Opleiding Duurzaam Gebouw: Groendaken: van ontwerp tot onderhoud Leefmilieu Brussel UITVOERINGS- EN ONDERHOUDSKOSTEN VAN EEN GROENDAK Frederic LUYCKX, architect & onderzoeker Update 2017 Doelstellingen van de presentatie ● Stilstaan bij de elementen van een duurzame keuze ● Een overzicht geven de beschikbare premies en steunmaatregelen ● Een overzicht geven van de verschillende dakbegroeningsoplossingen die beschikbaar zijn op de Belgische markt 2 Plan van de uiteenzetting ● Overzicht van de elementen van een duurzame keuze ► Economische aspecten ● De groendakenmarkt in Brussel ● De systemen die aanwezig zijn op de Belgische markt 3 Elementen van een duurzame keuze Economische aspecten ● Investeringskosten ► Afhankelijk van verschillende factoren - ● Bereikbaarheid Oppervlakte Type van aanplantingen … Onderhoudskosten ► Afhankelijk van het type van dak (intensief of extensief) 4 Elementen van een duurzame keuze Economische aspecten SUBSTRAAT Dakoppervlakte Type Extensief Intensief Massa 1 tot 80 m² 80 tot 200 m² >200 m² 95 kg/m² € 81 – 55/m² € 55 - 29/m² < € 29/m² 100 kg/m² € 125 - 73/m² € 73 - 39/m² < € 39/m² 130 kg/m² (met helling tot 30°) € 137 - 77/m² € 77 - 46/m² < € 46/m² 236 kg/m² € 181 - 91 /m² € 91 - 72/m² < € 72/m² 392 kg/m² € 218 - 120/m² € 120 - 108/m² < € 108/m² VEGETATIE Dakoppervlakte Type (incl. transport en installatie) Vegetatie in de vorm van stekken Voorgekweekte vegetatie Vegetatiematten Intensieve vegetatie + transport + installatie 1 tot 80 m² 80 tot 200 m² >200 m² € 5 - 4/m² € 15 - 12/m² € 28 - 24 m² € 4 – 3,5/m² € 12 – 9/m² € 24 – 18/m² < € 3,5/m² < € 9/m² < € 18/m² € 40 - 35/m² € 35 – 28/m² < € 28/m² Richtprijzen, Bron: Ecoworks 5 Premies en steunmaatregelen Gemeentelijke premies : ▶ ▶ Evere • Extensief groendak: € 7,5/m² • Intensief groendak: € 15/m² • Minimumoppervlakte 5 m² en maximumoppervlakte 100 m² Ukkel • Groendak: € 200 voor 10 m² • Intensief dak: € 15/bijkomende m² • Extensief dak: € 10/bijkomende m² • • Bedrag gedeeld door twee indien de werken door de aanvrager zelf worden uitgevoerd Maximum € 500 Voor meer informatie: Neem contact op met de bevoegde dienst van het gemeentebestuur of www.stadswinkel.be > Premies en fiscaliteit > Premies > Gemeentelijke premies en steun 6 De groendakenmarkt in Brussel … impact op tewerkstelling en bekwaamheden (Le marché des toitures vertes à Bruxelles, ses impacts sur l'emploi et les compétences) Verslag opgesteld voor het CDR-BRC (maart 2011) Jean-Pierre Binamé - Ecoteam Management sprl Dit verslag over plantendaken heeft twee hoofddoelstellingen: - Per type van werf: de huidige en toekomstige markt in Brussel en de impact ervan op de werkgelegenheid beoordelen. - Per type van techniek en werf: een overzicht geven van de competentieprofielen en -behoeften die de plaatsing van plantendaken vereist, alsook van de verwachtingen in termen van opleidingen. 7 De groendakenmarkt in Brussel Kleine werven voor extensieve groendaken < 100 m² Kleine werven: tussen 20 en 60 m² Bijvoorbeeld: platte daken achter eengezinswoningen Wanneer het platte dak niet toegankelijk is voor machines moet men uitgaan van een werkdag met 3 arbeiders om een groendak van 35 m² aan te leggen. 8 De groendakenmarkt in Brussel Grote oppervlakten van extensieve groendaken Meerdere honderden m² Dit zijn vooral nieuwe gebouwen, ofwel in de tertiaire (kantoren, handelszaken) of openbare sector (sportcentrum), ofwel appartementsgebouwen Uitvoeringstijd: een werkdag met 3 arbeiders om een extensieve oppervlakte van 300 m² aan te leggen wanneer het dak zonder problemen toegankelijk is. 9 De groendakenmarkt in Brussel Intensieve groendaken Meestal oppervlakten groter dan 100 m² Dergelijke projecten komen niet zo veel voor (< 20% van de markt), aangezien het dak een aanzienlijk gewicht moet kunnen dragen Veel langere uitvoeringstijden 10 De systemen die aanwezig zijn op de Belgische markt DERBISEDUM Derbisedum is een product voor extensieve daken dat wordt verkocht door Imperbel, een Brussels bedrijf gespecialiseerd in de afdichting van platte daken. Imperbel is vooral gekend voor Derbigum, een bitumineus membraan dat het produceert in drie fabrieken (waarvan een in de USA). 