Junior College

Junior College
EEN INITIATIEF VAN
Wat?
“Leuk dat de
leerlingen naast de
theorie ook enkele
nuttige toepassingen
leren kennen.”
Junior College is een
initiatief van KU Leuven en
KU Leuven Campus Kulak Kortrijk om
wetenschap op hoog niveau tot in de klas te
brengen. Modules rond filosofie, wetenschap
& technologie, geschiedenis, taal en life sciences
bieden aan gemotiveerde en getalenteerde leerlingen
een interessant programma. Recente academischwetenschappelijke inzichten verdiepen de inhoud van
bestaande vakken. De leerlingen worden uitgedaagd
om hun intellectuele grenzen te verkennen en hun
belangstelling voor wetenschap en onderzoek te
exploreren. Ze leren zichzelf, hun interesses en hun
eigen potentieel beter inschatten. Junior College
wil zo een brug slaan tussen het laatste jaar van
het secundair onderwijs en de universiteit
en de studiekeuzebekwaamheid
bevorderen.
Junior College biedt
aan de deelnemende scholen:
• kant-en-klaar academisch lesmateriaal
met bijhorende handleiding voor leerkrachten,
opdrachten en gevarieerde werkvormen,
te gebruiken in de lesuren van de vrije ruimte
of in te werken in de vaste lestijden. De lessen
vinden plaats in de eigen school, gegeven door
eigen leerkrachten in het eerste en/of tweede semester;
• een start- en afsluitmoment aan de universiteit
(Leuven of Kortrijk), in de vorm van universitaire
hoorcolleges en lezingen, met mogelijkheid tot
contact met wetenschappers van de universiteit;
• introductie- en/of ondersteuningssessies
voor begeleidende leerkrachten.
Hoe?
Module
Filosofie
Het Junior College Filosofie wil leerlingen aanspreken
die open van geest zijn en op zoek gaan naar een meer
diepgaand inzicht in de wereld en in wat mensen beweegt.
Via drie kernthema’s van de filosofie – geluk, vrijheid, waarheid –
worden de leerlingen uitgedaagd tot filosofisch nadenken.
Na het volgen van een thematische module hebben de leerlingen
inzicht in de complexiteit van het thema, hebben ze gezien hoe
filosofen zo’n thema benaderen en kijken ze zelf met een ruimere,
kritische blik naar de problematiek.
Waarheid (semester 1)
Leken en filosofen zijn geïnteresseerd in waarheid. Tegelijk is
het niet makkelijk om precies te zeggen wat die waarheid inhoudt
en hoe we die kunnen ontdekken. Ook het verschil tussen
waarheid en zekerheid is niet altijd duidelijk. We gebruiken
het woord waarheid namelijk op verschillende manieren in
verschillende contexten. In deze module worden populaire
opvattingen als ‘Dé waarheid bestaat niet’ en ‘We kunnen enkel
zeker zijn van wetenschappelijke kennis’ aan een grondige
analyse onderworpen. Daarnaast komen vragen aan bod
die onder meer te maken hebben met zelfbedrog,
de betrouwbaarheid van de zintuigen, de moraliteit
en immoraliteit van liegen en de mogelijkheid
van kennis als dusdanig.
Geluk (semester 2)
Sinds de oudheid denken filosofen na over geluk. Voor de oude Grieken was filosofie
in de eerste plaats een levenswijze. Meer recent ontwikkelden ook wetenschappers
theorieën over het geluk en proberen filosofen de wetenschappelijke onderzoeksresultaten
een ruimere interpretatie te geven. Wat is geluk eigenlijk? Kunnen we geluk meten?
Wat maakt mensen gelukkig? Hoe belangrijk is geluk? Kunnen we geluk bereiken en
zo ja, hoe? Wat is de rol van de overheid t.a.v. het geluk van haar burgers?
Vrijheid (semester 2)
Misschien nog meer dan gelijkheid en broederlijkheid is vrijheid het ideaal van de Verlichting.
Tegelijk zijn er veel mensen die vragen stellen bij wat ze zien als de verabsolutering van
dit ideaal. Zij pleiten voor bepaalde grenzen, bijvoorbeeld aan de expressievrijheid.
