1 - Basisschool Harlekijn

OBS Harlekijn
schoolgids deel A
2011 / 2015
Bijlage 1
vakgebieden, methodenlijst
Aanschaf Schooljaar 2010-2011 + korte omschrijving
Veilig Leren Lezen
groep 3
Veilig leren lezen is een methode voor aanvankelijk lees- én taalonderwijs die een goede
aansluiting op het onderwijs in groep 4 garandeert. Veilig leren lezen is een
structuurmethode. Met zorgvuldig gekozen woorden wordt leerlingen de alfabetische
structuur van ons spellingsysteem bijgebracht. Door deze ‘structureerwoorden’ te zien, te
horen en uit te spreken, leren kinderen klanken en letters verbinden en deze vaardigheid
ten slotte te automatiseren. Met Veilig leren lezen kunnen leerlingen al snel nieuwe
woorden lezen met de letters die ze hebben geleerd. Verder is er veel aandacht voor het
automatiseren van de letterkennis en het stimuleren van vloeiend lezen. Veilig leren
lezen biedt concrete mogelijkheden en materialen om in te spelen op verschillen tussen
leerlingen. Zo is er een maangroep voor kinderen die starten met het leesonderwijs en
een
zongroep
voor
kinderen
die
al
vlot
kunnen
lezen.
De
bijbehorende
differentiatiematerialen zorgen voor de juiste aanpak voor elke leerling. Veilig leren lezen
is een multimediale methode. Naast kleurrijke leesboekjes, werkboekjes en andere
materialen, biedt de methode ook digitale toepassingen. Met het computerprogramma
Veilig leren lezen oefenen de leerlingen technisch lezen, spellen en begrijpend lezen. De
Leerkrachtassistent Veilig leren lezen is software voor het digitale schoolbord waarmee
op zeer efficiënte wijze instructie kan worden geven. Met de Toetssite Veilig leren lezen
is de leesontwikkeling van de leerlingen nauwkeurig te volgen en te evalueren. Uniek aan
de Toetssite is dat er adviezen worden verstrekt waarmee leesproblemen gericht en
vroegtijdig kunnen worden aangepakt
Veilig de wereld in
groep 3
Veilig de wereld in bestaat uit twaalf wereldverkennende thema’s. Picto’s maken steeds
duidelijk welk domein centraal staat: ruimte, tijd, natuur & techniek of mens &
samenleving. Elk thema van Veilig de wereld bestaat uit een basisprogramma met twee
lessen en één hoekactiviteit. En die hebben allemaal een actieve insteek gekregen. Zo
kunnen de kinderen klassikale onderzoekjes doen: van koekjes bakken tot magneten
onderzoeken. Houden ze groepsgesprekken: ze bespreken een praatplaat. Of ze maken
individueel opdrachten in het werkboek: per les is er één werkblad.
In de hoeken gaan de kinderen zelfstandig op onderzoek uit. Met een hoekenboek als
ondersteuning werken ze in groepjes samen. Juist deze activiteiten maken Veilig de
wereld in heel bijzonder. Veilig de wereld in voldoet aan de kerndoelen.
1
Vier kennisgebieden bij elkaar, zonder afbreuk te doen aan kerndoelen en leerlijnen. Het
volledige leergebied ‘oriëntatie op jezelf en de wereld’ komt in de methode terug.
Daarmee voldoet Veilig de wereld in aan alle kerndoelen voor de domeinen tijd, ruimte,
natuur & techniek en mens & samenleving in groep 3. Daarnaast besteedt Veilig de
wereld in nadrukkelijk aandacht aan taal. Zwijsen werkt in Veilig de wereld doelgericht
aan woordenschat. Veilig de wereld in stimuleert daarnaast het functioneel lezen &
schrijven én de mondelinge communicatie. Leren door te doen en door te ervaren. Dat is
de kracht van Veilig de wereld in. Deze nieuwe methode voor wereldverkenning in groep
3,
blijft
dicht
bij
de
belevingswereld
van
jonge
kinderen.