11 De systemen die aanwezig zijn op de Belgische markt DE BOER (Ex-TECMAT) Vier producten bestemd voor extensieve daken: - Voorgekweekte vegetatiematten op een draineer- en beschermmat. - Sedumstekken op een mineraal substraat dat op een draineer- en beschermmat wordt gelegd. - Voorgekweekte vegetatiematten op rotswol (wanneer het dak moeilijk toegankelijk is en/of wanneer het dak het gewicht van een substraat niet kan dragen). - Voorgekweekte vegetatiematten op een geotextiel (voor hellende daken tot 30°). 12 De systemen die aanwezig zijn op de Belgische markt IBIC Extensieve sedumdaken. Intensieve systemen voor tuindaken. Het voordeel is dat ze een waterreserve bevatten, maar het water wordt onvoldoende snel afgevoerd bij stortregens. 13 De systemen die aanwezig zijn op de Belgische markt FLORADAK Origineel systeem dat bestaat uit drie lagen: - Een eerste geheel, 6,2 cm hoog, opgevuld met geëxpandeerd polystyreen voor warmte- en geluidsisolatie en uitgevoerd met waterreservoirs (5 tot 18 liter per m²) en kanalen voor de afwatering (Florapaneel). - Een filtrerend weefsel (Floratex) dat de doorvoer en de verdamping van het regenwater regelt. - Een substraat van 6 tot 12 cm waarin zeer uiteenlopende planten kunnen worden geplaatst (of gezaaid). 14 De systemen die aanwezig zijn op de Belgische markt GREENSKINBOX - Systeem ontwikkeld met de hulp van het WTCB en Professor Toussaint. - Zeer modulair, waardoor veel verschillende configuraties en creaties mogelijk zijn. - Richt zich tot alle types van plaatser, maar uiteraard vooral tot dakdekkers die het gewoon zijn daken te beklimmen en machines te hanteren. 15 De systemen die aanwezig zijn op de Belgische markt OPTIGRÜN - Optigrün of Optigreen is het merk van een Duits bedrijf dat sinds een dertigtal jaren gespecialiseerd is in groendaken. - Het kan gaan om een vegetatiemat, het inzaaien van sedumstekken of zaaigoed, maar ook planten die worden verpoot, waardoor meer creativiteit mogelijk is. 16 De systemen die aanwezig zijn op de Belgische markt ZINCO - Duits bedrijf gespecialiseerd in groendaken sinds een veertigtal jaren. - Breed assortiment van systemen op maat van uiteenlopende situaties of wensen. - Zeer goede kwaliteit, maar ook vrij duur. 17 De systemen die aanwezig zijn op de Belgische markt Boerderij NOS PILIFS - Vrij eenvoudig en betaalbaar ambachtelijk “systeem”, waarvoor verschillende materialen worden gebruikt die al beschikbaar zijn op de markt: - Een draineermat (van 2,5 tot 3,5 cm) in gerecycleerde polyethyleenvlokken, met onderaan kanaaltjes voor een zeer goede afvoer. - Een geotextiel die vermijdt dat de wortels deze drainagemat kunnen doorboren. - Een teeltsubstraat van 10 cm tot 30 cm dik. 18 Interessante tools, internetsites, enz.: Infofiches voor particulieren van Leefmilieu Brussel: www.leefmilieu.brussels Documentatie en kaarten > Online bibliotheek > Algemene zoekopdracht > Zoeken op temen > Natuur Energiepremies en gemeentelijke steun: ● www.stadswinkel.be of Neem contact op met de bevoegde dienst van het gemeentebestuur 19 Referenties Gids Duurzame Gebouwen 20 Referenties Gids Duurzame Gebouwen: Natuurontwikkeling: ● Fiche G_NAT00 Opwaarderen, beschermen en ontwikkelen van de natuurlijke omgeving in een duurzaam gebouw en op het perceel ● Fiche G_NAT01 Biodiversiteit in de stad maximaliseren ● Fiche G_NAT02 Een groendak realiseren ● Fiche G_NAT03 Een groene gevel realiseren gidsduurzamegebouwen.leefmilieubrussel.be of www.leefmilieu.brussels Thema’s > Gebouwen > Goede praktijken om te bouwen en te renoveren > Om u te helpen > Gids Duurzame Gebouwen 21 Te onthouden uit de uiteenzetting ● Uitvoeringskosten volgens oppervlakte ● … MAAR vooral: ► volgens toegankelijkheid van het dak ► dikte van het substraat ► variëteit van planten ► … ● Keuze van technieken met verschillende ecologische waarde 22 Contact Frederic LUYCKX architect – onderzoeker Gegevens : +32(0)2 537 47 51 E-mail: [email protected] 23