B&W.nr. 08.0757, d.d. 29 juli 2008 B&W-Aanbiedingsformulier Onderwerp Beantwoording schriftelijke vragen Leefbaar Leiden over de te verwachten komst van Bulgaren en Roemeense werknemers naar Leiden en wat dat voor Leiden kan gaan betekenen BESLUITEN Behoudens advies van de commissie 1. de beantwoording de schriftelijke vragen van het raadslid D. Sloos (Leefbaar Leiden) d.d. 30 april 2008 met betrekking tot de te verwachten komst van Bulgaren en Roemeense werknemers naar Leiden en wat dat voor Leiden kan gaan betekenen vast te stellen; 2. dit besluit te zenden aan de vragensteller(s) en de overige leden van de gemeenteraad. Samenvatting Leefbaar Leiden heeft op 30 april 2008 schriftelijk vragen gesteld over de te verwachten komst van Bulgaren en Roemeense werknemers naar Leiden en wat dat voor Leiden kan gaan betekenen. Het college heeft die vragen beantwoord. Schriftelijke vragen aan het College van Burgemeester en Wethouders van het raadslid D.SLOOS (LL) inzake De te verwachten komst van Bulgaren en Roemeense werknemers naar Leiden en wat dat voor Leiden kan gaan betekenen (ingekomen 30 april 2008) Het onderzoek instituut Nicis waarschuwde in een tv programma voor de komst van vele Bulgaarse en Roemeense werknemers naar Nederland, en met name naar de grote steden. Het instituut stelde dat Bulgaren en Roemenen in tegenstelling tot de Poolse werknemers die meer naar dorpen of naar het platte land komen en ook snel weer naar hun eigen land terug gaan, zich hier langdurig zullen gaan vestigen. Dat betekent dat ze woningen zullen gaan claimen en dat ze ook in de openbare orde een probleem kunnen gaan worden omdat er een andere cultuur heerst. Nicis voorspelde een overmatig alcoholgebruik bij deze mensen. Dat brengt de fractie van Leefbaar Leiden tot de volgende schriftelijke vragen. Antwoord van Burgemeester en Wethouders (ingezonden 29 juli 2008) 1. Is uw college zich er van bewust dat Bulgaarse en Roemeense werknemers naar Nederland komen en dus ook naar Leiden? Ja. Het vrije verkeer van personen is één van de fundamentele vrijheden die gegarandeerd worden door de Europese Gemeenschapswetgeving. De wetgeving omvat het recht om in andere lidstaten te wonen en te werken. Het college waardeert dit recht als een positieve bijdrage aan de Europese eenwording. De komst van arbeidsmigranten uit voormalige Oostblok landen is een onderwerp dat de aandacht heeft van het college. Het is een gegeven dat mogelijk invloed heeft op de onderkant van de arbeidsmarkt en op de woningmarkt. De mate van de effecten op arbeids- en woningmarkt is echter voor Leiden op dit moment niet exact vast te stellen. Wel duidelijk is dat de effecten pregnanter zijn in de G4 en een aantal rurale gemeenten. 2. Zo ja hoeveel van deze werknemers verwacht uw college zullen er naar Leiden komen. Is uw college zich er van bewust dat deze werknemers voor een lange tijd naar Leiden zullen komen en ze zich ook in de stad willen gaan vestigen? In opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en werkgelegenheid heeft “Regioplan beleidonderzoek” een evaluatie uitgevoerd naar het vrij verkeer van werknemers uit Midden en OostEuropese lidstaten (MOE-landen). Op basis van het aantal tewerkstellingsvergunningen in het eerste kwartaal van 2007 kan worden gesteld dat de Polen het sterkst zijn vertegenwoordigd. 