handboek: Epauxè Tekst 3.3 "Demaratus verzint een list" Volg in je boek p. 46 Je krijgt voc. hulp. Los de vraagjes op. Speel het eerlijk en bedenk zelf het antwoord, voor je verder klikt... tip: symbolen bij het noteren: “bij” (vb. LV fevrw) onderschikking (vb. part. bij ond.) “ik verwacht/vermoed” (vb. “hij geeft” < “aan”) “noemwoord” vb. (fevrw < fevrein) <...> “woord weggelaten” = “wordt bedoeld” vb. aujtovV = ... (r. 1) jEpei;: “toen”, leidt dus welke bijzin in? BWB van tijd (r. 1) ajpevqane: benoem A. ind. aor. 3 enk. < ajpoqnh/vskein (r. 1) Darei::oV = Darius, ond. Bz (r. 1) basileuvV: bijstelling bij Darei::oV (r. 2) XevrxhV = Xerxes, ond. Hz (r. 2) parevlaben: benoem A. ind. aor. 3 enk. < para-lambavnein Vat deze zin (in jeeigen woorden) samen: Xerxes wordt koning na Darius. (r. 3) th;n: =lidw., je verwacht een substantief, waar staat dit? hJ:ttan : alle bepalingen ertussen horen bij deze woordgroep acc.: welke functie verwacht je? LV (r. 2) tou: patro;V: gen., welke? hJ:tta < hJtta:sqai (verliezen): ond. gen. (r. 4) timwrei:sqai: (zich) wreken structuur: hJ:ttan LV timwrhvsasqai inf. ejpiqumw:n part. bij ond. wjmosen. Hz uJpotavxein LV Vat de zin samen. (r. 6) lavqra/ : “heimelijk ... doen”, “verborgen voor iemand” genitief tw:n JEllhvnwn (r. 6) pareskeuvazen: geef tijd & ond. imperf., ond. = Xerxes (r. 7) sullevgwn: part. conj. bij ond. van pareskeuvaze (r. 7-8) 3 x duvnamiV : voetvolk, ruiterij, zeemacht (mevn, dev, dev) Vat de zin samen. (r. 9) Wijst tovnde to;n op het voorgaande of op wat volgt? wijst op wat volgt (r. 9) ejpuvqonto: benoem M. ind. aor. 3 mv. punqavnesqai (r. 10) oJvti paraskeuavzetai: I.R. (indirecte rede) = completiefzin na v. dicendi ejpuvqonto (r. 10) paraskeuavzetai M. of P.? M: direct refl.: “zich voorbereiden” (r. 11) oJvpwV: leidt welke Bz in? BWB van doel (r. 11) aujtou;V : wie wordt bedoeld? de Grieken (r. 11) strateuvsei: BWB van doel: welke tijd? futurum Vat de zin samen. (r. 12) ta; Sou:sa: hoofdstad Perzië (let op: steeds onz. mv.) (r. 12) tiV: soort vnw? onbepaald (r. 12) wj/vkei < oijkei:n geef de tijd imperfectum. (r. 13) DhmavratoV wordt in ons schrift... Demaratus (r. 13) jArivstwnoV: gen., patronymicon <uiJovV>: zoon van Aristoon (r. 14) ejgevneto: is de aor. van givgnesqai, deze wordt ook gebruikt als aor. voor eij:nai. (r. 14) basileuvV: nom., functie? PN/NWD bij ouJ:toV en ejgevneto (r. 15) ejx-e-pes-e-n < ejkpivptein: verbannen worden (r. 15) Wie of wat wordt bedoeld met patrivdoV? de polis Sparta Vat de zin samen. (r. 16) fugw;n: zoek een passender vertaling dan “vluchten”: "overlopen" Vat de zin samen. (r. 18) hj/vsqeto : noemwoord? aijsqavnesqai (r. 19) ouJ:toV = koning v. Perzië (r. 19) strateuvsein : wijs en tijd? inf. fut. (r. 20) ejvdoxen aujtw:/ : hij besliste blijf dit toepassen! “bij” (vb. LV fevrw) onderschikking (vb. part. bij ond.) “ik verwacht/vermoed” (vb. “hij geeft” < “aan”) “noemwoord” vb. (fevrw < fevrein) <...