3 maart 1878 Bevrijdingsdag Bulgarije Vereniging Nederland

3 maart 1878
Bevrijdingsdag
Bulgarije
Vereniging Nederland - Bulgarije
Bulgarije 130 jaar zelfstandig, 100 jaar onafhankelijk.
Bulgarije viert in 2008 zowel de verzelfstandiging van het Ottomaanse Rijk als de onafhankelijkheid.
3 maart 1878 de vrede van San Stefano
Op 24 april 1877 las de Russische tsaar Alexander
een verklaring voor waarin hij de oorlog verklaarde
aan het Ottomaanse Rijk om Bulgarije te bevrijden.
Op 27 juni 1877 trok het Russische leger de Donau
over en de Bulgaarse gebieden binnen. Het leger
kreeg steun van Bulgaarse vrijwilligers. Volgens
sommige bronnen meer dan 35.000 man.
De zwaarste gevechten gedurende de RussischTurkse oorlog vonden plaats in de buurt van Pleven,
bij de Shipkapas en in de buurt van de dorpen Shipka
en Sheynovo. Vanwege fouten van het Russische
commando, duurde de operatie langer dan gepland
en kon de oorlog niet voor de winter beëindigd
worden. Bulgaren en Russen waren gedwongen door
te vechten en over het Balkangebergte heen te
trekken onder zeer zware winterse omstandigheden.
Ondanks dat, werd het Ottomaanse leger verslagen
en terug gedrongen tot vlak bij Istanboel.
De opmars van de Russische troepen werd echter tot
staan gebracht door een interventie van de andere
grootmachten (Groot-Brittannië, Duitsland,
Oostenrijk-Hongarije, Frankrijk en Italië).
Er werd een vredesverdrag getekend in het plaatsje
San Stefano niet ver van Istanboel. Onder dit
verdrag zou het bevrijde Bulgarije vrijwel alle
gebieden omvatten waar Bulgaren woonden. Deze
vrede betekende het einde van een eeuwenlange
strijd tegen onderdrukkers waarbij duizenden
mensen het leven hebben gelaten.
De vrede van San Stefano resulteerde echter in een
mogelijk machtig Bulgaars rijk dat bovendien loyaal
zou zijn aan bevrijder Rusland. Onder druk van de
andere grootmachten werd er op 13 juli 1878 in
Berlijn een nieuw verdrag getekend.
Bij het verdrag van Berlijn werd Bulgarije in drie
stukken gedeeld waarvan slechts het noordelijk deel
bevrijd werd van direct Ottomaans gezag. (Noord)
Bulgarije werd een autonoom vorstendom onder
prins Alexander van Battenberg. Het zuidelijk deel
zou verder gaan onder de naam Oost-Roemelië, een
autonome provincie binnen het Ottomaanse Rijk
maar wel met een Bulgaarse gouverneur. Het
westelijk deel, Macedonië bleef geheel onder
Ottomaans bestuur.
De vrede van San Stefano wordt beschouwd als het
feitelijke herstel van de Bulgaarse staat. Daarom is 3
maart de nationale feestdag van Bulgarije.
22 september 1908,
volledige onafhankelijkheid.
De vrede van Berlijn was bepalend voor de politieke
lijn die de Bulgaarse machtshebbers tot halverwege
de twintigste eeuw zouden gaan volgen; het streven
naar hereniging van alle Bulgaarse gebieden. Alle
middelen werden ingezet; diplomatieke
inspanningen, georganiseerd verzet, een opstand en
maar liefst vijf oorlogen in zestig jaar tijd. De prijs
die betaald moest worden was hoog. Elke opstand of
oorlog werd gevolgd door massale
volksverhuizingen. Bulgaren ontvluchten hun
geboortegrond om naar het vrije Bulgarije te komen
en omgekeerd verlieten Turken en Grieken
noodgedwongen Bulgaars gebied.
In de eerste jaren van de nieuwe Bulgaarse staat
werden er echter ook successen geboekt. De Grote
Nationale Assemblee riep Bulgarije uit tot een
constitutionele monarchie met een liberale grondwet
(naar Belgisch voorbeeld).
Alexander Josef van Battenberg 1857 - 1893
afgezet als vorst en opgevolgd door Ferdinand I van
Saksen-Coburg-Gotha. Onder zijn bewind en dat van
de regeringen van de minister-presidenten Stefan
Stambolov, Konstantin Stoilov en Alexander
Malinov, nam de economische welvaart van Bulgarije
toe. Er werden nieuwe wetten aangenomen en
handelsakkoorden gesloten om de internationale
handel op gang te brengen.
Tussen 1900 en 1911 nam het aantal mensen dat
werkzaam was in de industrie met een factor vier toe.
Grote steden zoals Sofia, Plovdiv, Veliko Tarnovo en
Shoumen werden gemoderniseerd en kregen steeds
meer een Europees karakter. Er werd een
spoorwegnet aangelegd dat alle grote steden met
elkaar verbond.
De Bulgaren waren trots op hun munt, de lev, die
overal in Europa als harde munt werd geaccepteerd.
In september 1885 verenigde Alexander I van
Battenberg, zeer tegen de wens van de Europese
grootmachten, het vorstendom met Oost-Roemelië tot
feitelijk één land. Deze stap leidde tot de ServischBulgaarse oorlog. De Serven werden verpletterend
verslagen. De vereniging van Bulgarije was een feit.
Alleen Macedonië bleef deel uitmaken van het
Ottomaanse Rijk.
Gesteund door deze economische voorspoed riep
Ferdinand I van Saksen-Coburg-Gotha op 22
september 1908 de volledige onafhankelijkheid van
Bulgarije uit. Een Bulgaarse staat met als staatshoofd
-nu- tsaar Ferdinand I. Hiermee kwam een formeel
einde aan de schatplichtige status die Bulgarije tot
dan toe nog steeds had ten opzichte van de Sultan.
Vrijkort hierop werd Alexander I van Battenberg
Het Koninkrijk Bulgarije was een feit.
Bronnen:
* The Shortest History of Bulgaria, Nikolay Ovcharov
* A short history of Modern Bulgaria, Michael Crampton
* Essential history of Bulgaria in seven pages, Dr. Lyubomir Ivanov, Sofia, March 2007
* Wikipedia (BG, EN en NL)
Deze informatiefolder is een uitgave van de Vereniging Nederland - Bulgarije.
Meer informatie over Bulgarije kunt u verkrijgen bij het secretariaat.
Vereniging Nederland-Bulgarije
Van der Hoopstraat 47-2
1052 VB Amsterdam
www.beseda.nl
© beseda, maart 2008