Sommige filosofen menen niet alleen dat grenzen aan vrijheid belangrijk zijn maar dat
die grenzen voor een deel ook de vrijheid mogelijk maken. In deze module behandelen
we deze onderwerpen. Maar er komt verder ook aan bod wat de relatie is tussen vrijheid
en dwang, wat de moderne wetenschap ons zegt over vrijheid en of vrij zijn iets is wat
je moet leren.
Het aangeboden materiaal omvat onder meer videocolleges, cursusteksten, geselecteerde
filosofische teksten, scenario’s voor interactieve sessies en opdrachten.
www.juniorcollege.be/filosofie
Contact voor Leuven: [email protected]
DATA EN INSCHRIJVINGEN:
Semester 1: Waarheid
• Startvergadering voor deelnemende leerkrachten: woensdag 26 augustus 2015 (14-16 u.)
• Uiterste inschrijvingsdatum: 30 juni 2015
• Inleidend college: donderdag 24 september 2015
• Afsluitend college: donderdag 3 december 2015
Semester 2: Vrijheid of Geluk
• Startvergadering voor deelnemende leerkrachten: woensdag 9 december 2015 (14-16 u.)
• Uiterste inschrijvingsdatum: 31 oktober 2015
• Inleidend college: woensdag 6 januari 2016 (Geluk) en donderdag 7 januari 2016 (Vrijheid)
• Afsluitend college: woensdag 4 mei 2016 (Geluk) en donderdag 5 mei 2016 (Vrijheid)
Module
STEM
Het Junior College STEM biedt uitdagende en
diepgaande lespakketten in Science – Technology –
Engineering – Mathematics voor leerlingen van de
derde graad van het secundair onderwijs. We willen
de leerlingen hierdoor een andere en ruimere blik bieden
op wetenschap en technologie, en het maatschappelijk
belang hiervan. Ze komen in contact met actueel onderzoek
in deze disciplines.
In het schooljaar 2015-2016 is er binnen het Junior College STEM de keuze tussen
vijf lesmodules.
• Cochleaire implantaten: wat is geluid, de werking van het oor, signaal- en
Fourieranalyse, de werking van een implantaat.
• Van priemgetal tot digitale handtekening: codering, priemgetallen, modulorekenen,
het RSA-codeersysteem, implementatie in Maxima.
• PageRank, de kracht van Google: een toevallige surfer op het web, eigenvectoren
en eigenwaarden, benaderen van eigenvectoren, enkele statistische aspecten.
• Detectie en observatie van ruimteweer: de zon en het ruimteweer, coronale
massa-ejecties, beeldverwerking met matrixtransformaties.
• Simulatie van de klimaatverandering: wiskundig modelleren,
differentiaalvergelijkingen, numerieke methodes, stabiliteit.
Meer informatie over de verschillende lesmodules en hun doelgroep,
de inschrijvingen en de uurregeling vind je op
www.juniorcollege.be/STEM
Contact: [email protected]
DATA LEUVEN:
• Kick-off: donderdag
7 januari 2016
• Slotlezing: donderdag
14 april 2016
DATA KORTRIJK:
• Kick-off: dinsdag 5 januari 2016
• Slotlezing: dinsdag 12 april 2016
UITERSTE INSCHRIJVINGSDATUM:
30 september 2015
Module
Geschiedenis
Het Junior College Geschiedenis biedt drie thema’s aan
om de verschillende vormen van historisch denken bij
de leerlingen te versterken en hen scherpere inzichten te
bieden in de constructie van het verleden en van het heden.
Het Junior College wil leerlingen hiermee inhoudelijk uitdagen.
Het biedt een inspirerende historisch-wetenschappelijke
invulling van de onderzoekscompetenties met oog voor
verdieping en interdisciplinariteit.
De drie thema’s zijn:
• de verschuivende herinnering aan de Jodenvervolging in Vlaams en internationaal
perspectief 1945-2015;
• de Eerste Wereldoorlog anders bekeken. Aspecten van “de Groote Oorlog” nader onderzocht;
• Europese migratiegeschiedenis in de 19de en 20ste eeuw. Van het particuliere verhaal
naar theorievorming.
Het aangeboden materiaal is telkens verwerkt in ongeveer 15 seminaries, goed voor 30 à
40 lesuren. Leerkrachten kiezen vrij uit dit pakket. Het Junior College Geschiedenis biedt
ook een digitaal leerplatform met extra materiaal waar leerkrachten, leerlingen en docenten
elkaar kunnen vinden. Inschrijven voor meerdere thema’s met verschillende
leerlingengroepen is mogelijk.
www.juniorcollege.be/geschiedenis
Contact voor Leuven en Kortrijk: [email protected]
DATA LEUVEN:
• Startvergadering voor deelnemende leerkrachten: woensdag 2 september 2015,
14.00-15.30 u.