De
kennisgebieden
aardrijkskunde, geschiedenis en natuur & techniek komen er in samenhang in terug.
Binnen een gestructureerde en uitdagende leeromgeving gaan kinderen actief aan de
slag. Ze leren door te doen, onderzoeken en ervaren. In de klas, en daarbuiten. De
activiteiten zijn verrassend leerzaam én haalbaar.
Veilig de wereld in is een mooie, kleurrijke methode met praktische materialen. De
methode sluit in thema’s en ook wat illustraties betreft aan bij Veilig leren lezen. Zelfs
het bijtje komt terug!
Pennenstreken
groep 3-4
In groep 3 is Pennenstreken gekoppeld aan de leesmethode Veilig leren lezen (tweede
maanversie). De kinderen schrijven de letters die ze in de leesles hebben leren lezen. Op
deze manier ontwikkelen uw leerlingen het technisch schrijven als een functionele
vaardigheid. Ze brengen wat ze geleerd hebben meteen in de praktijk. In groep 3 en 4
werken de leerlingen aan het aanvankelijk schrijven. Hier staat het aanleren van de
schrijfletters in kleine en hoofdletters centraal. Schrijven is vooral een motorische
vaardigheid. Daarom geeft Pennenstreken niet alleen schrijfoefeningen, maar ook
motorische activiteiten. Die zijn vooral gericht op het bevorderen van de arm-, hand- en
vingermotoriek. Pennenstreken besteedt in alle groepen aandacht aan een goede zitschrijfhouding. Die draagt namelijk bij tot een beter schrijfresultaat en voorkomt
problemen, zoals vermoeidheid, verkramping en concentratieverlies.
Vooral in groep 3, 4 en 5 komen zithouding, papierligging en potlood- of penhantering
met
vaste
regelmaat
aan
bod.
De
Leerkrachtassistent
ondersteunt
hierbij
met
instructiefilmpjes en liedjes. Het methodeschrift van Pennenstreken is ontwikkeld voor
zowel rechts- als linkshandigen. Met Pennenstreken kunnen leerlingen zelfstandig
werken. Diverse materialen, zoals de (hoofd)letterkalender, letter-cijferkaarten en de
Leerkrachtassistent, ondersteunen hierbij.
2
Estafette
Estafette
groep 4-5-6
is de eerste methode voor technisch lezen volledig afgestemd op de nieuwe
AVI-niveaus. Met passende, uitdagende teksten op elk niveau. Het beste van de tweede
maanversie van Veilig leren lezen komt nu terug in deze methode voor voortgezet lezen.
Nieuw zijn de uitgebreide leermaterialen voor groep 7 en 8. Voor een échte doorgaande
lijn in technisch lezen. Dit om de leesvaardigheid te onderhouden én om de
leesontwikkeling voort te zetten. Estafette Nieuw, compleet leesonderwijs op maat dat
ook prioriteit geeft aan het plezier in lezen. Geen schoolse teksten, maar leuke teksten.
Met: raadsels, gedichten, interviews, dialogen, recepten enz.
Alles-in-1
groep 5-6-7-8
Alles-in-1 is geschikt voor elke basisschool en flexibel georganiseerd (voor groep 5 t/m
8; in 2012 ook voor groep 4). De methode
omvat 20 volledig uitgewerkte projecten,
inclusief al het benodigde materiaal .Het gaat om integraal onderwijs; de leerstof van de
vakken komt in samenhang aan bod. Elke activiteit staat in het teken van het thema van
het project. Er kan op 6 niveaus (A t/m F) gewerkt worden. Daarnaast zijn er nog meer
differentiatie mogelijkheden. Elk niveau is met en naast elkaar te gebruiken binnen één
groep. In het kader van passend onderwijs biedt deze methode dus heel veel
mogelijkheden. Elke groep behandelt vijf projecten per jaar. Ieder project, met
uitzondering van het dierenproject, duurt vijf weken. Tijdens de projecten van Alles-in-1
worden alle vakken, behalve rekenen en gymnastiek, integraal en contextgebonden
aangeboden.
