Verkiezingen voor de OR, keuze voor de kiesstelsels Kiessystemen: Invloed op de zetelverdeling in de OR: Bij verkiezingen van de OR kan voor verschillende systemen gekozen zijn/worden. Zo is er het: Kiesgroepensysteem De ondernemingsraad kan de kandidaatstelling geheel of gedeeltelijk via een kiesgroepsysteem laten lopen. Dat wil zeggen dat groepen in de onderneming werkzame personen, afzonderlijke afdelingen met aparte werksoorten of functiegroepen of vestigingen) herkenbaar te maken zijn in de OR. Er kleven ook nadelen aan, zoals het vacant blijven van zetels in een kiesgroep waar geen belangstelling is voor OR-werk. In het OR-reglement staat op hoeveel zetels de kiesgroep recht mag hebben. Voorwaarde bij indeling in kiesgroepen is dat elke zetel een ongeveer gelijk aantal kiesgerechtigden vertegenwoordigt. Voordeel van het kiesgroepensysteem is dat iedere groep, onderdeel of vestiging, wordt vertegenwoordigd. Het gevaar van het kiesgroepstelsel is dat in de ondernemingsraad deelbelangen nagestreefd worden. De andere mogelijkheid is: Integraal systeem Dat wil zeggen dat er niet met kiesgroepen gewerkt wordt, dit systeem benadrukt de ondernemingsraad als een eenheid. Elk systeem heeft zo zijn voordelen en nadelen. Het kiesgroepensysteem zorgt voor een spreiding van kandidaten uit de organisatie. Het integraal systeem heeft als voordeel dat je zelden met vacatures komt te zitten, maar spreiding over de organisatie wordt niet automatisch geregeld. Kiesstelsels: Invloed op de inrichting van de verkiezingen Lijstenstelsel Het lijstenstelsel is te vergelijken met de wijze waarop de leden van de Tweede Kamer verkozen worden, ledere kiesgerechtigde brengt één stem uit. Hij/zij stemt op een lijst waarop de kandidaten in volgorde vermeld staan. In de meeste gevallen krijgt nummer 1 de stem, maar het is mogelijk om op een andere naam op de lijst te stemmen (voorkeurstem). Die stem blijft meetellen voor de lijst. Aan de hand van de kiesdeler (dat is het aantal geldige stemmen gedeeld door het aantal zetels) wordt bepaald hoeveel zetels de lijst krijgt. Eventueel krijgt de lijst ook nog een restzetel. Personenstelsel Bij het personenstelsel brengt iedere kiesgerechtigde maximaal, evenveel stemmen uit als het aantal zetels. De personen met de meeste stemmen zijn gekozen. Eindigen twee of meer personen tegelijk, dan bepaalt loting wie de zetel krijgt. Bij een onderneming waar meer dan honderd mensen werkzaam zijn, kan het lastig zijn voor de kiezer om zorgvuldig een keuze te maken. Het moeten uitbrengen van een verplicht voorgeschreven aantal stemmen als kiezer kan willekeurig keuze kiesstelsels www.avmtraining.nl Postbus 30, 5070 AA UDENHOUT 013-522 91 91 1/2 stemgedrag in de hand werken. Door de omvang van de onderneming is de kiezer vaak niet in staat de kandidaten persoonlijk te kennen. Dit zal de betrokkenheid bij de medezeggenschap én het zich kunnen herkennen in de samenstelling van de OR, niet bevorderen. De vakbonden bepleiten het lijstenstelsel, want door het kiezen op een lijst kiest men voor een bepaald beleid. Gaat een lid uit de ondernemingsraad, dan blijven de stemmen behouden voor de lijst, dus voor het beleid waarvoor gekozen is. Bij het personenstelsel is de eerstvolgende aan de beurt. keuze kiesstelsels www.avmtraining.nl Postbus 30, 5070 AA UDENHOUT 013-522 91 91 2/2