ONTWIKKELINGEN BEKOSTIGING PRIMAIR ONDERWIJS versie april 2017 Inleiding Onderstaand vindt u een overzicht van de voor het primair onderwijs relevante ontwikkelingen in de bekostiging. Het is een overzicht van verwachte aanpassingen in de bekostiging. Dit document geeft daarom een indicatief overzicht van de bekostigingsmutaties zoals de PO-Raad deze voor de komende jaren op macro-niveau verwacht. Onder aanpassingen worden zowel mutaties in prijzen (intensiveringen, bezuinigingen, compensaties) verstaan, als aanpassingen in het bekostigingsstelsel (wijzigingen in bekostigingsregels). De gegevens in dit overzicht moeten dan ook beschouwd worden als een schatting. Eén en ander is onderhevig aan politieke besluitvorming. Soms is ook niet duidelijk hoe één ander wordt verwerkt in regelingen c.q. finaniceel uitpakt voor individuele schoolbesturen. Om toch een indicatie te kunnen geven, wordt ook een overzicht gegeven van de bedragen per leerling (macrobudgetten gedeeld door het aantal leerlingen per 1 oktober 2016). In dit document wordt voor de personele en materiële lumpsumbekostiging uitgegaan van de volgende regelingen: a. de regeling bekostiging personeel 2017/2018 van 17 maart 2017 https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stcrt-201717224.html?zoekcriteria=%3Fzkt%3DUitgebreid%26pst%3DStaatscourant%26dpr%3DAfgelopenDag%26spd%3D20170328%26epd%3D20170328%26sdt%3DDatumPublic atie%26planId%3D%26pnr%3D1%26rpp%3D10&resultIndex=9&sorttype=1&sortorder=4 b. de programma's van eisen voor de materiele instandhouding 2017 van 23 september 2016 https://www.rijksoverheid.nl/documenten/regelingen/2016/09/27/regeling-vaststelling-programma-s-van-eisen-basisonderwijs-en-v-so-en-bekostiging-materieleinstandhouding-samenwerkingsverbanden-po-en-vo-2017 Zodra deze regelingen door OCW worden aangepast, zal er ook een nieuwe versie van dit overzicht gepubliceerd worden. Aanpassingen ten opzichtevan het vorige overzicht (oktober 2016) - De regeling bekostiging personeel van 2016/2017 (d.d. 14 oktober 2016) is vervangen voor die van 2017/2018 (d.d. 17 maart 2017) Leeswijzer Alle aanpassingen zijn in eerste instantie (op sectorniveau) in miljoenen euro's aangegegeven. Dit betreffen de aanpassingen ten opzichte van de laatst gepubliceerde regelingen (zie hierbovenstaand). Dit noemen we het basispad. Vaak heeft een aanpassing ten opzichte van het basispad een structureel karakter. Als de aanpassing bijvoorbeeld € 10 mln. structureel betreft, wordt in de meerjarige reeks jaarlijks € 10 mln. opgenomen. Dit betekent niet dat er ieder jaar € 10 mln. extra bij komt, maar dat er structureel € 10 mln. bijkomt ten opzichte van het basispad. 1 2. Verwachte ontwikkelingen bekostiging op sectorniveau (in mln. €) Verwachte ontwikkelingen personele bekostiging 1 Ophoging bekostiging i.v.m. Convenant Leerkracht 2 a) Vanuit het Bestuursakkoord (via lumpsum) b) Vanuit het Bestuursakkoord (via prestatiebox) 3 Indexatie personele bekostiging (o.g.v. referentiesystematiek) totaal 2017-18 0 8 0 pm 8 Verwachte ontwikkelingen materiële bekostiging 4 Prijsbijstelling MI totaal 2018-19 11 4 18 pm 33 2019-20 15 0 18 pm 32 2018 5 5 2020-21 15 0 18 pm 32 2019 10 10 3. Verwachte ontwikkelingen bekostiging als een bedrag per leerling 2020 15 15 2020-21 15 0 18 pm 32 2020 20 20 aantal lln per 1-10-2016 (in mln.): 1,5305 In overzicht 3.a en 3.b wordt uitgegaan van een bedrag per leerling. Omdat de bedragen niet alleen op basis van een bedrag per leerling kunnen worden Verwachte ontwikkelingen personele bekostiging 1 Ophoging bekostiging i.v.m. Convenant Leerkracht 2 a) Vanuit het Bestuursakkoord (via lumpsum) b) Vanuit het Bestuursakkoord (via prestatiebox) 3 Indexatie personele bekostiging (o.g.v. referentiesystematiek) totaal Verwachte ontwikkelingen materiële bekostiging 4 Prijsbijstelling