Format Farmacotherapeutisch dossier Voor (her)beoordeling in het kader van pakketbeheer specialistische geneesmiddelen Zorginstituut Nederland Introductie Dit format is bedoeld voor de indiening van een farmacotherapeutisch dossier voor een (her)beoordeling door Zorginstituut Nederland (ZIN) in het kader van pakketbeheer van specialistische (wees)geneesmiddelen. Dit zijn geneesmiddelen waarvan de toepassing onderdeel is van een specialistische behandeling. Of dat het geval is kan men o.a. afleiden uit de bij de registratie vastgelegde productinformatie die aangeeft of de behandeling (en het voorschrijven) onder verantwoordelijkheid van een gespecialiseerd arts moet plaatsvinden. Het format kan zowel gebruikt worden voor de samenstelling van een farmacotherapeutisch dossier ten behoeve van een initiële beoordeling als voor de samenstelling van een farmacotherapeutisch dossier voor de herbeoordeling van een specialistisch geneesmiddel. Voor de beoordeling laat Zorginstituut Nederland zich adviseren door haar Wetenschappelijke Adviesraad (WAR). De WAR wijst daarvoor uit zijn midden de Commissie Geneesmiddelen (CG) aan. Gebruik van het format is verplicht en de indeling a.u.b. zoveel mogelijk volgen. Als dit niet mogelijk is graag de reden toelichten. Voor alle indieningen is de procedure ‘pakketbeheer specialistische geneesmiddelen’ van toepassing, beschikbaar via de ZIN website (www.zorginstituutnederland.nl). Zie ook: www.zorginstituutnederland.nl/pakket/werkwijze+pakketbeheer/beoordeling+geneesmiddelen/ procedure Bij de beoordeling richt het Zorginstituut zich in principe op de gunstige en ongunstige effecten. Verschillen in de toepasbaarheid, ervaring en het gebruiksgemak hebben alleen een doorslaggevende rol voor het bepalen van de therapeutische waarde indien dit tot een klinisch relevante verandering in (on)gunstige effecten leidt. Aanwijzingen gebruik format A.u.b. het dossier indienen volgens ‘instructies voor aanlevering farmaceutische dossiers’. Gebruik van het format is verplicht en de indeling a.u.b. zoveel mogelijk volgen. Als dit niet mogelijk is dan duidelijk toelichten. Alle secties a.u.b. invullen. Wanneer een sectie niet van toepassing is dan graag n.v.t. invullen met een toelichting waarom de sectie niet van toepassing is; Het verwijderen van secties, behalve de sectie bijlagen, is NIET toegestaan; Het toevoegen van paragrafen, tabellen en figuren is wel toegestaan. Tabellen kunnen aangepast, toegevoegd of verwijderd worden. Alle referenties in de tekst graag nummeren en opnemen in de referentielijst volgens de Vancouver regels: Naam voorletters. Titel. Bron jaar; vol: pag-pag. Niet meer dan drie auteurs opnemen. Voorbeeld: Magill AJ, Abraham FG, Boekes MA, et al. Fever in the returned traveler. Infect Dis Clin North Am 1998; 12: 445-69. Bij voorkeur de referenties door het gehele dossier doornummeren; Alle relevante klinische studies van het te beoordelen middel en de vergelijkende behandeling(en) (gepubliceerd of in compacte analyseerbare vorm), incl. reviews/metaanalysen en relevante richtlijnen van de beroepsgroep graag op papier toevoegen; De EPAR (op papier) is onderdeel van het dossier; Indien niet aanwezig graag het NPAR of ‘mutual recognition report’ toevoegen. De Nederlandse 1B tekst (op papier) is onderdeel van het dossier. Overige referenties mogen op USB stick worden aangeleverd Dossiers die niet voldoen aan bovenstaande criteria zullen niet in behandeling worden genomen door het Zorginstituut. Gebruik van de onderstaande checklist wordt aanbevolen om tot een volledig dossier te komen. Checklist voor indiening Wanneer een dossier wordt ingediend a.u.b. de volgende punten controleren: