Johannes 13:34 Harderwijk, 17-1

Johannes 13:34
Harderwijk, 17-1-2016
Hart voor mensen 2
l. Johannes 13:31-35; 1 Kor. 13
z. Opw. 640; Ps. 133; 15:1,2,4; Opw4kids 118; Opw. 767; 378:2-5; Gez. 164
Donderdag hebben we gepraat over de plannen voor de verbouw van de kerk (plaatje).
Ik hoop echt dat het gaat lukken en dat er over niet al te lange tijd zo’n bord bij de kerk staat
(foto): met Verbouwing Petrakerk, met Opdrachtgever, uitvoerder, realisatie, enz.
Er zijn nog een paar hobbels te nemen zoals een financiële bijdrage van uw kant…
Maar ik hoop dat u enthousiast bent geworden (ik ben het ook) en dat u allemaal helpt om
het mogelijk te maken!
Het thema van week 2 van Hart voor mensen is Heb lief zoals Jezus jou liefheeft.
Dat is óók een manier van bouwen aan de kerk, niet met stenen, gipsplaten en alle andere
bouwmaterialen, maar met liefde!
Het gaat vanmorgen dus niet over elektra en toiletten, boormachines en verfkwasten.
Niet over zonnepanelen en ook niet over geld!
Hart voor mensen is onderdeel van wat we ‘gemeenteopbouw’ noemen.
Hoe zijn we (meer) gemeente van Christus?
Hoe bouwen we aan relaties, aan verbondenheid?
Jezus zet ons aan het werk in zijn unieke ‘bouwproject’.
Laten we samen kijken naar de opdrachtgever, het bouwmateriaal, de uitvoerenden, (maar
ook de) belemmeringen, en de realisatie… van dit gemeenteopbouwwerk.
1. De opdrachtgever is (natuurlijk) Jezus
Je denkt bij Johannes 13 niet meteen aan een opdracht om te bouwen…
Heb elkaar lief, zegt Jezus.
Toch heeft dat alles met gemeenteopbouw te maken.
Johannes 13 speelt zich af bijna aan het einde van Jezus’ leven op aarde.
Hij gaat sterven en zijn leerlingen verlaten.
In dat kader staan deze gesprekken…
Jezus heeft de voeten van zijn leerlingen gewassen, en ze hebben voor het laatst het Pascha
gevierd.
Jezus bereidt zijn leerlingen voor op wat gaat komen, en heel dichtbij is.
Hij zal gevangen genomen worden en gedood worden.
Hij zal wel opstaan uit de dood, en nog kort bij zijn leerlingen zijn.
Maar zij moeten zonder hem verder.
Daar spreekt Jezus veel over.
Want de leerlingen willen er nog helemaal niet aan.
Ze hebben een heel ander beeld van de nabije toekomst.
Jezus wordt koning en zij een soort ministers…
Ze willen niet denken aan een Jezus die doodgaat en weggaat…
Maar Jezus weet heel goed hoe de toekomst eruit ziet, voor hem en voor de leerlingen.
Straks staan zij er alleen voor.
En dat zal niet makkelijk zijn.
Hoe moet dat?
Hoe kunnen zij met Jezus’ werk verder gaan, Jezus’ gemeente op aarde bouwen?
Zij moeten over hem gaan vertellen, over alles wat ze hebben meegemaakt, alles wat ze van
hem hebben geleerd.
Ze mogen tekenen doen: mensen genezen, net als Jezus had gedaan.
Maar Jezus noemt in de tekst wat het allerbelangrijkste zal zijn: heb elkaar lief. Zoals ik jullie
heb liefgehad, moeten jullie elkaar liefhebben.
2. Dát is het bouwmateriaal: liefde, liefde voor elkaar!
Heb elkaar lief, zegt Jezus wel drie keer in kort bestek (Joh. 13 en 15).
Waarom is liefde voor elkaar zo belangrijk?
Omdat Jezus zijn leerlingen kent, hij ziet hoe ze soms met elkaar omgaan, hij weet wat er
fout kan gaan.
Ze zijn heel verschillend: Petrus is vaak haantje de voorste, impulsief, ook een leiderstype,
Johannes is een soort vertrouweling van Jezus.
Zo hebben ze allemaal iets eigens.
Dat is mooi, maar dat kan ook botsen!
Hoe vaak hadden ze niet ruzie gekregen over de vraag wie de belangrijkste was?
Ook nu is liefde voor elkaar heel belangrijk in de gemeente.
Wij zijn ook allemaal verschillend, verschillende karakters, we kunnen behoorlijk van mening
verschillen.
Alleen als wij veel liefde voor elkaar hebben, kunnen we daarmee omgaan.
Liefde betekent bij voorbeeld geduldig zijn, niet op je strepen gaan staan.