De
redzaamheid,
thema’s
omvatten
de
vakken
wereldverkenning
incl.
sociale
Engels, verkeer, expressie; waaronder beeldende vorming, muziek en
drama. Alles-Apart biedt een programma dat ingezet kan worden tijdens de overige
vijftien schoolweken. In Alles-Apart is leerstof opgenomen die een aanvulling vormt op
de projecten van Alles-in-1. Alles-Apart gebruiken is hiermee de methode voor spelling,
grammatica en begrijpend lezen.
Alles Apart
groep 5-6-7-8
In tegenstelling tot de Alles-in-1 projecten wordt in Alles-Apart de lesstof systematisch
en gevalsgebonden aangeboden. Dit geldt vooral voor spelling, grammatica en
begrijpend lezen. Deze twee manieren van taalaanbod, namelijk contextgebonden en
systematisch, vullen elkaar aan, waardoor een degelijke basis voor de taalvaardigheid
gelegd
wordt.
Naast
het
aanbieden
van
taalonderwijs
worden
in
Alles-Apart
aanbevelingen gegeven t.a.v. het onderwijs in de kennisvakken (aardrijkskunde,
geschiedenis, natuur en techniek, verkeer, mens en samenleving), schrijven, Engels en
alle expressievakken. De leerstof in elke tussenweek heeft een vaste structuur en vormt
een afgerond geheel. De school is hiermee in staat een eigen jaarplanning te maken.
3
Aanschaf schooljaar 2011-2012 + korte omschrijving
Kleuterplein
groep 1-2
Kleuterplein, is een geïntegreerde methode voor groep 1 en 2. Kleuterplein is een nieuw
pakket voor groep 1 en 2. Met deze lesmethode ontdekken en ervaren kleuters de wereld
om hen heen. Spelenderwijs komen de belangrijkste ontwikkelingsgebieden voor kleuters
aan bod met de bijbehorende tussendoelen. Doelgericht wordt er gewerkt aan de
tussendoelen van beginnende gecijferdheid en beginnende geletterdheid. Kleuterplein is
meer dan alleen taal en rekenen. Ook aan motoriek, wereldoriëntatie, muziek,
coöperatief leren, voorbereidend schrijven en de sociaal-emotionele ontwikkeling wordt
spelenderwijs, maar gericht gewerkt. In een kleutergroep zijn er verschillen tussen wat
kinderen kunnen en weten. Ook de woordenschat en het taalniveau zullen per kind
variëren. Daarom heeft Kleuterplein veel mogelijkheden om te differentiëren. De
leerkracht kan alle activiteiten met een ‘stapje naar boven’ of ‘stapje naar beneden’
afstemmen op de behoeften van de leerlingen. Bovendien zijn er in elk thema enkele
keuzeactiviteiten speciaal voor groep 1 of groep 2. Ook voor de woordenschat kan er
gedifferentieerd worden op twee niveaus; de basiswoorden en de uitbreidingswoorden.
Kleuterplein biedt, verdeeld over 16 aantrekkelijke thema’s, een doorgaande lijn naar alle
vakken en methodes van groep 3.
Aanschaf schooljaar 2012-2013 + korte omschrijving
Alles-in-1 voor groep 4. Zie pagina 3 voor de beschrijving
Onderstaande methoden zijn al langer in gebruik
Pluspunt rekenen
groep 3 – 8
Met deze rekenmethode leren de kinderen op De Harlekijn evenwichtig rekenen: de
kinderen verwerven inzicht én oefenen hun vaardigheden. De lesstof wordt in duidelijke,
kleine stappen aangeboden en regelmatig herhaald. Structureel oefenen en herhalen
staat centraal in Pluspunt. De kinderen doen dat zowel zelfstandig als samen. Tijdens de
instructie is er veel interactie door het uitwisselen van ideeën en oplossingsstrategieën.