Ingevulde titel pagina Ingevulde koptekst en voettekst Opgemaakte inhoudsopgave Alle vereiste velden en tabellen zijn ingevuld Alle referenties zijn vermeld volgen de Vancouver regels Alle referenties zijn toegevoegd aan het dossier Alle bijlagen zijn toegevoegd Bijgesloten EPAR/NPAR Bijgesloten 1B tekst Bijgesloten klinische studies Bijgesloten richtlijnen Toelichting dossier voor herbeoordeling Een dossier voor herbeoordeling van een specialistisch (wees)geneesmiddel neemt het Zorginstituut niet eerder in behandeling dan 6 maanden na de afronding van de initiële beoordeling van het betreffende geneesmiddel (voor dezelfde indicatie). Een dossier ten behoeve van een herbeoordeling dient informatie te bevatten die wijst op veranderde omstandigheden en/of wetenschappelijke inzichten. Deze moeten blijken uit gegevens die gepubliceerd zijn ná de afronding van de initiële beoordeling (gepubliceerde nieuwe of aangepaste richtlijnen of wetenschappelijke artikelen). Het verzoek aan de indiener van het dossier luidt om aan te geven op welke punten de gegevens afwijken ten opzichte van het initiële dossier. Bij een dossier voor een herbeoordeling gelieve in de Samenvatting (Claim, Inleiding, Methode) kort de voorgeschiedenis aan te geven en de motivatie voor het indienen van een dossier voor herbeoordeling (welke nieuwe informatie). Farmacotherapeutisch dossier Generieke naam (Merknaam®) Voor de indicatie(s): indicatie voor (her)beoordeling in het kader van pakketbeheer specialistische geneesmiddelen Dossier status: Datum: Proefdossier / Definitief dossier Registratiehouder: Contactpersoon 1: Adres Telefoon Email Contactpersoon 2: Adres Telefoon Email Proefdossier/Definitief dossier: dd-mm-jjjjj Format versie: juli 2016 Farmacotherapeutisch dossier voor Generieke naam (Merknaam®) Inhoudsopgave SAMENVATTING ......................................................................................................... 9 1. INLEIDING ........................................................................................................... 10 1.1 Geneesmiddel ........................................................................................................10 1.2.a Geregistreerde indicatie(s) geneesmiddel ................................................................10 1.2.b Indicatie(s) ter (her)beoordeling ............................................................................10 1.3 Huidige status registratie en financiering ...................................................................10 1.4 Ontstaanswijze aandoening ......................................................................................10 1.5 Symptomen aandoening ..........................................................................................10 1.6 Prevalentie/incidentiecijfers......................................................................................10 1.7 Ernst van de aandoening .........................................................................................10 1.8 Behandeling van de aandoening ...............................................................................10 1.9 Voorgestelde plaats in de behandeling .......................................................................11 2. METHODEN ........................................................................................................... 12 2.1 Vergelijkende behandeling ............................................................................. 12 2.2 Literatuuronderzoek ..................................................................................... 12 2.3 Relevante klinische trials ............................................................................... 