Liefde betekent in de praktijk dat je de minste wil zijn.
Net zoals Jezus: hij was de belangrijkste van allemaal, maar hij wilde het vuile werk doen, de
voeten van zijn leerlingen wassen.
Hij wilde zich zelfs vernederen tot de kruisdood…
Zijn liefde ging tot het uiterste, zegt Johannes.
Alles had hij ervoor over om ons te redden.
Het is opvallend dat Jezus het een nieuw gebod noemt.
Wat is er nieuw aan?
Je vindt het gebod om je naaste lief te hebben al in het Oude Testament.
Daarbij dachten de Israëlieten aan hun volksgenoten, dat is dus ook elkaar liefhebben.
Het nieuwe zit ‘m vooral in wie het zegt, Jezus, en wanneer hij het zegt.
Hij spreekt ook over een nieuw verbond dat door zijn sterven werkelijkheid wordt.
Gods werk op aarde gaat een nieuwe fase in na Jezus’ komst: het breidt zich uit naar alle
volken, en de komst van de heilige Geest zal het mogelijk te maken.
Jezus zegt: aan jullie liefde voor elkaar zullen de mensen zien dat jullie mijn leerlingen zijn.
Daaraan herken je het 'nieuwe' volk van God, iedereen die bij Jezus hoort: liefde.
Ten minste, dat is wat Jezus wil!
Dit gebod is zijn laatste wil.
Iemands laatste wil (testament) leg je niet terzijde, die voer je uit.
Hoe voeren wij Jezus’ laatste wil uit?
Laten we nog eens goed naar het bouwmateriaal kijken: liefde voor elkaar.
Je denkt bij liefde eerder aan een gevoel: de liefde die je hebt voor je man of vrouw, ouders
of kinderen, dan aan bouwmateriaal.
Maar Tom Holladay (schrijver van Hart voor mensen) zegt: het gaat niet om een gevoel,
maar een opdracht: elkaar liefhebben.
Deze liefde is een werkwoord.
Het is veel voor elkaar over hebben, investeren in de relatie met elkaar.
Geduld hebben met elkaar, elkaar aanvaarden (ondanks verschillen), elkaar vergeven als het
fout is gegaan.
Die liefde houdt het lang uit (denk aan 1 Kor. 13).
Er is net een boek verschenen Lang en gelukkig: over mensen die lang met elkaar getrouwd
zijn.
Honderd echtparen vertellen ze hoe ze het zolang volgehouden hebben (40, 50 jaar).
Dat is soms hard werken, als het gevoel bijna weg is.
Een echtpaar zegt: Voor ons is liefde, aanvaarding en vergeving heel essentieel.
Daarbij speelt hun geloof een belangrijke rol.
Terug naar liefde voor elkaar in de gemeente van Christus.
Want daar gaat Hart voor mensen vooral over.
Iemand vroeg mij: als wij missionair willen zijn, moeten we dan niet in de gemeente
beginnen, en werken aan verzoening, meer begrip voor elkaar?
In het laatste Missionair bulletin wordt Jezus’ gebod Heb elkaar lief ook aangehaald.
Terecht, want zonder liefde kun je niet missionair zijn.
Dit gemeenteproject valt op z’n plek: eerst hart voor de Heer (vorig jaar), nu hart voor
elkaar, volgend jaar (zo de Here wil) hart voor zijn werk in de wereld.
Dit project Hart voor mensen helpt ons om na te denken over omgaan met verschillen.
Verschillend zijn is niet erg, als we liefdevol met elkaar omgaan, rekening houden met
elkaar.
Bij voorbeeld als het gaat over de liturgie waar de behoeften heel verschillend zijn.
Wat is liefde dan? de ander niet kwetsen, je walst niet over een ander heen.
Rekening houden met ouderen én met jongeren.
Liefde bouwt op, zegt Paulus, liefde breekt niet af.
Liefde is aandacht hebben voor elkaar, je hart openen voor de ander, je huis openen.
Ik moest denken aan het liedje van Claudia de Breij: Mag ik dan bij jou? (schuilen, uithuilen).
Als het leven pijn doet, als ik het gevoel heb dat ik er niet bij hoor, mag ik dan bij jou?
Als ik bij je aanklop, een luisterend oor nodig heb, mag ik dan bij jou?
Liefde, beter bouwmateriaal is er niet.
3. Dan de uitvoerenden: wie zijn dat?
Zijn dat de ambtsdragers: predikanten, ouderlingen en diakenen?
Ik hoop dat u in ons werk de liefde opmerkt: voor de Heer en voor elkaar en voor u/jou.
Dat wij niet verdeeld zijn en ruzie maken, maar eensgezind bouwen aan het huis van de
Heer.
Maar doen wij alleen het uitvoerende werk?
