Varken is mengvat van virussen

Varken is mengvat van virussen
Trouw, 17 april 2003
AMSTERDAM - Het is het horrorverhaal van menig viroloog: een vogelgriepvirus dat overspringt naar een varken,
zich mengt met een griepvirus dat het varken bij zich draagt en in die vorm een epidemie onder mensen
veroorzaakt. Zo zijn vrijwel zeker de grote griepepidemieën van de twintigste eeuw ontstaan: de Spaanse griep van
1918, de Aziatische griep van 1957 en de Hongkonggriep van 1968, alle met vele miljoenen slachtoffers.
Het was dan ook niet vreemd dat menigeen de schrik om het hart sloeg toen bleek dat in de Gelderse vallei fase 1
van dit rampscenario was bereikt: meerdere varkens daar hadden antistoffen tegen het vogelpestvirus. De
antistoffen bewijzen dat de varkens zijn besmet met het virus dat de wetenschappelijke naam H7N7 draagt. Zij
vertoonden geen ziekteverschijnselen.
Naar schatting een op de drie varkens in Nederland draagt influenzavirussen bij zich, overblijfselen van de
Spaanse of de Hongkonggriep -H1N1 en H3N2. Het varken is een bekend mengvat van virussen en als H7N7 zich
mengt met H1N1 of H3N2 dan ontstaat er een griepvirus dat mensen kan besmetten én nieuw is -de mens is er dus
nog niet tegen beschermd.
Voordat het horrorverhaal werkelijkheid wordt, moet er een aantal stappen worden gezet. Er moet een mengvirus
ontstaan, dat moet zich verspreiden -tussen varkens, van varken naar de mens en dan weer tussen mensen
onderling- en het moet een krachtige variant zijn. Al die stappen samen maken het scenario nog erg
onwaarschijnlijk.
Voorlopig onderzoekt het Diergeneeskundig instituut in Lelystad of de varkens elkaar hebben besmet. Men heeft
monsters genomen bij varkens in de gebieden waar preventief kippen zijn geruimd. Als de uitslag van deze tests,
die vermoedelijk vrijdagavond bekend wordt, positief is, worden de varkens geslacht.
Als de varkens elkaar met H7N7 kunnen besmetten, dragen ze ook bij aan de verspreiding van de vogelpest. Maar
het staat nu al vast dat dat hooguit een marginale bijdrage is.