Projectmanagement Hoofdstuk 1 en 2 Het project Mensen en projecten Roel Grit Instructie docent Er is een aantal dia‟s met animaties. Als je die niet wilt gebruiken vanwege afdrukken van hand-outs, kun je die verwijderen. Graag de bronvermelding onderaan de dia laten staan. Zie voor ander materiaal de website. Deze dia verwijderen Roel Grit Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 2 Opbouw boek PM Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 3 Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 4 Uitvoeren project Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 5 Hoofdstuk 1 Het project 1. Soorten werkzaamheden 2. Voorbeelden van projecten 3. Wat is een project? 4. Van improvisatie via project naar routine 5. Soorten projecten 6. Aandachtspunten projectmatig werken 7. Faseren 8. Doel van faseren 9. Voorbeeld van fasering 10. Wanneer een project? 11. Levenscyclus van een project 12. Projectdoelen moeten SMART zijn Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 6 Voorbeelden projecten Bouwen van een brug, gebouw, schip Doen van een marktonderzoek Maken van een computerprogramma Reorganiseren van een bedrijf Invoeren van computerprogramma Inrichten van een groot magazijn Bouwen van een fabriek Het maken van een film Het openen van een nieuw filiaal Het ontwikkelen van een nieuw product Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 7 Opdracht 1. Schrijf een aantal voorbeelden op van projecten in je eigen organisatie. 2. Geef eveneens een aantal voorbeelden van (grote) “klussen” die geen project zijn 3. Waarom zijn de voorbeelden van 1 wel projecten en die van 2 niet? 4. Welke “eigenschappen” hebben projecten gemeenschappelijk? Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 8 Projecteigenschappen • (Duidelijk) éénmalig doel • Een project moet worden opgestart • Een project heeft een opdrachtgever • Meestal multidisciplinair • Tijdelijk d.w.z. startdatum en einddatum • Eigen (vast) budget • Eigen projectorganisatie Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 9 Soorten werkzaamheden Improvisatie Projectmatig Routine Wanneer? ad hoc, plotseling te voorzien herhalend Resultaat? onzeker redelijk zeker zeker Bekendheid? nieuw, plotseling nieuw, planmatig bekend Vrijheid? veel vooraf doordacht nauwelijks Werkwijze chaotisch geleidelijk duidelijker vaste procedure Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 10 Soorten werkzaamheden Improvisatie Projectmatig Routine Wanneer? ad hoc, plotseling te voorzien herhalend Resultaat? onzeker redelijk zeker zeker Bekendheid? nieuw, plotseling nieuw, planmatig bekend Vrijheid? veel vooraf doordacht nauwelijks Werkwijze chaotisch geleidelijk duidelijker vaste procedure Bij projectmatig werken probeer je routine (via PvA) te brengen in iets wat je voor het eerst doet! Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 11 Via project naar routine Door bij een project gebruik te maken van een plan van aanpak breng je een soort routine in projectmatig werken Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 12 Principes projectmatig werken • Eerst denken, dan doen! • Project doordenken van voor naar achter ÈN van achter naar voor. • Werken van grof naar fijn: Top-Down werken: Grote lijnen eerst, dan details! Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 13 Typen projecten 1 2 3 Technische projecten Sociale projecten Gemengde projecten Welk type project is het “moeilijkst”? Voorbeelden • bouwen brug, aanleg van een spoorlijn, aanleg computernetwerk • aanpassen werkprocedures, reorganisatie • Automatiseringsprojecten, verhuizing fabriek Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 14 Klein project Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 15 Fasering Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 16 Faseren van een project fase: Initiatief Het idee! Definitie Wat moet er gebeuren? Ontwerp Hoe moet het worden? Voorbereiding Realisatie Nazorg Hoe moet het gemaakt worden? Doen! Gebruik en instandhouding Vraag: Waarom wordt fasering toegepast? Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 17 Wanneer een project? • Waarom tegenwoordig veel projecten? • Voordelen projecten? …. …. • Nadelen projecten …. …. Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 18 Levenscyclus project Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 19 Doelen/opdrachten moeten SMART zijn S M A R T Specifiek Meetbaar Aanwijsbaar & Acceptabel Realistisch Tijdgebonden 1. De levering van onze producten moet worden verbeterd. 2. Ik wil gezonder leven. Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 20 Stellingen Hoofdstuk 1 • Projectmatig werken is een modegrill en zal wel • • • • • weer overgaan Het schrijven van een plan van aanpak kost veel tijd en kan bij een (klein) project beter achterwege worden gelaten. Als in een project al 100.000 euro is geïnvesteerd kan men niet meer stoppen. Routinematig werk maakt ongelukkig. Door in een project te werken krijgen de projectleden de gelegenheid zich te ontwikkelen. Het is niet altijd nodig een project te faseren. Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 21 Hoofdstuk 2 Mensen en projecten 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. Lijnorganisatie Projectorganisatie Opdrachtgever Gebruikers Projectleider Projectleden Taakgericht en mensgericht leiderschap Werken in een project Teamrollen volgens Belbin Teamafspraken Brainstormen Onderhandelen Besluiten nemen in een project Samenhangende projecten Een project uitbesteden Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 22 Lijnorganisatie Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 23 Projectorganisatie Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 24 Projectorganisatie Directie Stuurgroep Linking pin Project groep Werk groep Stuurgroep • Beheersen meerdere projecten • Informatie-uitwisseling • Bestaat uit directielid + projectleiders Project Project groep groep Verschillende Projecten in één bedrijf Werkgroep • Uitvoering deeltaken • Bestaat uit projectleden Werk groep Samenwerking Linking pin Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 25 Het project en omgeving Stake holders Interne opdrachtgever Afdelingen Andere projecten Directie Moeder organisatie (eigen bedrijf) Projectleider Werkgroepleiders Secretaris Archivaris Projectleden Projectgroep Ext. Opdrachtgever Leveranciers Consultants Klanten Overheid Referentiegroep Buitenwereld Uitwisseling van: - Informatie - Geld - Middelen - Mensen Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 26 Projectomgeving Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 27 Teambuilding Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 28 Tweebazen probleem Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 29 Belbin groepsrollen • Bedrijfsman • - uitvoerder - organisator • „Plant‟ - onafhankelijk denker • - „generator‟ - ideeën mens • Brononderzoeker - prestatiegericht - gedreven • Monitor (waarschuwer) - kritisch - analyserend • - extern gericht - enthousiast • Vormer Afmaker/zorgdrager - ordelijk - efficient Voorzitter • - procesbegeleider - coördinator Groepswerker - sociaal - vriendelijk, mild • Boek: Projectmanagement Specialist Auteur: Roel Grit 30 Stuurgroep Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 31 Programma en project Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 32 Competentie Een competentie is de combinatie van kennis vaardigheden houding gedrag die nodig is om in een bepaalde beroepssituatie goed te kunnen functioneren. Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 33 „Competenties‟ Projectleider • • • • • • • • • • • enthousiast anderen kunnen motiveren het lef hebben zich als leider te gedragen taakgericht kunnen werken goede communicatieve vaardigheden bezitten om kunnen gaan met conflicten hoofd- en bijzaken van elkaar onderscheiden (helicopterview) vooruit kunnen denken pro-actief zijn kunnen onderhandelen, bijvoorbeeld met de opdrachtgever kunnen omgaan met onzekerheden kunnen organiseren en delegeren. Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 34 Verantwoordelijkheden Projectleider • • • • • • • • • • • • • • Onderhandelen met opdrachtgever Zorgen voor juist plan van aanpak (PvA) Bekend maken van PvA bij … Goedkeuring verkrijgen PVA … Voortgang rapporteren aan … Zorgen voor externe communicatie De dagelijkse leiding nemen binnen het team Werkverdeling binnen het projectteam Voorzitten van de projectteamvergaderingen Zorgen voor een goede motivatie binnen projectteam Oplossen van conflicten Projectleden "uit de wind houden" Bewaken van de planning, budget en kwaliteit Voorschrijven hulpmiddelen en technieken Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 35 Stellingen hoofdstuk 2 • Projectleiderschap is een full-time baan. • Projectleiderschap is een vak en niet door iedereen te leren • Een projectleider moet verstand hebben van de details van • • • • zijn project. Iedereen is geschikt om in een project te werken. Een projectleider moet meer taakgericht zijn dan mensgericht. Een opdrachtgever kan gebaat zijn bij een vaag geformuleerd projectresultaat. Door medewerkers in een project te laten werken creëert je deskundigen. Boek: Projectmanagement Auteur: Roel Grit 36