Vrijwilligersbetrokkenheid binnen Ocmw’s VVOS Vlaams Brabant 20 september 2016 Ocmw Halle En u ? Type 1 2 www.vrijwilligerswerkwerkt.be Type 2 3 • We willen een onthaalbrochure voor vrijwilligers. Dit kan dezelfde zijn als de onthaalbrochure voor medewerkers, eventueel met weglating van arbeidstechnische zaken. Kan dit? • Is de onthaaldag voor nieuwe medewerkers toegankelijk voor nieuwe vrijwilligers. • Er zijn binnen ons ocmw verschillende praktijken in het vergoeden van vrijwilligers. Het gaat dan niet over een onkostenvergoeding, maar over een vrijwilligersvergoeding. We moeten daar duidelijkheid in creëren. • Stellen we als organisatie bepaalde medewerkers vrij om vrijwilligers te ondersteunen of moet de ondersteuning lokaal ingebed worden in de teams? We kiezen duidelijk voor de tweede optie. Lokale ondersteuning werkt het beste. Teams mogen dit zelf organiseren. Het vraagt soms investering, maar het levert ook winst op. Hoe kunnen we teams hierbij ondersteunen? • Hoe maken we profielen en vacatures op voor vrijwilligers en hoe beheren we die? Hoe delen we die organisatiebreed? Er is nu een database maar die wordt te weinig up-to-date gehouden. De vacatures voor vrijwilligers worden die best verspreid en opgevolgd door de personeelsdienst? www.vrijwilligerswerkwerkt.be 4 • Onze vrijwilligers hebben - net als onze werknemers - recht op vorming: de onthaaldag voor nieuwe medewerkers, reguliere vormingen, intervisie en inspraakmomenten. Om hier beleid over te voeren hebben we een overzicht nodig van het aantal vrijwilligers in onze organisatie. Dat hebben we nu te weinig. • Wat met vormingen voor onze werknemers die de vrijwilligers ondersteunen? Is dat van het teambudget of bieden we dat centraal aan? • Er wordt webruimte over ons vrijwilligersbeleid voorzien op ons intranet. Hoe beheren we de inhoud daarvan? • Kunnen we een Fb pagina aanmaken voor de vrijwilligers? Of eerder een Fb groep? • Er is ook nood aan een visie op doelgroepvrijwilligers. Kiezen we daarvoor en wat betekent dat dan? • Net als onze werknemers krijgen vrijwilligers de mogelijkheid om door te stromen naar vacante functies. Dat wil zeggen: bij gelijke kwaliteit van kandidatuur, krijgen zei voorrang. Wat betekent dit in de praktijk? www.vrijwilligerswerkwerkt.be Van constateren naar antciperen 5 www.vrijwilligerswerkwerkt.be Werken met vrijwilligers anno 2016 6 • Werken aan de permanente motivatie van de vrijwilliger anno 2016. • Een optimale omkadering van de vrijwilliger: een vrijwilligersbeleid. • Vrijwilligers situationeel (durven) leiden. www.vrijwilligerswerkwerkt.be Beleid Leiderschap 7 Goesting www.vrijwilligerswerkwerkt.be VW-BELEID 8 www.vrijwilligerswerkwerkt.be Vrijwilligersbeleid 9 www.vrijwilligerswerkwerkt.be V. W. B E L E I D = V. W. T I J D 10 www.vrijwilligerswerkwerkt.be De Corridor 11 www.vrijwilligerswerkwerkt.be Vrijwilligersbeleid rekruteren exit onthalen visie evalueren 12 coachen www.vrijwilligerswerkwerkt.be visie ‘Een gedeelde en duidelijke visie bepaalt de richting waarin je je samen beweegt.’ 13 www.vrijwilligerswerkwerkt.be visie 1. Waarom werkt ons ocmw met vrijwilligers? Wat halen we uit de geschiedenis van het vrijwilligerswerk in ons ocmw? 2. Is het werken met vrijwilligers een kerntaak binnen onze diensten? Wie voelt zich hiervoor (eind)verantwoordelijk? Kiezen we voor vrijwilligersvriendelijke ambassadeurs, vrijwilligersvriendelijke diensten, of een vrijwilligersvriendelijke gemeente? 4. Hebben medewerkers de juiste competenties om te werken met vrijwilligers? Welke competenties zijn dit dan? 5. Op welke manier houdt het ocmw er rekening mee dat werken met vrijwilligers tijd en (dus) geld kost? Hoe is het ocmw afgestemd op het vrijwilligerswerk? 14 www.vrijwilligerswerkwerkt.be visie 6. Wat bieden wij onze vrijwilligers? Ligt de klemtoon of materiële of immateriële prikkeling? 15 10. Hoe verhouden vrijwilligers zich bij ons tot de betaalde krachten? Staan de beroepskrachten open voor participatie van vrijwilligers? Is de vrijwilliger werkgever van de beroepskracht of andersom? 