IATA/DGR 2013 - Gevaarlijke Lading

IATA/DGR 2013
54e IATA Dangerous Goods Regulations
Wijzigingen in de
luchtvaartwetgeving
De IATA/DGR 2013 bevat alle wijzigingen uit ICAO Technical Instructions 2013-2014 en
de aanvullingen daarop van de IATA Dangerous Goods Board. De wijzigingen zijn niet
erg ingrijpend, met uitzondering van het vervoer van ‘vrijgestelde’ lithiumbatterijen.
De belangrijkste wijzigingen zijn in dit artikel opgenomen.
Tekst: Hans van der Maat
Sectie 1 – Toepasbaarheid van de voorschriften
Het vervoer van gevaarlijke stoffen met helikopters
Het vervoer van gevaarlijke stoffen met helikopters was
tot op heden niet goed geregeld. Met name voor de
belading van helikopters (veelal in een niet tijdens de
vlucht toegankelijk vrachtruim waarin geen automatisch
blussysteem is aangebracht) of het vervoer in een net
onder het toestel, was vaak per vlucht een ontheffing
van diverse autoriteiten (land van herkomst, land van
registratie van het toestel, land van bestemming, landen
waar overheen wordt gevlogen) noodzakelijk.
In Sectie 9 van de DGR is nu een nieuwe subsectie 9.9
opgenomen waarin is aangegeven dat de autoriteiten
van het land waar de helikopteroperator is gevestigd,
goedkeuring kunnen geven voor het vervoer van
gevaarlijke goederen zonder dat aan alle voorschriften
wordt voldaan. Wanneer met een helikopter ook
passagiers worden vervoerd, kan in bepaalde omstandigheden worden toegestaan dat gevaarlijke goederen
in de cabine worden vervoerd, iets wat normaal
gesproken nooit is toegestaan.
1.2.9 - Toepassing van industriële normen
Ter verduidelijking is een nieuwe paragraaf 1.2.9
opgenomen waarin wordt aangegeven dat in geval van
toepassing van normen zoals ASTM, ISO of NEN waarnaar in de voorschriften wordt verwezen een conflict
Gevaarlijke Lading / november 2012 - 34
ontstaat, de voorschriften voorrang krijgen en moeten
worden toegepast.
1.5 - Opleiding
In deze subsectie zijn specifieke voorschriften opgenomen voor de opleidingseisen van personeel van
postbedrijven die gevaarlijke goederen accepteren in
hun netwerk. Dit is het gevolg van de beslissing van het
ICAO Dangerous Goods Panel om bepaalde soorten
lithiumbatterijen in apparatuur, zoals mobiele telefoons
en tabletcomputers, toe te staan in de post.
1.6 - Beveiliging van gevaarlijke goederen
De aanbevelingen voor de beveiliging van gevaarlijke
goederen zijn aangepast conform de wijzigingen die in
de United Nations en in de andere vervoerstakken zijn
doorgevoerd voor radioactieve stoffen. Als gevolg van
deze wijzigingen zullen veel meer goederen van klasse 7
dan tot nu toe het geval was als stoffen met een hoog
gevarenpotentieel worden beschouwd.
1.7 - Het rapporteren van voorvallen en ongevallen
In een nieuwe subsectie 1.7 is een aanbeveling opgenomen voor het rapporteren van voorvallen en ongevallen
met gevaarlijke stoffen door andere partijen in het
logistieke proces dan de luchtvaartmaatschappij. Men
wil hiermee bereiken dat voorvallen zoals het ontdekken
van niet-gedeclareerde gevaarlijke stoffen door een
vrachtagent ook aan de autoriteiten worden gerapporteerd.
Sectie 2 - Beperkingen
2.3 - Gevaarlijke goederen die door passagiers of bemanningsleden mogen worden meegenomen
Er is een aantal wijzigingen en toevoegingen aan de
voorschriften voor gevaarlijke goederen die zijn
toegestaan in de bagage van passagiers en bemanningsleden. Het betreft onder andere:
ff revisie van de voorschriften voor elektrische rolstoelen;
ff het toestaan van kleine gaspatronen met een niet
brandbaar, niet giftig gas (zoals patronen voor
reddingsvesten) in bagage;
ff wijzigingen van de voorschriften voor brandstofcelpatronen in ruimbagage;
ff het toestaan van bepaalde onderhoudsvrije accu’s in
apparatuur in bagage.
