Een reumatische aandoening Symptomen en

08-08-13
De ziekte van Bechterew (Spondylitis Ankylosans) [gezondheid.be]
Spondylitis Ankylosans - beter gekend als de ziekte van
Bechterew - is een chronische ontsteking van de
gewrichten in de wervelkolom. Dit leidt tot
een verkalking van de tussenwervelschijven, waardoor
de patiënt letterlijk "verstijft". Het is een ongeneeslijke
ziekte, en de enige manier om het verlies aan
beweeglijkheid tegen te gaan is precies... bewegen.
IN DIT ARTIKEL
De ziekte van Bechterew :
bewegen is de boodschap
Een reumatische aandoening
Symptomen en diagnose
Oorzaak onbekend
Behandeling
Bewegen
Zelfhulp
De benaming "ziekte van Bechterew" verwijst naar de
Russische arts Bechterew die als eerste de ziekte
identificeerde. In Frankrijk heeft men het over de "ziekte
van Pierre Marie", in Duitsland over de "ziekte van (PierreMarie)Struempell ". Om deze Babylonische
spraakverwarring te vermijden, houden we ons liever aan
de wetenschappelijke benaming Spondylitis Ankylosans (of ankylopoetica), kortweg S.A
Een reumatische aandoening
Spondylitis Ankylosans is een inflammatoire reumatische aandoening
waarbij een ontstekingsreactie optreedt (met pijn in rust en typisch
nachtelijke pijn) in de gewrichten, met een duidelijke voorkeur voor de
wervelkolom en het geheel wervelkolom-heiligbeen-bekken. De
tussenwervelschijven verkalken en vormen botachtige verbindingen,
waardoor de patiënt letterlijk "verstijft" (ankylos is het Griekse woord
voor "stijf") en ook een heel typische, voorovergebogen houding
aanneemt.
In veel gevallen treden ook ontstekingsverschijnselen op in handen, knieën en voeten (met pijnlijke
gezwollen gewrichten), ontstekingen ter hoogte van de pezen (vooral Achillespees en voetzool) en
één op vier patiënten heeft te kampen met oogontstekingen. Ook aandoeningen van het
darmstelsel (zoals ziekte van Crohn) en ziekte van de huid (psoriasis) kunnen voorkomen.
zie ook artikel : Ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa
zie ook artikel : Psoriasis
zie ook artikel : Achillespeesblessures: peesontsteking en peesscheur
De meeste patiënten met SA hebben inflammatoire pijn ter hoogte van de wervelzuil (sommigen in
de nek, anderen in de rug en zeer dikwijls de lage rug). Daarnaast kunnen ze ontstekingsverschijnselen
vertonen ter hoogte van de gewrichten vooral knieën, enkels en heupen, maar ook ontstekingen ter
hoogte van het oog, de darm en de urinewegen.
Symptomen en diagnose
www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art&art_id=54
1/3
08-08-13
De ziekte van Bechterew (Spondylitis Ankylosans) [gezondheid.be]
De ziekte begint met een pijnlijk gevoel in de rug en het bekken. Typisch is dat de pijn aanwezig is
zolang men zit of ligt, maar verdwijnt wanneer men opstaat en beweegt. Naarmate de ziekte
vordert, worden ook de spieren steeds strammer en pijnlijker en verliest de patiënt steeds meer
beweeglijkheid. Het verloop van de ziekte is erg onvoorspelbaar, maar langzaamaan wordt de
patiënt stijver en beperkt zijn vertebrale beweeglijkheid. Sommige patiënten kunnen desondanks
normaal verderleven, terwijl anderen hun levensstijl moeten aanpassen en zelfs hun werk opgeven.
Omdat de aantasting van de gewrichten zeer lang symptoomloos kan verlopen, dus zonder
specifieke klachten, en omdat de eerste klachten dikwijls niets met de rug te maken hebben, maar
eerder met de handen of de ogen, kan het dikwijls maanden en zelfs jaren duren voor de diagnose
van S.A. wordt gesteld. Bij vrouwen duurt het gemiddeld vijf jaar, bij mannen drie jaar.
Als de ziekte begint voor het 25e levensjaar is de kans om functioneel gehandicapt te geraken 7 keer
hoger dan iemand van dezelfde leeftijd, met tot nu toe geen enkel perspectief. Vele patiënten
verliezen op jonge leeftijd hun werk door deze aandoening en na 20 jaar evolutie is 75% zonder werk.
