Document

17.08.2007
Brazilië: aardolie en aardgas
Marktomvang
Eind 2006 bereikte Brazilië het punt waarop het land in de eigen behoefte aan aardolie kan voorzien. De
grootste uitdaging voor de toekomst is om een verhoogd productieniveau te handhaven, hetgeen een
enorme technologische ontwikkeling en aanzienlijke investeringen vereist. Verwacht wordt dat met het
operationeel worden van negen nieuwe boorplatforms Brazilië eind 2007 deel zal gaan uitmaken van de
selecte groep landen dat 2 miljoen vaten aardolie per dag produceert.
Tot nu toe zijn er 29 sedimentaire bekkens ontdekt in Brazilië, met een totaal oppervlak van 6,5 miljoen km 2.
Minder dan 5 procent van dit gebied wordt momenteel geëxploiteerd, wat aantrekkelijke perspectieven biedt
voor exploratie- en productieactiviteiten in het land. Brazilië biedt hierdoor ook voordelen ten opzichte van
andere landen, omdat de kans bestaat dat er nog andere belangrijke bronnen worden gevonden.
De aardolie-industrie vertegenwoordigt 9 procent van het bnp en de groei van 1998 tot en met 2004 bedroeg
272 procent. Volgens de officiële cijfers van de ANP (Agencia Nacional de Petroleo, de Braziliaanse
aardolieautoriteit) was er in 2005 een aantoonbare reserve van 11,8 miljard vaten. Hiervan bevinden 9,5
miljard vaten zich in de deelstaat Rio de Janeiro, waar de belangrijkste offshoreactiviteiten plaatsvinden.
Brazilië staat op de lijst van wereldwijde aardoliereserves met bijna 1 procent op de 17e plaats. Aan het eind
van 2006 produceerde Brazilië 1,6 miljoen vaten per dag. De aardoliehandel in dat jaar bestond uit de
export van 118 miljoen vaten en de import van 126 miljoen vaten.
Aardgas wordt steeds belangrijker in de energiesector. De overheid wil de aardgasproductie verhogen en
daarmee van gas een belangrijke energiebron maken. In 2005 was er een aantoonbare aardgasreserve van
306 miljard m3, met een productie van 17,7 miljard m3 (48,5 miljoen m3 per dag). De deelstaat Rio de
Janeiro produceerde hiervan 46 procent (offshore). 20 procent werd geproduceerd in de deelstaat
Amazonas (onshore).
De overheid wil in 2010 het aandeel van aardgas in de energiematrix verhoogd hebben tot 13 procent. Op
dit moment bedraagt het 9,3 procent, terwijl aardolie verantwoordelijk is voor 38,4 procent van het totaal.
Marktontwikkeling
Het monopolie van Petrobrás eindigde officieel tien jaar geleden, waardoor ook nieuwe partners de kans
kregen een aandeel in de markt te verwerven. Er is een groeiend marktpotentieel. Shell zal bijvoorbeeld in
de periode 2007-2011 samen met Petrobrás ongeveer 4 miljard US dollar investeren in offshore-exploratieen -productieactiviteiten. In 2006 kondigde Shell aan dat de exploitatie van vier nieuwe velden commercieel
haalbaar is.
Ook in de olieraffinagesector is er sprake van aanzienlijke vooruitgang. Petrobrás plant nieuwe
investeringen van 23,1 miljard US dollar, waarvan 14,2 miljard US dollar zal worden gebruikt voor twee
raffinaderijen voor zware olie. Brazilië heeft de op elf na grootste capaciteit voor het raffineren van aardolie
ter wereld. Een van de meest ambitieuze projecten is het petrochemische complex in Rio de Janeiro, de
eerste raffinaderij ter wereld die 100 procent zware aardolie gebruikt voor de fabricage van bijproducten.
Alleen in dit complex al wordt 8,5 miljard US dollar geïnvesteerd. Verwacht wordt dat het in 2012
operationeel zal zijn. De raffinaderij Abreu e Lima in Suape, Pernambuco is een joint venture van Petrobrás
en PDVSA en zal aardolie uit zowel Brazilië als Venezuela kunnen raffineren.