2.4 - Het vervoer van gevaarlijke goederen per post
De soorten gevaarlijke goederen toegestaan in internationale luchtpost zijn uitgebreid om het vervoer van
kleine lithiumbatterijen in apparatuur mogelijk te maken.
Postbedrijven die deze goederen willen vervoeren,
moeten vooraf een goedkeuring verkrijgen van de
luchtvaartautoriteiten, zodat kan worden vastgesteld dat
aan procedures en opleidingseisen wordt voldaan. Met
de invoering van deze bepaling is de meer beperkende
bepaling (State Variation NLG-02) die Nederland ten
aanzien van het vervoer van gevaarlijke goederen per
post tot op heden had, komen te vervallen.
2.6.10 - Vervoer van zeer kleine hoeveelheden
Voor zeer kleine hoeveelheden van bepaalde gevaarlijke
stoffen die nu als vrijgestelde hoeveelheden (excepted
quantities) mogen worden vervoerd waarbij niet alle
voorschriften van toepassing zijn, is een nieuwe
categorie opgenomen die in het Engels “De Minimis
Quantities” wordt genoemd.
Gevaarlijke goederen waaraan de codes E1, E2, E4 of E5
zijn toegekend zijn niet meer onderworpen aan de
voorschriften van de DGR mits:
ff de maximum netto hoeveelheid per binnenverpakking niet meer bedraagt dan 1 ml voor vloeistoffen en
gassen of 1 g voor vaste stoffen;
ff aan de verpakkingsvoorschriften in paragraaf 2.6.5
wordt voldaan, waarbij een tussenverpakking niet
vereist is indien de binnenverpakkingen met
schokabsorberend materiaal stevig zijn vastgezet in
de buitenverpakking zodat onder normale vervoersomstandigheden geen breuk, doorboring of lekkage
van de inhoud van de binnenverpakkingen kan
plaatsvinden en, voor vloeistoffen, de buitenverpakking voldoende absorberend materiaal bevat om de
volledige inhoud van de binnenverpakkingen te
absorberen;
ff aan de testcriteria van paragraaf 2.6.2 (valtest,
stapeltest van de complete verpakking) wordt
voldaan; en
ff de maximum netto hoeveelheid aan gevaarlijke
stoffen per verpakking niet groter is dan 100 gram
voor vaste stoffen of 100 ml voor vloeistoffen en
gassen.
Sectie 3 - Classificatie
3.1.7.4 - Klasse 1 - Explosieven
Nieuwe testcriteria zijn toegevoegd om te bepalen
wanneer voorwerpen kunnen worden uitgesloten van
klasse 1.
3.3.3 - Viskeuze vloeistoffen
De bepalingen voor viskeuze vloeistoffen zijn aangepast
en beter toegelicht.
3.6.2.2.3 - Lege ongereinigde medische apparatuur
Nieuwe voorschriften zijn opgenomen in divisie 6.2 ten
aanzien van het vervoer van niet gereinigde medische
apparatuur die mogelijk infectueuze stoffen bevat.
3.9.2.6 - Lithiumbatterijen
Er is een nieuwe paragraaf ingevoegd waarin de eisen
voor lithiumbatterijen zijn opgenomen, alsmede de eis
ten aanzien van een kwaliteitsmanagementsysteem
voor fabrikanten van dit soort batterijen.
Sectie 4 - Identificatie
4.2 - Lijst van gevaarlijke goederen
Wijzigingen in de lijst van gevaarlijke goederen (de
blauwe pagina’s in de DGR) zijn:
ff Toevoeging van nieuwe UN-nummers:
• UN 3498 IODINE MONOCHLORIDE
• UN 3499 CAPACITOR electric double-layer
• UN 3500 CHEMICAL UNDER PRESSURE N.O.S.
• UN 3501 CHEMICAL UNDER PRESSURE, FLAMMABLE, N.O.S.
• UN 3502 CHEMICAL UNDER PRESSURE, TOXIC,
N.O.S.
• UN 3503 CHEMICAL UNDER PRESSURE, CORROSIVE, N.O.S.
• UN 3504 CHEMICAL UNDER PRESSURE, FLAMMABLE, TOXIC, N.O.S.