11. Heeft vrijwilligerswerk binnen uw ocmw een extra sociale dimensie? Zo ja, wat is uw absorptiegraad? www.vrijwilligerswerkwerkt.be visie Vrijwilligersbetrokkenheid creëren Vraag 1: Wie heeft er regelmatig tijd over? Vraag 2: Wie heeft er regelmatig tijd tekort om zijn werk kwalitatief te doen? Vraag 3: Kunnen vrijwilligers beroepskrachten vervangen? Vraag 4: Kunnen vrijwilligers beroepskrachten aanvullen binnen mijn organisatie. Vraag 5: Wat zijn hiertoe de voorwaarden? Welke competenties moet de vrijwilliger hebben? Welke competenties moet de organisatie hebben om met vrijwilligers te werken? 16 www.vrijwilligerswerkwerkt.be rekruteren Welke taken kunnen vrijwilligers opnemen om de kwaliteit van onze dienstverlening te verhogen? Welke taken mogen vrijwilligers zeker (of voorlopig) niet opnemen? 17 www.vrijwilligerswerkwerkt.be Functieprofielen / competentieprofielen 18 www.vrijwilligerswerkwerkt.be onthalen Al wat duidelijk is op voorhand, leidt niet tot discussie nadien. Al wat onduidelijk is op voorhand, leidt tot discussie en ongenoegen. Onthalen is mensen meenemen in de stuctuur én de cultuur van je organisatie. 19 www.vrijwilligerswerkwerkt.be coachen 20 • Visie & plan van aanpak leiden tot regelmaat en voorspelbaarheid • 3 fases: Voor lopen - Naast lopen - Na lopen • Zelf kiezen + het graag doen + gewaardeerd worden = betrokken • Formeel vs. Informeel • Coachen is anticiperen, niet constateren www.vrijwilligerswerkwerkt.be evalueren Formeel evalueren op taakniveau vermijdt informeel evalueren op persoonsniveau. Débriefing 21 www.vrijwilligerswerkwerkt.be Exit 7x3 = 21 22 www.vrijwilligerswerkwerkt.be Vrijwilligersbeleid rekruteren exit onthalen visie evalueren 23 coachen www.vrijwilligerswerkwerkt.be Vrijwilligersbeleid Een beleid zorgt voor een systematisch, gestructureerde en planmatige aanpak van het vrijwilligerswerk binnen je organisatie, aansluitend op de doelstellingen en het strategisch plan van de organisatie. 24 www.vrijwilligerswerkwerkt.be GOESTING 25 www.vrijwilligerswerkwerkt.be Motivatie van vrijwilligers Organisatie Maatschappij Persoonlijk Motivatie 26 www.vrijwilligerswerkwerkt.be De vrijwilliger anno 2016 kortdurend Versplinterd win-win bewuste keuze niet zuilgebonden afgebakend eerder vrijwilliger dan bestuurder individualistisch kritisch 27 www.vrijwilligerswerkwerkt.be dessert buffet engagement De trends 28 www.vrijwilligerswerkwerkt.be Evenement Taak Multi Trekker Vaste 29 www.vrijwilligerswerkwerkt.be BEN JE LEIDER OF LIJDER VAN JE VRIJWILLIGERS 30 www.vrijwilligerswerkwerkt.be Stappenplan ontwikkeling 1. 2. 3. 4. 5. 6. Algemene situerende sessie. Samenstelling kerngroep die vrijwilligersbeleid opmaakt obv bollenmodel: visie, rekruteren, onthalen, coachen, evalueren en exit Uitschrijven vrijwilligersbeleid (max. 10 blz.) als werkinstrument. Aanstellen vrijwilligersambassadeurs per dienst die participeert. Aanstellen van een vrijwilligerscoördinator. Opleiden vrijwilligersambassadeurs, toeleiden naar intervisiemodel. Opmaak strategisch plan vrijwilligers. Elke vrijwilliger moet afgedekt worden door het vrijwilligersbeleid. Betrokkenheidscirkels staan centraal. 31 www.vrijwilligerswerkwerkt.be Stappenplan implementatie 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 32 Vrijwilligersbeleid ontwikkelen. Draagvlak creëren binnen de organisatie. Draagvlak creëren binnen de diensten: - Kunnen vw’s beroepskrachten vervangen? - Kunnen vw’s beroepskrachten aanvullen? - Zo ja, wat is hiervoor nodig? Blijvend opleiden en coachen van de kernfiguren. Permanent vinger aan de pols. Van beleidsthema’s naar managementsthema’s. Driejaarlijks actualiseren vrijwilligersbeleid. www.vrijwilligerswerkwerkt.be Werken met vrijwilligers is eerst 10 uur erin steken om er nadien 100 uur uit te halen 33 www.vrijwilligerswerkwerkt.be The future depends on what you do in the present M. Gandhi Workshopbegeleider: Koen Vermeulen www.vrijwilligerswerkwerkt.be