Grote fouten met mogelijk grote gevolgen in

PERSBERICHT
Campus Jette, 18 februari 2013
Grote fouten met mogelijk grote gevolgen in mitochondriaal
DNA van embryonale stamcellen
Kunnen embryonale stamcellen hun belofte in regeneratieve geneeskunde houden? De verwachting
was tot op heden dat embryonale stamcellen medisch een grote toekomst hadden omdat er
organen mee gekweekt zouden kunnen worden. De groep rond Karen Sermon en Claudia Spits van
de Vrije Universiteit Brussel publiceerde een opmerkelijke vondst in het toonaangevende tijdschrift
Nature Biotechnology.
De onderzoekers Karen Sermon en Claudia Spits zijn geïnteresseerd in genetische afwijkingen die
worden gevonden in menselijke embryonale stamcellen. Deze wetenschappers vonden al eerder
belangrijke afwijkingen in het DNA van deze cellen. Nu gingen zij op zoek naar afwijkingen in het
mitochondriaal DNA en daarbij kwamen ze tot de bevinding dat er een groot stuk ontbrak van vele DNA
moleculen in deze mitochondria, die dus een groot deel van hun genoom misten. Net als de afwijkingen
in het DNA van de celkern, is dit van groot belang omdat gehoopt wordt dat menselijke embryonale
stamcellen ooit kunnen gebruikt worden in regeneratieve geneeskunde.
Embryonale stamcellen zijn primitieve cellen die in staat zijn om uit te rijpen tot alle andere cellen in het
menselijk lichaam. In potentie zouden zij daardoor bijvoorbeeld ooit gebruikt kunnen worden om
organen of weefsels te kweken en daarmee orgaandonatie te vervangen. Mitochondria zijn de
energiefabriekjes van de cel. Ze zijn van groot belang in weefsels die veel zuurstof verbruiken en energie
nodig hebben, zoals het hart en andere grote spieren. De aanwezigheid van de fouten in het
mitochondriaal DNA zou slecht werkende getransplanteerde weefsels kunnen veroorzaken.
Volgens de auteurs betekent dit echter nog niet het einde van embryonale stamcellen als bron voor
celtherapie: mogelijk zijn deze deleties (het ontbreken van een groot stuk van vele DNA moleculen in de
mitochondria) veroorzaakt door niet optimale kweekcondities in het laboratorium, en kan de
ontwikkeling van meer geschikte kweekmethodes het voorkomen van deze mutaties vermijden.
Anderzijds is het ook mogelijk dat tijdens de differentiatie van de primitieve embryonale stamcel naar
bijvoorbeeld werkzame spiercel de gemuteerde mitochondriale DNA molecules worden geëlimineerd en
dat slechts de gezonde uiteindelijk overleven. Getransplanteerde cellen zouden zo enkel gezonde
mitochondria bevatten, waardoor hun energievoorziening niet in het gedrang komt.
Referentie
Van Haute et al., Nature Biotechnol 2013 Jan 9;31(1):20-3
Meer informatie
Prof. dr. Karen Dora Sermon, 02 477 46 35 of 02 476 39 63, [email protected]
Persrelaties UZ Brussel
Inge Staelens, tel. 02 477 80 80 of 0485 30 66 57
Persrelaties Vrije Universiteit Brussel
Sicco Wittermans, tel. 02 629 21 37 of 0473 96 41 37