• UN 3505 CHEMICAL UNDER PRESSURE, FLAMMABLE, CORROSIVE, N.O.S.
• UN 3506 MERCURY CONTAINED IN MANUFACTURED ARTICLES
35 - november 2012 / Gevaarlijke Lading
HieperdePieper!
… HOERA! Al 35 jaar dé specialist in draagbare en
vast opgestelde gasdetectiesystemen. Voor onder
andere de chemische industrie en laboratoriummarkt.
Naast het verkopen en verhuren van gasdetectieproducten, adviseren we u graag, voeren preventief
onderhoud uit en verhelpen mogelijke storingen.
Ter bescherming van mens en milieu.
Want ons motto is ‘Better Safe than Sorry!’
www.buveco.com
Buveco-adv 185x130.indd 1
23-08-12 17:06
ff Toekenning van een extra proper shipping name aan
UN 0014, te weten CARTRIDGES FOR TOOLS, BLANK
(voor bijvoorbeeld schiethamerpatronen);
ff Het vervallen van de referenties naar “G” waarmee de
maximale bruto massa van een verpakking werd
aangegeven in de kolommen J en I omdat de definitie
voor “net quantity” is gewijzigd. Voor een klein aantal
limited quantity artikelen blijft de 30 kg G limiet
bestaan;
ff Verbod voor vervoer met passagiersvliegtuigen van
alle chloorsilanen met een bijkomend gevaar van
klasse 8;
ff Het toekennen van een bijkomend gevaar giftig aan
UN 2809, Mercury.
4.4 - Special Provisions (Bijzondere bepalingen) - Niet
onderworpen aan de voorschriften
In een aantal bijzondere bepalingen waarin is opgenomen dat stoffen en artikelen onder bepaalde omstandigheden niet onderworpen zijn aan de voorschriften van
de DGR is nu de tekst “as cargo” toegevoegd, waardoor
duidelijk is gemaakt dat deze vrijstelling niet geldt voor
gevaarlijke goederen die door passagiers mogen
worden meegenomen.
A21 - Door batterijen aangedreven apparatuur en voertuigen
Deze bijzondere bepaling is gewijzigd waardoor
duidelijker is geworden welke items als voertuigen
worden beschouwd en dat apparatuur die aangedreven
wordt door lithiumbatterijen moet worden vervoerd
onder het van toepassing zijnde UN-nummer voor
lithiumbatterijen in apparatuur of verpakt met apparatuur.
A51 - Accu’s voor vliegtuigen
Deze bijzondere bepaling waarin toegestaan wordt dat
bepaalde soorten accu’s voor vliegtuigen boven het
toegestane gewicht met passagiersvliegtuigen mogen
worden vervoerd is gewijzigd waardoor ook lithiumionbatterijen (UN 3480) onder deze bepaling komen te
vallen.
A69 - Kwik in artikelen
Deze bijzondere bepaling is gewijzigd waardoor
duidelijker is geworden welke artikelen die kleine
hoeveelheden kwik bevatten (zoals kwiklampen)
vrijgesteld mogen worden vervoerd.
A70 - Verbrandingsmotoren
Door een wijziging in deze bijzondere bepaling is
duidelijker geworden onder welke condities verbrandingsmotoren mogen worden vervoerd als “niet
onderworpen aan de voorschriften”.
A146 - Brandstofcelsystemen
Deze bepaling is gewijzigd om aan te geven dat -indien
brandstofcelsystemen ook lithiumbatterijen bevattendeze systemen moeten worden vervoerd onder de
bepalingen voor de betreffende soort lithiumbatterij in
apparatuur of verpakt met apparatuur (UN 3091 of UN
3481)
A184 - Droge accu’s die kaliumhydroxide in vaste vorm
bevatten
In deze nieuwe bijzondere bepaling wordt aangegeven
dat UN 3028 alleen mag worden gebruikt voor accu’s die
geactiveerd worden door water toe te voegen aan de
vaste kaliumhydroxide in de individuele cellen van de
accu.
A185 - Door lithiumbatterijen aangedreven voertuigen
In deze nieuwe bijzondere bepaling wordt aangegeven
dat door lithium-ionbatterijen aangedreven voertuigen
moeten worden vervoerd als UN 3171, Battery-powered
vehicle.
