Format Plan van Aanpak

De Weerklank
Wetenschap en Techniek
Schoolplan
Versie 1.5
1
Inhoudsopgave
Motivatie om met wetenschap en techniek aan de gang te gaan
“Techniek Foto” van de school
1. Materialisatie Wetenschap en Techniek
2. Doelen
3. Relatie met de kerndoelen en projectdoelen
4. Uitvoering van de huidige en gewenste situatie
5. Plaats van ICT
6. Kwaliteitsbewaking
7. Beleidsvoornemens/plannen/visie
2
Motivatie om met techniek en wetenschap aan de gang te gaan
Onze school, De Weerklank, is via de techniekcoach in aanraking met techniek gekomen. De
techniekcoach heeft ons enthousiast gemaakt om met techniek te gaan werken. Zijn taak is
intussen volbracht en nu moet implementatie en borging binnen de school plaatsvinden.
Aanvankelijk was er weinig draagvlak voor Wetenschap & Techniek, maar gedurende het VTB-Pro
traject werden de leerkrachten steeds enthousiaster voor W&T. VTB-Pro is afgerond in 2009.
De financiële bijdrage in tranche 5 was een belangrijke reden om met het team aan de slag te
gaan met W&T. Door de stimuleringsbijdrage VTB (€ 12.000) kond de school materialen aanSchaffen, die in de groepen konden worden gebruikt tijdens lessen W&T.
De financiële bijdrage VTB stond los van de VTB-Pro cursus, maar de verkregen subsidie
verplichtte het team wel nascholing te volgen m.b.t. W&T.
Om op techniekgebied in het Bao niet achter te blijven, is het raadzaam nieuwe ontwikkelingen
volgen.
Het is belangrijk om geregeld de website van VTB te bezoeken.
Het is belangrijk om meer vaardigheden te verkrijgen om met echte materialen te leren omgaan
(zoals elektrisch boren, solderen en met ander technisch materiaal aan de slag gaan).
Dit ook ter voorbereiding op de drie hoofdpunten van Techniek en Wetenschap:
ontdekken, ontwerpen en onderzoeken.
Onderzoeksvragen kunnen zijn:
1.Waarneming
2.Vergelijking
3.Meting
4.Wat gebeurt er als?
5.Hoe kun je?
6.Wat is de relatie tussen?
Het technisch oplossen zal tevens een speerpunt zijn.
Wetenschap en techniek is een onderdeel van de kerndoelen. De invoering hiervan is een
verplichting. Financiën helpen bij de invoering en maken het nog interessanter. Maar motivatie
alleen door geld is niet gezond.
Ook ouders waarderen de lessen van de techniekcoach. De leerlingen nog meer.
De directie stimuleert het geheel.
3
Techniek Foto van de school
De school is volop bezig met het in de praktijk borgen van wetenschap en techniek en
wetenschap en techniek is in het schoolplan opgenomen.
Er zijn voldoende materialen aangeschaft om op volwaardige wijze technieklessen te kunnen
geven. Een groot deel van de materialen zijn en kunnen nog worden gekocht van de subsidie die
we hebben gekregen.
Leerkrachten zijn bekwaam om technieklessen te kunnen geven.
In de praktijk wordt er nu met een techniekmiddag gewerkt, waaraan alle groepen (groep 1/2 en
groep 3/4 in de eigen groep, in het eigen lokaal); groep 5 – 8 groepsdoorbrekend in meerdere
ruimtes).
Er is gekozen voor 1 x per maand, zodat alle leerkrachten betrokken zijn in de organisatie, die in
groep 5 t/m 8, groepsdoorbrekend plaatsvindt.
Ouders worden uitgenodigd om ons te helpen. Dat is zeker een voorwaarde cq. noodzaak.
Ouders vinden het over het algemeen erg leuk, maar de animo om mee te helpen wordt niet zo
breed gedragen. Leiding blijft bij de leerkracht!