Gelukkig niet: er zijn veel meer mensen die meebouwen.
Ik vind het mooi om te merken hoeveel mensen zich inzetten voor de gemeente!
Maar geldt dat ook voor u/jou?
Jezus geeft deze opdracht ook aan u en aan jou, aan ons allemaal!
Hij betrekt ons allemaal bij de uitvoering, ieder met zijn eigen gaven.
De vraag is: doe je mee? werk je mee?
Heb jij wat voor anderen over?
Of klopt een ander bij jou tevergeefs aan om hulp?
Dat kan ik me niet voorstellen.
Ik kan me niet voorstellen dat Gods liefde voor jou jou niet liefdevol maakt.
Of is het teveel eer dat wij de gemeente van Christus zouden bouwen?
Is het niet Christus zelf die zijn gemeente bouwt, beschermt, bewaart?
Dat is zo: hij geeft ons zijn Geest, zijn Woord en de gaven die wij nodig hebben.
Maar het is even waar dat hij ons allemaal inschakelt.
Paulus zegt dat wij Gods medewerkers zijn (1 Kor. 3:9).
Wij zijn de uitvoerders van Jezus’ opdracht.
Het kan toch niet zo zijn dat wij zijn laatste wil niet uitvoeren?
Liedboek 320 gaat over bouwen aan de kerk; daar staat dat we dat doen ‘niet met hout of
steen alleen, ’t zal om onszelven gaan’.
Heb elkaar lief, zegt Jezus tegen ons.
Misschien willen we dat wel, maar zijn er toch dingen die ons tegenhouden.
Het is goed om daarbij stil te staan:
d. welke belemmeringen zijn er bij de bouw?
Voor de verbouwing van de kerk moet er genoeg geld bij elkaar worden gebracht,
vergunningen aangevraagd, het werk moet aanbesteed worden, enz…
Maar dan is er niet veel meer dat het nog kan tegenhouden.
Nu de vraag: wat kan de opbouw van Christus’ gemeente en de liefde voor elkaar in de weg
staan?
Een groot probleem van deze tijd is dat we het heel druk hebben met allerlei dingen, zodat
er geen tijd overblijft om in relaties in de gemeente te investeren.
Je moet al zoveel, je hebt genoeg aan jezelf, je hebt niet veel zin om in de ander te
investeren.
Dat kan soms begrijpelijk zijn; je kunt er echt niets meer bij hebben.
Maar het kan ook dat je daarmee een ander tekort doet, en jezelf.
Want in de ander ontmoet je God…
Een belemmering kan ook zijn dat je bang bent om je neus te stoten als je een beroep doet
om iemand.
Liefde kan ook pijn doen.
Je wordt vergeten, of je voelt je afgewezen.
Zoals vorst een bouwproject kan stilleggen, wordt de opbouw van de gemeente bedreigd als
de liefde verkilt.
Dan moeten we terug naar de bron, naar de Heer die liefde is.
Eerst ontvangen, je laten voeden, om weer te kunnen geven.
Dan heb je ‘zonnepanelen’ nodig om de zon van Gods liefde op te vangen; stel jezelf
daarvoor open; daar krijg je energie van die je in de gemeente kunt investeren…
Want de bouw mag niet stil komen te liggen!
e. kunnen we nog iets zeggen over de realisatie?
Bij een bouwproject staat altijd een streefdatum/maand: gereed…
Ik zal me niet wagen aan een voorspelling wanneer de verbouwing van de kerk klaar is.
Dit project Hart voor mensen is over vijf weken klaar, maar daarmee is de opdracht van
Jezus nog niet uitgevoerd.
Elkaar liefhebben is een blijvende opdracht.
Liefdevol ‘bouwen’ aan Christus’ gemeente moet altijd doorgaan, tot hij terugkomt.
Net zoals de beroemde kathedraal van Barcelona (Sagrada Familia) die al honderd jaar in de
stijgers staat.
We moeten er eerlijk bijzeggen: ons bouwen blijft altijd mensenwerk, dus onvolmaakt.
We laten steken vallen, we maken fouten, met kleine en soms grote gevolgen.
Als de liefde ver te zoeken is, kunnen mensen die ergens anders gaan zoeken…
Dan lacht de duivel en stellen we de Heer teleur.
Dat ons werk altijd onvolmaakt is, is geen excuus om er met de pet naar te gooien.
Want (alleen) waar liefde woont, daar geeft de Heer zijn zegen (Psalm 133).
Wat nu onvolmaakt is, zal eens verdwijnen, zegt Paulus.
Ons kennen schiet tekort en ons profeteren is beperkt.
Maar de liefde zal nooit vergaan, die blijft altijd.
Dat is het meest duurzame materiaal om mee te bouwen.
Want het komt bij God vandaan.
Doe je mee?
Amen.