A186 - Condensatoren in serie (Double layer capacitors)
Dit is een nieuwe bijzondere bepaling waarin de eisen
zijn vastgelegd die worden gesteld aan in serie geschakelde condensatoren.
A187 - Chemicaliën onder druk
Deze nieuwe bijzondere bepaling geeft de voorschriften
voor de classificatie van chemicaliën onder druk waaraan
de nieuwe UN-nummers 3500 t/m 3505 zijn toegekend.
A188 - Nitroglycerine in alcohol
Deze nieuwe bijzondere bepaling is opgenomen om
37 - november 2012 / Gevaarlijke Lading
GEVAARLIJKE
Hét vakinhoudelijk platform voor vervoer gevaarlijke
lading; transport, op- en overslag van gevaarlijke stoffen
in Nederland en België. Een must voor iedereen die
bezig is met vervoer van gevaarlijke stoffen over de weg,
spoor, binnenwateren, zee en lucht, de Europese en de
Nederlandse wetgeving, persoonlijke veiligheid, het
bestrijden en voorkomen van incidenten.
ik wil graag een abonnement op GEVAARLIJKE LADING! en ontvang:
Ik kies voor een proefabonnement op Gevaarlijke lading! [GVLDPRF]
en ontvang geheel vrijblijvend 3 nummers voor maar € 29,Ik kies voor een abonnement op Gevaarlijke lading! [GVLD]
en ontvang het magazine 6 keer per jaar voor € 112,-*
*excl btw en incl verzend- en administratiekosten
Vul de bon in en stuur deze op naar:
Sdu Klantenservice, Postbus 20014, 2500 EA Den Haag.
Of fax naar (070) 378 97 83 of bestel via www.sdu.nl.
Naam organisatie
Afdeling
Actiecode 1723GL201, deze bon is geldig tot 31-12-2012
JA
ADING
www.gevaarlijkelading.nl
Adres
Postcode en plaats
Telefoon
Fax
Naam en voorletters
Functie
E-mail
Wij verwerken uw gegevens, zoals uw (e-mail)adres, voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst.
Wilt u ook op de hoogte gehouden worden van voor u relevante producten en diensten van Sdu?
Ja
Nee
Wilt u op de hoogte gehouden worden van, voor u relevante producten en diensten van derden op het
gebied van arbo, veiligheid en vervoer gevaarlijke stoffen?
Ja
Nee
Meer informatie over onze uitgaven vindt u op www.sdu.nl.
duidelijk te maken onder welke condities nitroglycerineoplossingen in alcohol onder de bepalingen voor klasse
3 mogen worden vervoerd.
A189 - Oplossingen van formaldehyde
In deze nieuwe bijzondere bepaling wordt aangegeven
welke classificatie moet worden toegepast voor
oplossingen met 10% of meer maar minder dan 25%
formaldehyde.
A190 - Neutronendetectoren
Deze bijzondere bepaling maakt het mogelijk om onder
in deze bepaling vastgelegde condities, bepaalde
soorten neutronendetectoren waarin zich borontrifluoride (een voor luchtvervoer verboden gas) bevindt te
vervoeren met vrachtvliegtuigen. Als de hoeveelheid
borontrifluoride niet meer bedraagt dan 1 gram dan
mogen deze detectoren als ongevaarlijk worden
vervoerd.
A191 - Artikelen met kwik
Deze bijzondere bepaling geeft een vrijstelling ten
aanzien van het toepassen van een bijkomend gevaarsetiket giftig en het vermelden van het bijkomend
gevaar van klasse 6.1 op de Shipper’s Declaration
wanneer een artikel minder dan 5 kg kwik bevat.
Sectie 5 - Verpakken
Verpakkingsinstructies
In bijna alle verpakkingsinstructies zijn nu drums met
niet afneembaar deksel toegelaten als buitenverpakking
voor combinatieverpakkingen. De reden hiervoor is het
feit dat er sinds kort drums bestaan met een opening
van minder dan 7 cm doorsnede die een binnenverpakking bevatten en als combinatieverpakking getest zijn.
In dit geval worden deze drums (UN 1A1, 1B1, 1H1 en 1N1)
in de UN-voorschriften niet als enkelvoudige verpakkingen beschouwd. Daarnaast zijn nu ook andere kisten van
metaal (UN 4N) opgenomen als toegelaten verpakking.