83% van de tewerkstellingvergunningen is afgegeven aan Polen. In 2006 werden in Nederland in totaal een kleine 3000 tewerkstellingsvergunningen afgegeven aan Bulgaren en Roemenen. Over hoeveel Bulgaren en Roemenen zich lokaal in Leiden zullen gaan vestigen zijn geen prognoses beschikbaar. Geconcludeerd kan worden dat het aantal geregistreerde Bulgaren en Roemenen een zeer klein percentage van de Leidse bevolking bedraagt (Bulgaren 0,1% / Roemenen 0,1%). De ervaring met de toetreding van Polen leert dat er drie soorten werknemers kunnen worden onderscheiden: seizoensarbeiders, die voor een periode van twee, drie maanden naar Nederland komen, arbeiders die hier een tijd werken en tussentijds met verlof in Polen zijn bij hun gezin, arbeiders die zich in Nederland permanent vestigen. Uit gegevens van uitzendbureaus blijkt dat de laatste groep zeer gering is. Voor Leiden heeft de vestiging van werknemers uit MOE landen geen aantoonbaar negatief gevolg gehad op het werkloosheidspercentage. Wel wordt soms “concurrentie” ervaren bij het zoeken naar werk voor groepen met grote afstand tot de arbeidsmarkt. 3. Zo ja bent u het dan met mij eens dat ze aanspraak zullen gaan maken op de bestaande woningen in Leiden waar al veel te kort in is, en er dus nog langere wachttijden zullen komen voor onze eigen Leidse woningzoekende. Of dat er weer een cultuur zal verschijnen van huisjesmelkers en kamerverhuur van heel veel werknemers op een kamer? De geringe bevolkingsomvang van Bulgaren en Roemenen betekent dat de druk op de Leidse woningmarkt als gevolg van de Bulgaarse en Roemeense vraag gering is. Over de relatie tussen komst van Bulgaren en Roemenen en de duur van de wachtlijsten in de huursector kunnen geen uitspraken worden gedaan. Op basis van het GBA blijken ca. 750 Polen, Bulgaren en Roemenen zich te hebben ingeschreven in Leiden. Naar verwachting hebben deze mensen vooral in de particuliere huursector onderdak gevonden. Voor de handhaving van huisvestingsnormen is de gemeente verantwoordelijk. De gemeente ziet toe op verhuur in strijd met gebruiksvergunning, bouwbesluit en bestemmingsplan. 4. Wat gaat het college er aan doen om dat niet te laten gebeuren? De gemeente is verantwoordelijk voor illegale verhuur & onrechtmatige bewoning. Mocht sprake zijn van illegale verhuur & onrechtmatige bewoning door Bulgaarse en Roemeense werknemers dan wordt op dezelfde wijze gehandhaafd als voor andere gevallen van onrechtmatige bewoning het geval is. 5. Is het college zich er van bewust dat de cultuur van deze werknemers anders is dan de Nederlandse en waar gewaarschuwd is voor overmatig alcoholgebruik uw college de gevolgen kan raden? Er zijn in Leiden geen specifieke gevallen bekend van negatieve effecten van culturele verschillen tussen enerzijds de Bulgaarse en Roemeense cultuur en anderzijds de Leidse cultuur. Op incidentele basis is wel in en rond het station verzocht om een aantal muzikale uitingen elders ten tonele te voeren. 6. Vindt het college dat de Leidse bevolking en de politie voorbereid is op de komst van Bulgaarse en Roemeense werknemers voor zeer lange tijd De komst van Bulgaarse en Roemeense werknemers vraagt aandacht. Het college is zich bewust van mogelijke effecten aan de onderkant van de arbeidsmarkt en op de woningmarkt. Deze effecten zijn op dit moment echter nog niet evident manifest. Verstoring van de arbeidsmarkt is op dit moment op macro niveau in Leiden niet aantoonbaar. In individuele gevallen kunnen er uiteraard wel effecten zijn. Mocht er op termijn wel sprake van zijn dan kan via landelijke besluitvorming worden besloten het overgangsregime voor het vrij verkeer van werknemers te verlengen. Voor de lange termijn zal het college jaar in jaar uit het aantal MOE-landers, waaronder Bulgaarse en Roemeense werknemers, in Leiden volgen. Een goede integratie van werknemers uit Bulgarije en Roemenie op de lange termijn is belangrijk en vraagt een nationale aanpak. Wij zullen informatie uit Leiden bieden als input voor de eventuele ontwikkeling van nationaal aanvullend instrumentarium.