• Inleidend college: dinsdag 15 september 2015,
- 10.00-12.00 u.: thema holocaustherinnering
- 13.30-15.30 u.: thema Eerste Wereldoorlog
• Inleidend college thema migratiegeschiedenis: maandag 14 september 2015,
13.30-15.30 u.
DATA KORTRIJK:
• Startvergadering voor deelnemende leerkrachten: donderdag 3 september 2015,
17.00-18.30 u.
• Inleidend college: donderdag 17 september 2015,
- 10.00-12.00 u.: thema holocaustherinnering
- 13.30-15.30 u.: thema Eerste Wereldoorlog
• Inleidend college thema migratiegeschiedenis: vrijdag 18 september 2015, 13.30-15.30 u.
UITERSTE INSCHRIJVINGSDATUM: 7 juli 2015
Module
Taal
Het Junior College Taal wil leerlingen van het secundair
onderwijs laten kennismaken met literair-wetenschappelijk, taalkundig en communicatiewetenschappelijk
onderzoek.
De module rond literatuurwetenschap wil het begrip ‘literatuur’
opentrekken en openstellen voor kritische vragen. Zo denken we
na over wat literatuur is aan de hand van de woordeloze graphic novel
De Aankomst, over de zin en onzin van literaire categorieën zoals ‘migrantenliteratuur’
en over de (on)mogelijkheid van vertalen. Verder vragen we ons af of er zoiets bestaat als
‘Belgische literatuur’ en gaan we na hoe een genre als ‘the Gothic’ werd en wordt ingekleurd.
In de component taalkunde maken de leerlingen kennis met corpusanalyse, ze worden
aangezet om zelf taalverandering en -variatie op te sporen en te analyseren en ze gaan in
taaldata op zoek naar gelijkenissen tussen talen van over de hele wereld. Bovendien verwerven
ze inzicht in de unieke rol van de taalkunde in antropologisch en geschiedkundig onderzoek.
De communicatiewetenschappelijke modules gaan in op de veronderstelde macht
van de media, de kenmerken van het publiek en beeldvorming/stereotypering in de media
en behandelen zo respectievelijk zender-, ontvanger- en boodschapgerelateerde theorieën
uit deze discipline. Verder verwerven de leerlingen ook inzicht in verschillende vormen van
mediaverslaving en verklaren ze via enkele angsteffecten de onuitwisbare indruk die films
op kinderen kunnen achterlaten.
Daarnaast werd ook een overkoepelende module ontwikkeld waarin de drie disciplines
met elkaar interageren rond de kortfilm ‘Carlo’ van Michaël Roskam.
Alle modules maken uitgebreid gebruik van verschillende media en net als in de opleiding
taal- en letterkunde komen diverse talen aan bod.
www.juniorcollege.be/taal
Contact voor Leuven en Kortrijk: [email protected]
DATA LEUVEN:
• Inleidend college: dinsdag 15 september 2015
• Afsluitend evenement: dinsdag 19 april 2016
DATA KORTRIJK:
• Inleidend college: donderdag 17 september 2015
• Afsluitend evenement: donderdag 21 april 2016
Een meer gedetailleerd programma van de inleidende en afsluitende colleges zal later
beschikbaar zijn op de website van Junior College.
UITERSTE INSCHRIJVINGSDATUM: 30 juni 2015
Enkel in
Kortrijk
Module
Life
Sciences
In het Junior College Life Sciences ‘Help, ik bloed!’
worden ons bloed en onze bloedsomloop nauwkeurig
onder de loep genomen. Vanuit een wetenschappelijke
aanpak komen gevarieerde facetten rond onze
bloedsomloop aan bod in zowel theoretische als
praktische sessies. Via raakvlakken met wiskunde, fysica,
scheikunde en biologie worden de leerlingen uitgedaagd een
multidisciplinaire kijk te ontwikkelen op actuele klinische
onderzoeksthema’s rond trombose en hemostase.