In een aantal verpakkingsinstructies zijn wijzigingen
doorgevoerd. De meest ingrijpende wijzigingen zijn te
vinden in de verpakkingsinstructies voor lithiumbatterijen.
965 en 968 – Lithium-ion- en lithium-metaalbatterijen
Deze verpakkingsinstructies zijn gewijzigd voor wat
betreft de beperking van de hoeveelheid batterijen die
in een verpakking mogen worden vervoerd onder de
vrijstellingen van Sectie II in deze verpakkingsinstructies.
Er is een nieuwe sectie IB toegevoegd waardoor kleine
verpakkingen lithiumbatterijen die aan de algemene
voorschriften van Sectie II voldoen mogen blijven
worden vervoerd in niet UN geteste verpakkingen met
een maximum bruto massa van 10 kg. Zendingen die
overeenkomstig de bepalingen van Sectie IB worden
gereedgemaakt zijn onderworpen aan alle voorschriften
van de DGR, met inbegrip van de eisen ten aanzien van
opleiding. Echter, voor Sectie IB zendingen hoeft geen
volledige Shipper’s Declaration te worden opgemaakt,
maar kan worden volstaan met een korte omschrijving
op een document of een vermelding op de luchtvrachtbrief. Sectie I van deze verpakkingsinstructies is nu
omgenummerd tot Sectie IA. De toegelaten hoeveelheden per verpakking in Sectie IA zijn aangepast waardoor
niet langer de bruto massa maar de netto hoeveelheid
per verpakking wordt aangegeven.
966 en 969 - Lithium-ion- en lithium-metaalbatterijen
verpakt met apparatuur
In deze verpakkingsinstructies is nu een beperking
opgenomen ten aanzien van de netto hoeveelheid
lithiumbatterijen in een enkele verpakking onder de
bepalingen van Sectie I en Sectie II. De limiet voor Sectie
I is 5 kg netto met passagiersvliegtuigen en 35 kg netto
met vrachtvliegtuigen. Voor Sectie II is de limiet 5 kg
netto per verpakking met zowel passagiers- als vrachtvliegtuigen.
967 en 970 - Lithium-ion- en lithium-metaalbatterijen in
apparatuur
Ook deze verpakkingsinstructies bevatten nu een limiet
ten aanzien van de netto hoeveelheid lithiumbatterijen
die mag worden toegepast in een verpakking onder de
voorschriften van zowel Sectie I als Sectie II. De limiet
voor Sectie I is 5 kg netto met passagiersvliegtuigen en
35 kg netto met vrachtvliegtuigen. Voor Sectie II is de
limiet 5 kg netto per verpakking met zowel passagiersals vrachtvliegtuigen.
Sectie 7 - Merken & Etiketteren
7.1.5.5 - Minimumafmeting van het UN-nummer op
verpakkingen
Met ingang van 1 januari 2013 moet het UN-nummer op
verpakkingen (met inbegrip van de letters UN) een
hoogte hebben van minimaal 12 mm. Voor verpakkingen met een capaciteit van 30 liter of 30 kg of minder
kan worden volstaan met een hoogte van 6 mm en voor
verpakkingen met een capaciteit van 5 liter of 5 kg of
minder met een toepasselijke hoogte. Voor deze
bepaling geldt een overgangstermijn tot 1 januari 2014.
7.2.4.7 - Lithiumbatterij behandelingsetiket
Deze bepaling is gewijzigd om aan te geven dat
verpakkingen met lithiumbatterijen die worden
vervoerd onder de bepalingen van Sectie IB van
verpakkingsinstructies 965 of 968 moeten worden
voorzien van zowel het lithiumbatterij behandelingsetiket als het gevaarsetiket van klasse 9.
39 - november 2012 / Gevaarlijke Lading
bepaling opgenomen dat de informatie op de NOTOC
kan worden geconsolideerd en afgekort;
ff er is een tabel toegevoegd waardoor het duidelijker is
welke gevaarlijke goederen niet hoeven te worden
vermeld op de NOTOC.
Sectie 8 - Documentatie
8.0.1 - Alternatieve documentatie
Hier is een nieuwe paragraaf toegevoegd waarin
duidelijk wordt gemaakt dat in bepaalde gevallen
gevaarlijke goederen kunnen worden aangegeven op
documenten, zoals een luchtvrachtbrief in plaats van
een Shipper’s Declaration.