Tenslotte is het overlijdenssrisico bij deze patiënten 1,5 tot 4 keer verhoogd.
Een radiografie van de wervelkolom kan volstaan om een juiste diagnose te stellen; eventueel kan
een botscintigrafie volgen wanneer de diagnose moeilijker is.
Oorzaak onbekend
Spondylitis Ankylosans komt naar schatting voor bij 0.5% van de bevolking. In tegenstelling tot andere
reumatische aandoeningen, komt SA voor bij jongeren (tussen 15 en 30 jaar) en treft het voornamelijk
mannen (2-3 keer meer mannen dan vrouwen).
De oorzaak is onbekend, maar vast staat dat een erfelijke factor -gekend als Human Leucocyte
Antigen of HLA B27- een rol speelt. Mensen die dit HLA hebben,vertonen een grotere aanleg voor het
ontwikkelen van de ziekte. Bij 90% van de S.A.- patiënten is deze factor aanwezig, maar andersom
zullen niet alle mensen met deze genafwijking de ziekte ook effectief ontwikkelen. Waarom de ene
persoon ziek wordt en de andere niet, blijft vooralsnog een raadsel.
Opvallend veel S.A.-patiënten hebben ook te kampen met chronische inflammatoire darmziekten
zoals colitis ulcerosa of de ziekte van Crohn. Er zijn steeds meer wetenschappelijke argumenten die
wijzen op een oorzakelijk verband tussen deze darmproblemen en de gewrichtsontstekingen.
Behandeling
In een vrij grot aantal van de gevallen kan de ziekte
gecontroleerd worden met anti-inflammatoire medicaties, die
echter meestal continu en lang moeten genomen worden en
met oefeningen. In ongeveer 40% van de gevallen is de ziekte
echter progressief en kan ze niet gestopt worden met de
huidige medicaties. Zij kan dan aanleiding geven tot
progressieve verstijving en vervorming van de wervelzuil met
constante inflammatoire pijn of tot ernstige misvormingen
vooral ter hoogte van de dragende gewrichten.
S.A.-patiënten die ook te kampen hebben met chronische
darmontstekingen, zijn vaak gebaat met een basisbehandeling
op basis van het product sulfasaline (merknaam Salazopyrine®)
waarbij op de eerste plaats de darmproblemen worden
aangepakt.
De nieuwe medicaties, TNF-blockers, met als eerste voorbeeld
Infliximab (Remicade®) hebben bewezen niet alleen een zeer
grote invloed te hebben op de pijn, maar ook op de
beweeglijkheid van wervelzuil en gewrichten en op de
levenskwaliteit en opent voor de eerste keer hoopgevende perspectieven voor een belangrijk aantal
van deze patiënten.
zie ook artikel : Nieuwe behandeling Ziekte van Bechterew terugbetaald
www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art&art_id=54
2/3
08-08-13
De ziekte van Bechterew (Spondylitis Ankylosans) [gezondheid.be]
Bewegen
Heel belangrijk voor een S.A.-patiënt is en blijft: bewegen. Een intensief oefenprogramma met
aangepaste rug- en nekoefeningen is noodzakelijk om de beweeglijkheid zoveel mogelijk te
behouden én om verdere verstijving tegen te gaan. Door middel van stretching en yoga wordt de
spiertonus (dit is de natuurlijke spanning van de spier die onder invloed van pijn, angst enz. verhoogt
en zo een pijnlijk stram gevoel veroorzaakt) zoveel mogelijk onder controle gehouden en wordt de
lenigheid bevorderd.
Verder moet voortdurend aandacht worden besteed aan een correcte lichaamshouding, en is het
van het allergrootste belang dat de Bachterewpatiënt zijn dagelijkse bezigheden zoveel mogelijk
verderzet. Want: hoe minder hij beweegt, hoe méér hij verstijft, en in een vicieuse cirkel dreigt terecht
te komen.
Zelfhulp
- De Vlaamse Vereniging voor Bechterewpatiënten vzw richt zich tot Bechterewpatiënten en hun
familieleden. Ze wil informatie verspreiden over de medische aspecten van de ziekte en leden helpen
bij praktische problemen. De VVB organiseert ook contacten tussen lotgenoten. Ze verdedigt de
belangen van de Bechterewpatiënt bij de overheid en steunt het wetenschappelijk onderzoek naar
de ziekte.
Info: Pol Bogaert, Knokke-Heist, tel. 050 51 28 30.
www.vvb.rheumanet.org
www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art&art_id=54
3/3