12 3. THERAPEUTISCHE WAARDE .................................................................................. 13 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 Gunstige effecten....................................................................................................13 Ongunstige effecten ................................................................................................14 Ervaring ................................................................................................................14 Toepasbaarheid ......................................................................................................15 Gebruiksgemak ......................................................................................................15 4. CONCLUSIE........................................................................................................... 16 4.1 Relevante ontwikkelingen (indien van toepassing) ......................................................16 4.2 Eindconclusie en claim .............................................................................................16 REFERENTIES ........................................................................................................... 17 BIJLAGEN ................................................................................................................. 18 Proefdossier/Definitief dossier: dd/mm/jjjj Format versie: juli 2016 Pagina 6 van 18 Farmacotherapeutisch dossier voor Generieke naam (Merknaam®) Afkortingen Proefdossier/Definitief dossier: dd/mm/jjjj Format versie: juli 2016 Pagina 7 van 18 Farmacotherapeutisch dossier voor Generieke naam (Merknaam®) Samenvatting Hier een samenvatting van de bevindingen in maximaal 750 woorden Claim van de fabrikant Licht hier de claim toe met de betrekking tot de therapeutische waarde. Inleiding Beschrijf kort het geneesmiddel, de indicatie waarvoor vergoeding wordt aangevraagd, de aandoening en de standaard of gebruikelijke behandeling van de aandoening. Methoden Beschrijf kort de vergelijkende behandeling en welke klinische studies de belangrijkste zijn voor de bepaling van de therapeutische waarde. Therapeutische waarde Beschrijf kort de belangrijkste uitkomsten op de vijf criteria; gunstige effecten, ongunstige effecten, ervaring, toepasbaarheid en gebruiksgemak van het geneesmiddel. Gunstige effecten: Ongunstige effecten: Ervaring: Toepasbaarheid: Gebruiksgemak: Conclusie Hier is ruimte voor een korte beschouwing, met een weging van de resultaten om te komen tot de eindconclusie: Bij de behandeling van [aandoening] heeft [nieuwe middel] een therapeutische [meer/minder/gelijke] waarde als [vergeleken behandelingen]. Proefdossier/Definitief dossier: dd/mm/jjjj Format versie: juli 2016 Pagina 9 van 18 Farmacotherapeutisch dossier voor Generieke naam (Merknaam®) 1. Inleiding 1.1 Geneesmiddel Beschrijf de toedieningsvorm, dosering en het werkingsmechanisme van het betreffende geneesmiddel. Toedieningsvorm: Dosering: Werkingsmechanisme: Bijzonderheden: [bijv. weesgeneesmiddel] 1.2.a Geregistreerde indicatie(s) geneesmiddel Beschrijf alle geregistreerde indicatie(s) van het betreffende geneesmiddel. 1.2.b Indicatie(s) ter (her)beoordeling Specificeer de indicatie(s) van het geneesmiddel die dit dossier behandelt en de achtergrond/aanleiding voor de indiening van het dossier. 1.3 Huidige status registratie en financiering Indien van toepassing, geef aan wat de status met betrekking tot registratie en financiering van het geneesmiddel is per indicatie. 1.4 Ontstaanswijze aandoening Beschrijf de ontstaanswijze van de aandoening. 