Bedrijven vragen we om in de hogere groepen iets te laten zien van hun specifieke bezigheid en
kunnen misschien materialen, in het kader van wetenschap en techniek, leveren om tijdens zo’n
middag te gebruiken. Initiatieven moeten hiervoor vanuit de leerkracht komen.
Tevens integreren we wetenschap en techniek in ons onderwijsprogramma tijdens de jaarlijkse
projectmaand.
Ook besteden we aandacht aan W&T tijdens de wetenschapsweek en komt W&T aan bod tijdens
andere vakgebieden, o.a. tijdens rekenen en wiskunde (projecttaken).
4
1. Materialisatie Wetenschap en Techniek
Er wordt een vaste methode gebruikt, we gebruiken in het schooljaar 2011-2012
Methode:
“Mijn eerste proefjes”
“Proeven van Techniek”
“Proeven van wetenschap” (groep 7/8)
Bronnenboeken:
“Maak ’t maar”
“Technokit”
Losse techniekkaarten
“Natuurlijk”
Ideeën van internet
Materiaal:
Technisch materiaal, zoals gereedschappen
Constructiemateriaal, zoals blokken, lego, construx, fischer, knexx
Handvaardigheidmateriaal
Toevallig materiaal
Zie ook overzicht Gebruiks- en verbruiksmaterialen
5
2.Doelstellingen
Doelstelling:
Aan het eind van de basisschool hebben de leerlingen basisinzichten verkregen in de 4 domeinen:
1. Constructies
2. Overbrengingen
3. Besturingen
4. Energieomzettingen
De competenties bij deze 4 domeinen zijn: ontdekken, onderzoeken, ontwerpen en maken.
Per kwartaal zullen wij 1 van de 4 domeinen uitwerken.
Kerndoelen Wetenschap en Techniek:
42. De leerlingen leren onderzoek doen aan materialen en natuurkundige verschijnselen, zoals
licht, geluid, elektriciteit, kracht, magnetisme en temperatuur.
44. De leerlingen leren bij producten uit hun omgeving relaties te leggen tussen de werking, de
vorm en het materiaal gebruik.
45. De leerlingen leren oplossingen voor technische problemen te ontwerpen, uit te voeren en te
evalueren.
Aandachtspunten:
Na de gastlessen van de techniekcoach in de bovenbouw in de afgelopen jaren, geven we nu elke
maand zelf W&T-lessen in de boven- en onderbouw.
Bij de implementatie en borging van techniek in het praktijk zijn de kerndoelen richtinggevend.
Het aanschaffen van materialen om goede lessen te kunnen geven.
De techniekcoördinatoren maken van verschillende uitnodigingen gebruik om hun kennis te
vergroten.
Er is contact met andere scholen, ten aanzien van technieklessen.
De techniekcoördinatoren worden geholpen door de techniekcoach, die ook zal adviseren bij de
aankoop van technisch materiaal.
Borging moet plaatsvinden zodat wetenschap en techniek een plaats krijgt binnen het onderwijs.
Jaarlijks zullen wij het beleid m.b.t. wetenschap en techniek evalueren en aanpassen om een
goede borging mogelijk te maken.
6
3.. Relatie met de kerndoelen en projectdoelen
De uitgevers van de leerlijnen VTB hebben aangegeven dat hun materiaal aansluit en voldoet aan
de kerndoelen.
De minimum projectdoelen die worden genoemd zijn de basis van het Programma VTB en
waaraan een VTB school na drie jaar moet voldoen. We streven bij een dergelijke verandering
naar een bredere verankering.
Doelen Programma VTB
•
Techniek aanbieden in minimaal twee groepen;
•
Een gevarieerd aanbod van activiteiten in het lesprogramma hebben (ontwerpen, maken en
onderzoeken; buitenschoolse activiteiten);
•
Doelen en toetsen goed op elkaar aan laten sluiten;
•
Wetenschap en techniek verankerd hebben in de schoolorganisatie en in het schoolplan.