> “woord weggelaten” = “wordt bedoeld” vb. aujtovV = ... (r. 21) ojvntoV : part. in losse gen., welke tijd en dus hoe vertalen? pres.: “terwijl” (r. 21) ejpi-kindunw-tavtou: superlatief (r. 21) touvtou= de Spartanen verwittigen (r. 22) huJ:re: benoem A. ind. aor. 3 enk. < euJrivskein (r. 22) dovlon: naamval, functie, bij? acc., LV van huJ:re Vat de zin samen. (r. 23) timiwvtaton: adjectief een subst.: deltivon (r. 24) ejkknhvsaV: A. part. aor. nom. m. enk. dat dit congrueert met ond. (r. 25) ejn tw/: tou: deltivou xuvlw/ gen. ertussen (vaak in Grieks) (r. 26) th;n ajggelivan : welk werkwoord herken je? ajggevllein (r. 26) ejvgrayen : dit is PV van Hz (r. 27) aujthvn = boodschap (r. 27) ejpi-e-thk-s-e-n (r. 27, 28) dev : signaal overgang naar volgend stukje (r. 28) oujdevn: naamval, functie, bij? acc. LV van ejvgrayen (r. 29) provV + gen.: vertaal van bij, vanwege Vat de zin samen. (r. 30) ejpi-e-trep-s-e-n < ejpitrevpein: toevertrouwen aan, datief (r. 31) eJniv: geef het noemwoord eiJV geef nu de naamval correct weer: aan één (r. 32) eijpwvn: part. aor. nom. DhmavratoV wat zegt hij? LV of “zegt te...” (r. 33) ejnegkei:n inf. aor. fevrein geen tijdswaarde, maar aspect: H+A Vat de zin samen. Vat samen wat je al gelezen hebt. (r. 34) oJ de; = bode (r. 34) ajph:lqen < ajpo-ievnai (heel r. 35) acc. dat dit een LV is (r. 36) oiJ fuvlakeV : nom. ond. (r. 36) katasthvsanteV : part., het lijdend voorwerp is heel r. 35 (r. 37) hjvronto: aor. ejrwta:n, vertaal de vorm ze vroegen LV: een woord in de acc. of een vragende completiefzin,... Vat de zin samen. als je zelf notities maakt: - vormen volledig kunnen benoemen, ook het noemwoord geven -naamvallen verklaren -wijs en tijd verklaren Vraag je tijdens het lezen af: wat verwacht ik? Tracht elke zin in je eigen woorden samen te vatten (begrip!). (r. 38) ejpeidhv: welk soort bijzin? BWB van tijd (r. 38) oujdemivan <noemwoord en vertaling? oujdeivV: geen één (r. 38) huJ:ron : benoem A. ind. aor. 3 mv. < euJrivskein (r. 40) nomivzonteV part. bij ond.: <fuvlakeV> (r. 40) eij:nai : inf. in welk soort zin? mededelende completiefzin na v. sent. nomivzonteV (subjectief) (r. 41) aujtovn = dienaar Vat de zin samen. Nu is het aan jou! Tracht zelf eens de tekst te verwerken. Welke vragen zou de juf kunnen stellen? Je krijgt nog wel wat tips, noteer ze in je schrift. (44) oiJ de; = eforen (44) ijdovnteV part. aor. < oJra:n (45) tw:n fulavkwn gen. 2de lid vgl.: “meer dan de bewakers” (nog niet geleerd) < ejrwta:n (46) jvHronto (46) ejvstin was (GT met verl.) (r. 48) losse gen. (r. 50) ejlqou:sa: part. aor. ijvenai vertaal nevengeschikt: “ging en zei” (r. 51) ejkknhvsate: imp. aor. 2 mv. (r. 52) wJV evjmoi; dokei: “naar ik meen” (r. 54) ouJvtwV: zo (r. 54) prw:toi: BVG “als” eerste (r. 56) di=aujtw:n: “door hen/via hen” oiJ ajvlloi vJEllhneV <evjmaqon> (r. 57) qaumastovn <ejsti> (r. 58) bijwoord X + ejvcein = X zijn (zie kader p. 46) (r. 58) th:/ patrivdi: vaste dat. bij adj. dusmenhvV (r. 61) bohqw:n ~ Demaratus (r. 62) strateuvonti ~ Xevrxh/ Los na de lectuur de vragen op p. 51 op. Bronvermelding afbeeldingen: http://apenasmaisum.weblog.com.pt/arquivo/blackboard%20vazio.jpg http://www.napm-willamettevalley.org/NewMembers.htm http://www.freefever.com/animatedgifs/romans.html http://www.clipartof.com http://users.skynet.be/sb325728/images/finish.jpg