MI totaal 2017-18 € € 5 € pm € 5 2018-19 € € € 7 3 11 pm € 2018 € € 21 2019-20 € 10 € € 11 pm € 21 2019 3 € 3 € 2020-21 € 10 € € 11 pm € 21 2020 7 € 7 € 2020-21 € 10 € € 11 pm € 21 2020 10 € 10 € 13 13 2 4. Toelichting per onderwerp 1. Met het Actieplan Leerkracht (APL) zijn een aantal maatregelen afgesproken voor het verbeteren van de salariëring en het carrièreperspectief voor zowel onderwijzend personeel als (adjunct) directeuren. In 2009 is het beschikbare bedrag voor het actieplan leerkracht verhoogd met € 75 mln (vanuit referentiesystematiek). In totaal is voor het PO op termijn ca. € 390 mln. beschikbaar voor inkorting carrièrelijnen, schaaluitloopbedrag en de functiemix. 2. Bekostiging bestuursakkoord 2014-2020: dit is een schatting van de oploop van de middelen die in het kader van het bestuursakkoord nog worden toegevoegd aan de lumpsum en de prestatiebox. De prestatiebox bedraagt in 2017/2018: €166,50 per leerling. Dit bedrag zal naar verwachting in 2018/2019 oplopen tot ca. €180 per leerling. 3. De personele bekostiging wordt jaarlijks geindexeerd conform de 'referentiesystematiek'. Deze systematiek vertaalt de ontwikkeling van arbeidskosten in de marktsector door naar de overheidssector. De marktsector is dus het referentiepunt: stijgen/dalen de arbeidskosten in de marktsector, dan stijgt/daalt de compensatie voor de ontwikkeling van de arbeidskosten. Deze indexering van de personele bekostiging wordt toegekend op kalenderjaarbasis. De compensatie voor 2017 heeft daarom ook consequenties voor de bekostiging over de laatste 7 maanden van het schooljaar 2016/2017 (januari – juli 2017). Zie ook: https://www.poraad.nl/themas/financien/bekostiging/indexeringlumpsum 4. Prijsbijstelling MI 2017 e.v.: Op basis van de gemiddelde prijsbijstelling van de materiele instandhouding over de afgelopen jaren, wordt de jaarlijkse ophoging geschat op €5 miljoen euro (0,5% stijging MI per jaar). Dit is een schatting op basis van de prijsbijstelling van de afgelopen jaren. De daadwerkelijke indexering wordt vastgesteld aan de hand van de ontwikkeling van de netto materiële overheidsconsumptie (imoc). Zie: https://www.poraad.nl/ledenondersteuning/toolboxen/financien/materiele-bekostiging 5. Overige toekomstige aanpassingen in de bekostigingsystematiek Impuslgebieden De impulsgebiedenregeling, die per 1 augusuts 2017 zou aflopen, is verlengd tot en met 2020-2021. Deze regeling (inclusief de postcodegebieden) is identiek aan de huidige regeling. Op dit moment wordt een nieuwe indicator voor onderwijsachterstand onderzocht, naar aanleiding van een onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Mogelijk zou dit op korte termijn kunnen leiden tot een herziene gewichtenregeling, waarin de huidige gewichtenregeling en de huidige impulsgebieden opgaan. De huidige regeling vaststelling impulsgebieden is met de wettelijk vastgelegde periode van 4 jaar. Het is echter mogelijk dat de impulsgebiedentoeslag eerder komt te vervallen als deze wordt meegenomen in de herziening van de gewichtenregeling. Zie ook: https://www.poraad.nl/nieuws-en-achtergronden/regeling-vaststellen-impulsgebieden-verlengd en https://www.poraad.nl/nieuws-en-achtergronden/onderzoek-cbsherziening-gewichtenregeling-primair-onderwijs Modernisering bekostiging Op de ALV van 9 juni 2016 zijn een aantal richtinggevende uitspraken gedaan ten aanzien van een mogelijk nieuwe bekostigingssystematiek. In dit kader is voorgesteld om zoveel mogelijk uit te gaan van een bekostiging per leerling, aangevuld met enkele toeslagen (zie onderwijsachterstanden en dunbevolktheid). Op de ALV van juni 2017 wordt een gefaseerde invoering naar een nieuwe bekostigingssystematiek besproken. Een mogelijke modernisering zal echter op z'n vroegst pas na 2020 eventueel effect kunnen hebben op de bekostigingssystematiek. 3