Naast deze doelen zijn er ook schoolspecifieke doelen te noemen.
De school koppelt de invoering van wetenschap en techniek aan andere ontwikkelingen.

Het gebruik van techniek is een geïntegreerd onderdeel geworden van het onderwijs op onze
school en heeft herkenbare dwarsverbanden met: het jonge kind, omgaan met verschillen,
meervoudige intelligentie, taalonderwijs, modern rekenonderwijs, coöperatief leren

Alle leerkrachten beheersen een aantal techniekbasisvaardigheden en werken aan een
invoeringstraject van techniek in hun eigen praktijk.

Er is minimaal één techniekcoördinator op school die de techniek ontwikkelingen aanstuurt en
ondersteunt.

Techniekbeleid is een geïntegreerd onderdeel van het schoolbeleid.

Leerlingen krijgen plezier in wetenschap en techniek en verwerven inzicht hierin. Hierbij staat
een aantal punten centraal: ontwerpen, probleem beschrijven, onderzoeken, producteisen,
maken en reflecteren.
7
4. Uitvoering van de huidige en gewenste situatie
Huidige situatie
In het schooljaar 2010-2011 kwam de techniekcoach van groep 5 t/m 8 op vrijwillige basis nog
1 middag per maand. Tijdens de lessen W&T begeleidde hij i.s.m. een aantal hulpouders de
leerkrachten en de kinderen tijdens diverse activiteiten.
Tevens begeleidt en coacht de techniekcoach de leerkrachten bij de voorbereiding van de
technieklessen.
De kinderen leren omgaan met meerdere gereedschappen en materialen.
Groep 1/2 werkt dagelijks met blokken en andere constructiematerialen, zoals knexx en lego
tijdens activiteiten met het planbord. Kinderen construeren o.a. in de bouwhoek.
Alle groepen houden zich nu bezig met wetenschap en techniek, waarbij vanaf groep 1
minimaal 1 middag x per maand specifiek wordt gewerkt aan de leerlijnen /kerndoelen van VTB.
Kernpunten hierbij zijn het ontdekken, ontwerpen en onderzoeken.
Technieklessen worden gegeven door de leerkrachten, hierbij voorlopig nog ondersteund door de
techniekcoach.
Er is een concept doorlopende leerlijn van groep 1 t/m 8, die m.i.v. mei 2010 is vastgesteld.
Externe contacten
Huidige situatie
Weinig. Zo nu en dan gaan we naar een bedrijf bijv. Afvalverwerkingsbedrijf Rijnmond.
Groep 3 t/m 8 jaarlijkse bezoeken aan agrarische bedrijven, georganiseerd door LTO Nederland.
Groep 3/4 bezoek aan de molen in Westmaas.
Het vervoer naar bedrijven toe blijkt en blijft een probleem. Hiervoor zijn we vaak afhankelijk van
rijdende ouders. Subsidies en gelden voor andersoortig vervoer worden steeds minder.
Gewenste situatie
Meer, maar minimaal 1 keer per jaar externe contacten en bedrijvenbezoeken.
Bij voorkeur met bedrijven in de Hoekse Waard.
8
5. Plaats van ICT
Op dit moment wordt techniek en wetenschap niet direct ondersteund door ICT-toepassingen.
Bij de keuze van onderwerpen kan wel gebruik worden gemaakt van internet.
Te gebruiken websites zijn o.a.:
www.techwijs.nl
www.steunpuntrotterdamrijnmond.nl
www.wtwijzer.nl
www.vtbrijnmond.nl
www.proefjes.nl
www.techniekinjeklas.nl
www.kidzlab.nl
www.talentenkracht.nl
www.ontdekplek.nl
www.encyclopedoe.nl
www.vonk-techniek.nl
9
6. Kwaliteitsbewaking
De mate van inzet wordt op het rapport niet aangegeven met goed – voldoende – matig.