1.5 Symptomen aandoening Beschrijf de symptomen van de aandoening waarvoor het geneesmiddel bestemd is. 1.6 Prevalentie/incidentiecijfers Geef de Nederlandse prevalentie en incidentiecijfers van de betreffende aandoening weer, vermeld de bron en voeg deze toe aan het dossier (op USB-stick). 1.7 Ernst van de aandoening Beschrijf de ernst van de aandoening in termen van morbiditeit, mortaliteit, sterfte en kwaliteit van leven. 1.8 Behandeling van de aandoening Beschrijf de huidige beschikbare behandeling en indien van toepassing relevante klinische richtlijnen bij voorkeur ontwikkeld door onafhankelijke Nederlandse organisaties, buitenlandse richtlijnen als deze door de Nederlands beroepsgroepen als standaard gebruikt worden. De richtlijnen graag toevoegen aan tabel 1. Proefdossier/Definitief dossier: dd/mm/jjjj Format versie: juli 2016 Pagina 10 van 18 Farmacotherapeutisch dossier voor Generieke naam (Merknaam®) Tabel 1. Richtlijnen en standaarden die relevant zijn voor de beoordeling titel [ref] uitgevende instantie 1.9 Voorgestelde plaats in de behandeling Beschrijf en motiveer de voorgestelde plaats in de behandeling en voeg een behandelschema toe. Proefdossier/Definitief dossier: dd/mm/jjjj Format versie: juli 2016 Pagina 11 van 18 Farmacotherapeutisch dossier voor Generieke naam (Merknaam®) 2. Methoden 2.1 Vergelijkende behandeling Voor het bepalen van de therapeutische waarde wordt het geneesmiddel voor een bepaalde indicatie vergeleken met de standaardbehandeling, of, indien niet aanwezig, de gebruikelijke behandeling. De standaardbehandeling is de behandeling die volgens de betreffende actuele, relevante richtlijn wordt gezien als de eerste keuze behandeling, waarvan de effectiviteit is bewezen (harde eindpunten). Indien geen actuele, relevante richtlijnen beschikbaar zijn dan wordt vergeleken met de gebruikelijke behandeling. De gebruikelijke behandeling is de behandeling die in de dagelijkse praktijk wordt gezien als de eerste keuze behandeling, maar waarvan de effectiviteit nog niet is bewezen of waarmee onvoldoende ervaring bestaat. De standaardbehandeling voor een bepaald indicatiegebied kan bestaan uit meer dan één geneesmiddel of niet medicamenteuze behandeling. Geef aan welke vergelijkende behandeling relevant is en onderbouw deze keuze. 2.2 Literatuuronderzoek Beschrijf de gebruikte databestanden, zoektermen en tijdsperiode van het uitgevoerde literatuuronderzoek. 2.3 Relevante klinische trials Hier in tabel 2 aangeven welke relevante studies (fase III en IV) met betrekking tot het geneesmiddel zijn uitgevoerd. Hier ook toevoegen de relevante studies van de vergelijkende behandeling. Mocht de informatie in tabel 2 niet voldoende zijn dan kunnen in de volgende paragrafen de studies uitgebreid worden toegelicht. Toevoegen van paragrafen of tabellen is toegestaan. Bij herbeoordelingdossiers ligt de nadruk op de relevante klinische trials of observationele studies waarvan de resultaten beschikbaar zijn gekomen na de vaststelling van de therapeutische waarde bij de initiële beoordeling. Tabel 2. Beschrijving klinische studies 1e auteur en onderzoekspatiënten jaar van opzet aantal kenmerken publicatie (level of [ref] evidence) [ITT/PP] interventie en controle followupduur belangrijkste uitkomstmaten 2.3.a Studie [1e auteur en jaar van publicatie] Beschrijf in aanvulling op tabel 2 de methodologie, type studie, start- en einddatum, studiepopulatie en uitkomstmaten (primair en secundair) van deze studie. Mocht de informatie in tabel 2 staan dan is een verwijzing voldoende en is herhalen niet nodig. De in- en exclusiecriteria a.u.b. hier vermelden indien deze niet elders zijn beschreven. Indien de criteria wel in het dossier aanwezig zijn in de vorm