Groei

Groei
-Dankzij cel-cel communicatie: bevruchte eicel groeit uit tot
individu: juiste vormen en alles op juiste plaats.
-Gezonde voeding is nodig, veel slaap.
-Groei= toename aantal cellen.
Andere manier: cel groter.
!Probleem!: oppervlakte van celmembraan neemt relatief af
bij toename celvolume.
Celdeling is de beste oplossing!
Cellen in je lichaam verschillen van vorm en taak:
Deze taken moet nauwkeurig geregeld worden!
Celdeling
• Belangrijkste functies:
– Groei bevruchte eicel tot individu
– Op peil houden van aantal cellen in organisme
– Voortplanting bij eencellige organismen
– Ongeslachtelijke voortplanting bij planten
Mitose
• Celkern splitst zich in tweeën
• Cytoplasma neemt toe in de 2 nieuwe cellen:
plasmagroei
• Door plasmagroei worden beide dochtercellen
even groot als de moedercel
Interfase =
Periode tussen 2 mitosen
DNA-replicatie
• Voordat mitose begint: DNA verdubbeld
• Verbindingen tussen basenparen worden
verbroken
DNA-replicatie
• Na de DNA-replicatie bestaat een
chromosoom uit twee chromatiden
• Hierna: chromatiden gaan
spiraliseren.
Ze worden korter en dikker.
Zichtbaar met de microscoop!
DNA-replicatie
• De twee chromatiden van een chromosoom
bevatten dezelfde genen
• Tijdens mitose gaan twee chromatiden van
chromosoom uit elkaar
• Elke dochtercel ontvangt een van beide
chromatiden
• Dus bevatten ze dezelfde genen als de
moedercel!
Even opfrissen
• N = haploïd (enkelvoudig)
• 2N = diploïd (in paren)
• Mitose kan ook geschreven worden als:
– 2n  2n + 2n
In woorden:
Uit 1 diploïde cel ontstaan 2 diploïde cellen.
Mitose
Profase
• De chromosomen zijn zichtbaar omdat ze zijn
gespiraliseerd
• Kern bevat dochterchromosomen
(chromatiden)
• Kernmembraan valt uiteen. In cytoplasma
ontstaan “spoeldraden” (microtubuli)
Metafase
• De chromosomen (bestaan uit chromatiden)
bewegen zich naar het equatoriale vlak
• Micotubuli (trekdraden) hechten zich aan
speciale eiwitten die in het gebied van het
centromeer liggen
Anafase
• De trekdraden verkorten zich
• Van elk paar chromatiden paar gaat er één
naar het ene uiteinde van de cel en één naar
het andere uiteinde van de cel (dit zijn de
“polen” van de cel)
Telofase
• De chromosomen ontrollen zich
(despiraliseren) en worden zo weer lange
dunne draden
• Het kernmembraan ontstaat om de
chromosomen. Hiermee is de kerndeling
beëindigd en kan de cel zich gaan delen.
• Cytokinese is het proces waarbij het
cytoplasma van de cel deelt en er twee
nieuwe cellen ontstaan