De mate van betrokkenheid zal bij een tussen- en eindevaluatie duidelijk gemaakt moeten worden.
De tussen- en eindevaluatie zal gelden voor leerlingen en leerkrachten.
Daarnaast zal de nadruk liggen op de al genoemde kerndoelen en kerncompetenties.
Het team zal in het najaar van het schooljaar 2011-2012 een besluit nemen hoe techniek op het
leerlingenrapport wordt beoordeeld.
Inzet, betrokkenheid en plezier vinden wij erg belangrijk.
Tevens vinden we procesontwikkeling belangrijker dan productontwikkeling.
Bij de beoordeling van het proces wordt rekening gehouden met de kerndoelen en de doorgaande
leerlijnen, die vastgesteld zijn door VTB.
10
7. Beleidsvoornemens/plannen/visie
Met ingang van het schooljaar 2011-2012 gaan we werken met een nieuwe methode voor W&T.
(Mijn eerste proefjes, proeven van techniek / proeven van wetenschap). In dit schooljaar gaan we
kennis maken met deze methode. In de volgende jaren vindt implementatie en borging van deze
methode in het onderwijsprogramma plaats.
Verder blijven we werken met de eerder vermelde bronnen/materialen, waarbij we rekening
dienen te houden met de uitgezette leerlijn.
Voor het kunnen bereiken van de kerndoelen wetenschap en techniek zal er jaarlijks een bepaalde
aanschaf op verbruiksmateriaal en gereedschap moeten worden gedaan.
Bij de aanschaf dienen we rekening te houden met de financiële mogelijkheden.
Huidige situatie
Het team is enthousiast voor wetenschap en techniek.
Uit elke groep heeft minimaal 1 leerkracht de VTB-Pro cursus gevolgd.
Wij willen blijven kennismaken met de verschillende soorten techniek gecombineerd met
wetenschap.
Werken met een doorgaande leerlijn, vanaf groep 1/2 worden wetenschap- en technieklessen
gegeven.
Gewenste situatie
Wetenschap en Technieklessen in alle groepen. Meer ondersteuning van bedrijven.
VTB moet blijven ondersteunen.
Het geheel moet doorgang blijven vinden, d.w.z. 1 x per maand (onderbouw eigen groep / boven
bouw evt. ten dele groepsdoorbrekend onderwijs in W&T., waarbij elk kwartaal 1 domein centraal
staat. Ook aan de andere domeinen wordt aandacht besteed.
Elk jaar wordt tijdens de nationale wetenschapsweek in elke groep aandacht besteed aan
Wetenschap.
Aan het einde van de basisschoolperiode hebben de leerlingen de kerndoelen m.b.t. W&T bereikt
en hebben de leerlingen voldoende vaardigheden ontwikkeld m.b.t. het gebruik van diverse
gereedschappen.
11
Uitwerking concrete planning
Activiteit
Acties
08 - 09
Netwerkbijeenkomsten
Tc’s
Cursus VTB-Pro
Hele team
Cursus VTB-Pro
Hele team
09 - 10
1e
09 - 10
Deadline
Betrokkenen
jaar implementatie
Opzetten leerlijn en meerjarenplan
Techniekcoördinatoren
en directie
10 - 11
Implementatie leerlijn
Hele team
Thema’s:
Constructies, Overbrengingen,
Besturingen, Energieomzettingen
11 – 12
Kennismaking: Het gebruik van de methode
Juli 2012
Hele team
“Mijn eerste proefjes” (gr.1/2); “Proeven
van Techniek” en “Proeven van wetenschap”
(gr. 7/8)
12 – 13
Implementatie methode
Juli 2013
Hele team
13 - 14
Borging methode
Juli 2014
Hele team
Evt. Vervolgprogramma: Techniek excellent
Techniekmensen(?)
12