In januari 2007 voerden de regeringen van Venezuela en Brazilië een voorbereidend onderzoek uit naar de
bouw van de 'zuidelijke gaspijpleiding'. Volgens de bestaande plannen gaat deze pijpleiding Venezuela via
Brazilië verbinden met Argentinië. De eerste raming van de investeringskosten van dit 8.000 km lange
project bedroeg 20 miljard US dollar.
De vraag naar producten en diensten blijft stijgen hoewel de markt, waarop kwaliteit en prijs een grote rol
spelen, steeds concurrerender wordt. Binnen deze sector zijn veel vertegenwoordigers en distributeurs van
buitenlandse producten actief.
Een effectieve manier om producten en diensten op de markt te brengen, is deel te nemen aan
evenementen zoals internationale beurzen en congressen. Rio Oil&Gas is het belangrijkste evenement in de
sector, gevolgd door onder andere Brasil Offshore en Rio Pipeline.
De aardolie- en aardgassector speelt ook een belangrijke rol bij de wedergeboorte van de
scheepsbouwsector, waar momenteel een groeiende vraag heerst naar actuele, geavanceerde
scheepvaarttechnologie. Dit biedt niet alleen de plaatselijke maar ook de buitenlandse leveranciers
perspectieven. De vraag naar producten, diensten en mankracht is hoog als gevolg van de stagnatie in deze
sector gedurende de afgelopen twintig jaar. In Brazilië worden al FPSO’s, olieplatforms en
toeleveringsschepen gebouwd en de eerste order van Transpetro voor 26 nieuwe schepen (er volgt een
tender voor nog 16 schepen) noodzaakt de sector nieuwe hightechoplossingen te vinden.
Import
Brazilië voert het grootste aantal aardolieboringen in grote waterdiepten (meer dan 1.000 meter) ter wereld
uit. Petrobrás is een goede afnemer van technologie en uitrustingen die hiermee samenhangen. Daarnaast
zal invoer nodig zijn van onder meer technisch hoogwaardig materiaal, wet trees (afsluiters voor boorputten
onder water), flexible lines (flexibele pijpleidingen) en platforms.
Investeringen en toeleveranciers
Dankzij de specifieke kenmerken van de aardolie- en aardgassector, die hierboven zijn genoemd, zijn er
vele investeringsmogelijkheden voor buitenlandse ondernemingen. De zuidelijke gaspijpleiding bijvoorbeeld
zal een capaciteit hebben voor het transporteren van 50 miljoen m 3 gas per dag.
De meeste Nederlandse bedrijven die werkzaam zijn in Brazilië hebben de markt aldaar benaderd door
overeenkomsten aan te gaan met plaatselijke bedrijven en/of consultants. Particuliere partnerships zijn een
manier om te kunnen voldoen aan de voorwaarden van openbare tenders, zoals kwesties van local content
en een plaats op de leverancierslijst van Petrobrás.
Projecten
Bijna alle door Petrobrás uitgeschreven tenders staan open voor rechtstreekse buitenlandse inschrijvingen.
Meer informatie:
Brazilian Institute of Oil and Gas: www.onip.org.br
Brazilian Oil Company: www.petrobrás.com.br
Ministry of Mines and Energy: www.mme.gov.br
National Agency of Electricity Energy: www.aneel.gov.br
Transpetro:www.transpetro.com.br
ANP.www.anp.gov.br
ONIP: www.onip.org.br
IBP:www.ibp.org.br
Zie ook:
Brazilië: Strategic Energy plan Brazil
Brazilië: toenemende investeringen in aardolie en aardgas
Brazilië: investeringen olie- en gasbedrijf Petrobas
Brazilië: investeringen olie- en gasbedrijf Petrobas
Brazilië: energie en water
Brazilië: kansrijke sectoren
Bron: EVD