9.8.2 - Bewaren van documentatie
Er is nu een aanbeveling opgenomen dat luchtvaartmaatschappijen documentatie, met inbegrip van de
checklist, bewaren van zendingen die zijn geweigerd
vanwege onjuiste verpakking, documentatie of andere
onvolkomenheden.
8.1.6.9.2 - Aanwijzingen voor het invullen van de Shipper’s
Declaration
In deze paragraaf zijn de referenties voor het aangeven
van de bruto massa door middel van “G” aangepast.
9.9 - Helikopteroperaties
Zoals eerder vermeld in dit artikel is in sectie 9 een apart
hoofdstuk opgenomen voor het vervoer van gevaarlijke
goederen met helikopters.
8.1.6.11 - Aanvullende informatie voor vuurwerk
Een paragraaf is toegevoegd waarin wordt aangegeven
welke aanvullende informatie moet worden aangegeven
op de Shipper’s Declaration bij het vervoer van vuurwerk.
Appendix A - Verklarende woordenlijst
Sectie 9 - Behandeling
9.2.3 - Zichtbaarheid van merken en etiketten
In deze sectie is nieuwe tekst toegevoegd om aan te
geven dat merken en etiketten op verpakkingen niet
moeten worden bedekt met andere etiketten of merken.
9.3.4 - Vervoer van gevaarlijke goederen met helikopters
Voor het vervoer van gevaarlijke stoffen die alleen met
vrachtvliegtuigen zijn toegelaten (Cargo Aircraft Only)
met helikopters, zijn hier uitzonderingen opgenomen
ten aanzien van het bereikbaar zijn van de goederen
tijdens de vlucht.
Hans van der Maat is
directeur van SCS
Training en Consultancy
9.6.4 - Rapporteren van voorvallen
In deze paragraaf zijn nieuwe bepalingen opgenomen
voor voorvallen met gevaarlijke goederen.
9.5.1.1 - Notification to Captain
De bepalingen ten aanzien van de NOTOC hebben
enkele wijzigingen ondergaan:
ff de NOTOC moet worden verstrekt voordat het
vliegtuig een push-back krijgt of gaat taxiën;
ff er zijn nieuwe bepalingen toegevoegd dat met
ingang van 1 januari 2014 de informatie op de NOTOC
ook moet worden verstrekt aan personeel dat
verantwoordelijk is voor de operationele afhandeling
van het vliegtuig;
ff er zijn bepalingen opgenomen voor een alternatieve
methode voor de NOTOC voor helikopteroperaties;
ff voor lithiumbatterijen (UN 3090 en UN 3480) is een
Gevaarlijke Lading / november 2012 - 40
In Bijlage A is een aantal wijzigingen opgenomen zoals:
ff toevoeging van een definitie voor “external carriage”
bij helikopteroperaties;
ff aanpassing van de definities voor “lithium battery” en
“lithium cell”;
ff wijziging van de definitie voor “net quantity”. Dit is
gedaan om artikelen zoals natte accu’s en lithiumbatterijen waar voorheen een bruto massa van toepassing was te adresseren. Onder netto hoeveelheid (net
quantity) wordt nu verstaan: “De massa of het volume
van de gevaarlijke goederen die zich in een verpakking bevinden, exclusief de massa of het volume van
enig verpakkingsmateriaal.” Voor de toepassing van
deze definitie betekent “gevaarlijke goederen” de stof
of het voorwerp zoals omschreven in de Lijst van
Gevaarlijke Goederen, bijvoorbeeld voor brandblussers is de netto hoeveelheid de massa van de
brandblusser. Voor voorwerpen die verpakt zijn met
apparatuur of zich in apparatuur bevinden is de netto
hoeveelheid de massa van het artikel, bijvoorbeeld
voor lithium-ionbatterijen die zich in apparatuur
bevinden is de netto hoeveelheid de netto massa van
de lithiumbatterijen in de verpakking.
ff toevoeging van een definitie voor het land van
bestemming (“State of destination”) en aanpassing
van het land van oorsprong (“State of origin”). In Gevaarlijke Lading 2012/4 is van dezelfde auteur een
artikel verschenen over het luchttransport van lithiumbatterijen