2. Te weinig aandacht voor bedrijfsvoerings- en financiële component in sturing
en beheersing.
3. Controlerende taak raad schiet tekort door gebrek aan kennis en expertise en
het ontbreken van tijdig beschikbare sturings- en verantwoordingsinformatie.
4. Laag risicobewustzijn bij wethouders, ambtelijk apparaat en raad.
5. Goede vertrouwensrelatie tussen gemeente en andere deelnemers in VP’s.
6. Resultaten lijken aan de verwachtingen te voldoen.
AANBEVELINGEN
•
•
•
College en raad: let op ‘early warnings’ bij beheersing VP’s.
College en raad: maak heldere keuzes bij sturing en beheersing, zoek actief
samenwerking op.
Raad: zorg voor voldoende kennis over doelstellingen, prestaties en risico’s van
de VP om onderbouwd oordeel te vormen.
VOORBEELD GEMEENTE NIJMEGEN: NOVIO