van gepubliceerde artikelen volstaat een melding hieronder van de belangrijkste criteria. Type studie, start- en einddatum, vergelijkende behandelarm(en), studiepopulatie, uitkomstmaten: Inclusie criteria: Exclusie criteria: Proefdossier/Definitief dossier: dd/mm/jjjj Format versie: juli 2016 Pagina 12 van 18 Farmacotherapeutisch dossier voor Generieke naam (Merknaam®) 3. Therapeutische waarde De therapeutische waarde is de som van de waardering van alle voor de behandeling relevante eigenschappen van een geneesmiddel, die samen bepalend zijn voor de plaats van het middel binnen de therapie in vergelijking met andere beschikbare en aanbevolen behandelmogelijkheden. De therapeutische waarde wordt beoordeeld op de criteria gunstige effecten, ongunstige effecten, ervaring, toepasbaarheid en gebruiksgemak. 3.1 Gunstige effecten 3.1.1 Uitkomstmaten Vaak zijn er verschillende uitkomstmaten beschikbaar. De voorkeur gaat uit naar voor de patiënt relevante klinische uitkomsten. Beschrijf de gekozen uitkomstmaten en licht de motivatie voor deze keuze toe. [UItkomstmaat] Motivatie voor uitkomstmaat (inclusief bronnen): [UItkomstmaat] Motivatie voor uitkomstmaat (inclusief bronnen): [UItkomstmaat] Motivatie voor uitkomstmaat (inclusief bronnen): 3.1.2 Motivatie voor het excluderen van uitkomstmaten Indien van toepassing, hier toelichten waarom bepaalde uitkomstmaten niet zijn meegenomen. 3.1.3 Uitkomsten t.a.v. primaire (en secundaire) eindpunten van studies Beschrijf de primaire en secundaire eindpunten van de studies en vul tevens tabellen 3 en/of 4 in. Tabellen kunnen aangepast, toegevoegd of verwijderd worden, echter de uitkomsten van de primaire en secundaire eindpunten graag in tabellen weergeven. Conclusie gunstige effecten: [voorbeeld tabel bij direct vergelijkende studie] Tabel 3. Effectiviteit van [nieuwe middel] en [vergeleken behandeling], bij volwassen patiënten met [aandoening], na behandelduur … [ref] [nieuwe middel] [vergeleken behandeling] Hazard ratio, betrouwbaarheids (n = ..) (n = ..) interval, p-waarde primaire uitkomstmaat secundaire uitkomstmaten [verwijzingen] Proefdossier/Definitief dossier: dd/mm/jjjj Format versie: juli 2016 Pagina 13 van 18 Farmacotherapeutisch dossier voor Generieke naam (Merknaam®) [voorbeeld tabel voor indirect vergelijkende studies] Tabel 4. Effectiviteit van [nieuwe middel] en [vergeleken behandeling] in placebogecontroleerd, gerandomiseerd onderzoek bij volwassen patiënten met [aandoening], na behandelduur... [ref] Studie … Studie… [nieuwe placebo Hazard ratio, [vergeleken placebo Hazard ratio, middel] betrouwbaarbehandeling] betrouwbaarheidsinterval, heidsinterval, p-waarde p-waarde (n = ..) (n = ..) (n = ..) (n = ..) primaire uitkomstmaat secundaire uitkomstmaten [verwijzingen] 3.2 Ongunstige effecten Een ongunstig effect is een schadelijk en/of onbedoeld effect dat optreedt bij de toepassing van een geneesmiddel in een gebruikelijke dosering voor de preventie, diagnose of behandeling van een ziekte of aandoening. Beschrijf de aard, ernst, frequentie en klinische relevantie van de bijwerkingen. Daarnaast graag tabel 5 invullen. Conclusie ongunstige effecten: Tabel 5. Ongunstige effecten van [nieuwe middel] en vergeleken behandelingen [nieuwe middel] [vergeleken behandeling] meest frequent ernstig 3.3 Ervaring Volgens de WAR is er sprake van voldoende ervaring met een geneesmiddel, indien na drie jaar meer dan 100.000 voorschriften zijn afgeleverd in geval van een niet chronische indicatie en bij chronische medicatie indien sprake is van minimaal 20.000 patiëntenjaren. Na tien jaar kan vervolgens worden gesproken van ruime ervaring. De ervaring met een geneesmiddel bij een