Werkwijze
Het aangeboden lesmateriaal ondersteunt de leerkracht bij het verzorgen van
de theoretische sessies met als hoofdthema’s: hart en bloedsomloop, samenstelling
van bloed en de rol van bloedplaatjes bij het ontstaan van trombose. De praktische
sessies worden ondersteund door het Junior College Life Sciences-team in de Kulaklaboratoria of door audiovisueel doe-het-zelfuitleenmateriaal. Tijdens deze sessies
worden de leerlingen gestimuleerd eigenhandig de functie van het hart, bloed en
‘bloedverdunners’ te ontdekken via moderne medische en onderzoeksapparatuur.
www.juniorcollege.be/lifesciences
Contact voor Kortrijk:
[email protected]
DATA KORTRIJK:
• Startvergadering voor deelnemende
leerkrachten: woensdag 2 september
2015, 17.00-18.30 u.
• Twee praktische sessies waarvan
maximum 1 op Kulak in overleg met
leerkrachten (tussen 2 september
en 16 november 2015)
• Afsluitend college:
vrijdag 16 november 2015
UITERSTE INSCHRIJVINGSDATUM:
14 juni 2015
Enkel in
Kortrijk
Module
Onderzoekscompetenties
Elke dag verschijnen verschillende onderzoeken in
de media. Maar een onderzoek voeren, hoe doe je
dat nu eigenlijk?
Junior College Onderzoekscompetenties wil
leerlingen laten kennismaken met de onderzoekswereld: Wat is een onderzoeksvraag? Welke types
onderzoek bestaan er? Hoe zet je een onderzoek op en
waar moet je daarbij op letten? Welke (statistische) analyses kunnen
vervolgens uitgevoerd worden? Hoe kunnen we onze resultaten (grafisch) samenvatten
en hieruit eenduidige conclusies trekken? Welke implicaties kan een (kleine) wijziging in
ons onderzoeksopzet hebben?
Leerlingen ondervinden dat de manier waarop een studie is opgezet, consequenties
heeft voor de validiteit en betrouwbaarheid van het onderzoek. Ze maken bovendien
kennis met wetenschappelijk onderzoek in het domein van de gedragswetenschappen,
en meer specifiek met psychologische en pedagogische onderzoeksthema’s.
De leerlingen nemen tijdens het inleidend college deel aan een
experiment dat vervolgens wordt toegelicht aan de hand
van de onderzoekscyclus. Daarna gaan ze verder aan
de slag in de klas. Het aangeboden lesmateriaal
omvat acht uitgewerkte hoofdstukken die
worden opgebouwd aan de hand van
de onderzoekscyclus. Het ganse pakket
is goed voor 20 lesuren. Dat pakket
kan op verschillende manieren
aangeboden worden: gespreid
over verschillende vakken
(bvb. Nederlands, wiskunde,
geschiedenis), in gedrags- of
cultuurwetenschappen of
in de vrije ruimte.
www.juniorcollege.be/
onderzoekscompetenties
Contact voor Kortrijk:
juniorcollegeonderzoeks
[email protected]
Opmerking:
er kan worden gekozen
voor het instapmoment
in september of januari.
Op die manier bieden
we de kans de leerstof
over een semester of
het hele schooljaar
te spreiden.
DATA KORTRIJK:
• Startvergadering voor
deelnemende leerkrachten:
woensdag 9 september 2015,
16-17.30 u.
• Inleidend college
eerste semester:
vrijdag 18 september 2015
Vrije keuze tussen tijdslot
9-11u. of 14-16 u.
• Inleidend college
tweede semester:
vrijdag 15 januari 2016
Vrije keuze tussen tijdslot
9-11 u. of 14-16 u.
• Afsluitend college
Vrije keuze tussen
donderdag 28 april 9-11 u.
of vrijdag 27 mei 9-11 u.
UITERSTE
INSCHRIJVINGSDATUM:
26 juni 2015
(Opgelet: de inschrijvingsaantallen zijn beperkt!)
KU LEUVEN
Oude Markt 13 bus 5005
3000 LEUVEN, België
[email protected]
www.kuleuven.be
Meer info: www.juniorcollege.be
Contact: [email protected]
v.u.: Isabelle Van Geet, Oude Markt 13, 3000 Leuven
Praktisch
Is uw school enthousiast over dit project en hebt u
met uw klas of meerdere klassen interesse in een
van de voorgestelde modules, dan kunt u zich
inschrijven via:
www.juniorcollege.be/inschrijvingen