bepaalde indicatie is te allen tijde beperkt, indien het nog geen drie jaar op de markt is of indien niet wordt voldaan aan de gebruiksnorm van 100.000 voorschriften/20.000 patiëntenjaren. Licht de ervaring met het geneesmiddel toe en vul tabel 6 in door het jaar van registratie in de tabel te vermelden. Conclusie ervaring Tabel 6. Ervaring met [nieuwe middel] en vergeleken behandelingen* [nieuw [vergeleken [vergeleken middel] behandeling] behandeling] beperkt: < 3 jaar op de markt of < 100.000 Proefdossier/Definitief dossier: dd/mm/jjjj Format versie: juli 2016 Pagina 14 van 18 Farmacotherapeutisch dossier voor Generieke naam (Merknaam®) voorschriften (niet-chronische indicatie)/20.000 patiëntjaren (chronische medicatie) voldoende: ≥ 3 jaar op de markt, en > 100.000 voorschriften/20.000 patiëntjaren ruim: > 10 jaar op de markt [jaar] *Bron: criteria voor beoordeling therapeutische waarde; www.farmacotherapeutischkompas.nl 3.4 Toepasbaarheid Niet ieder geneesmiddel voor de behandeling van een bepaalde aandoening is toepasbaar bij alle patiënten met deze aandoening. Indien het middel slechts bij een selecte groep patiënten is onderzocht, zoals naar voren komt uit de in- en exclusiecriteria van een klinisch onderzoek, dient de toepassing in principe ook daartoe beperkt te blijven. Licht de toepasbaarheid van het geneesmiddel toe. [alleen de belangrijkste verschillen in toepasbaarheid vermelden] Contra-indicaties: Specifieke groepen: Interacties: Waarschuwingen en voorzorgen: [inclusief immunogeniciteit bij bijvoorbeeld monoklonale antilichamen indien van toepassing] Overig: Conclusie toepasbaarheid: 3.5 Gebruiksgemak Doseerfrequentie, toedieningtijdstip, toedieningsvorm, smaak, verpakking etcetera. zijn eigenschappen, die van invloed zijn op het gemak waarmee de patiënt een geneesmiddel kan gebruiken. Geneesmiddelen kunnen hierin onderling verschillen. Gebruiksgemak kan een rol spelen bij de therapietrouw van de patiënt en daardoor invloed hebben op het verloop en het uiteindelijke effect van de behandeling. Mogelijke verschillen tussen geneesmiddelen in de te verwachten therapietrouw dienen te zijn onderbouwd met praktijkonderzoek. Licht het gebruiksgemak van het geneesmiddel toe en vul tabel 7 in. Conclusie gebruiksgemak: Tabel 7. Gebruiksgemak van [nieuwe middel] en vergeleken behandeling [nieuwe middel] [vergeleken [vergeleken behandeling] behandeling] toedieningswijze toedieningsfrequentie Proefdossier/Definitief dossier: dd/mm/jjjj Format versie: juli 2016 Pagina 15 van 18 Farmacotherapeutisch dossier voor Generieke naam (Merknaam®) 4. Conclusie 4.1 Relevante ontwikkelingen (indien van toepassing) De nieuwe ontwikkelingen bespreken die van invloed zijn geweest op de weging van de gunstige en ongunstige effecten. 4.2 Eindconclusie en claim Hier is ruimte voor een korte beschouwing, waarin de vijf criteria samenkomen in de eindconclusie. De conclusie a.u.b. ondersteunen met de gepresenteerde resultaten. Proefdossier/Definitief dossier: dd/mm/jjjj Format versie: juli 2016 Pagina 16 van 18 Farmacotherapeutisch dossier voor Generieke naam (Merknaam®) Referenties De referenties a.u.b. nummeren en weergegeven volgens de Vancouver regels: Naam voorletters. Titel. Bron jaar; vol: pag-pag. Niet meer dan drie auteurs opnemen. Voorbeeld: Magill AJ, Abraham FG, Boekes MA, et al. Fever in the returned traveler. Infect Dis Clin North Am 1998; 12: 445-69. Proefdossier/Definitief dossier: dd/mm/jjjj Format versie: juli 2016 Pagina 17 van 18 Farmacotherapeutisch dossier voor Generieke naam (Merknaam®) Bijlagen (deze kunnen apart aangeleverd worden) Proefdossier/Definitief dossier: dd/mm/jjjj Format versie: juli 2016 Pagina 18 van 18