Voor rekenzwakke kinderen wordt er één duidelijke oplossingsstrategie aangeboden.
Door goed te differentiëren leren kinderen op hun eigen niveau te werken en zorgt ‘t
tegelijkertijd dat de groep bij elkaar blijft. Daardoor blijven de kinderen individueel én als
groep gemotiveerd. Het resultaat van de toets bepaalt wat elk kind in les 13 t/m 15 gaat
doen: remediëring, herhaling of verrijking. Pluspunt voldoet aan alle kerndoelen en
tussendoelen en heeft doorlopende leerlijnen.
4
Kleuterdans schrijven
groep 0-1-2
Leren schrijven met Schrijfdans is vanuit je natuurlijke bewegingen in de ruimte je eigen
zwaai en draai vinden op het schrijfoppervlak, daarna je eigen vorm. Schrijven,
schrijftekenen of –voor de allerjongsten– schrijbelen wordt begeleid door muziek. In het
speel- of gymlokaal of aan de tafel. In de lucht, op het bord en op papier. Schrijfdans is
speciaal ontwikkeld om de schriftelijke expressie op een creatieve wijze te doen
ontplooien. Ieder op zijn eigen manier.
Bij Schrijfdans wordt het schrijven veel ruimer opgevat dan alleen als het schrijven van
letters en woorden met een pen op papier. Schrijven kunnen we ook met de armen in de
lucht, of met de handen in een laagje scheerschuim. En wát we 'schrijven' hoeven niet
per se letters te zijn. Met basisschrijfbewegingen als lussen of bogen kan er al begonnen
worden voordat de kinderen aan letters toe zijn. Dat is precies wat erin Schrijfdans
gebeurt: het grof-motorisch en met beide handen zelf ervaren van de basisbewegingen,
ondersteund door muziek.
5
Onderstaande methoden worden in de groepen gehanteerd
Groep 1-2
Kleuterplein:
Alle vakken worden middels thema’s geïntegreerd
aangeboden.
Schrijven
Schrijfdans
Lichamelijk oefening:
Bewegingsonderwijs in het speellokaal
Sociaal-emotionele vorming:
Bakjesaanpak
Groep 3
Lezen-taal:
Veilig Leren Lezen
Schrijven:
Pennenstreken
Wereld Oriëntatie:
Veilig de wereld in
Rekenen:
Pluspunt
Beeldende vorming
Zelf
vormgegeven
gebaseerd
op
de
methode
Tekenvaardig, Handvaardig en Textielvaardig.
Lichamelijk oefening:
Bewegingsonderwijs in het speellokaal.
Sociaal-emotionele vorming:
Bakjesaanpak
Groep 4
Taal:
Alles-in-1
Spelling:
Alles-in-1
Begrijpend lezen:
Alles-in-1, Nieuwsbegrip
Rekenen:
Pluspunt
Wereld Oriëntatie:
Alles-in-1
Beeldende vakken:
Alles-in-1
Technisch Lezen:
Estafette lezen
Schrijven:
Pennenstreken
Lichamelijk oefening:
Basislessen Bewegingsonderwijs
Sociaal-emotionele vorming:
Bakjesaanpak
6
Groep 5
Taal
Alles-in-1, Alles Apart
Spelling
Alles-in-1, Alles Apart
Technisch Lezen
Estafette lezen
Begrijpend Lezen
Alles-in-1 en Nieuwsbegrip, Alles Apart
Rekenen:
Pluspunt
Schrijven:
Schrijfsleutel
Verkeer:
Krantje Veilig Verkeer Nederland
(Op voeten en
fietsen)
Lichamelijk oefening:
Basislessen Bewegingsonderwijs
Wereld Oriëntatie:
Alles-in-1
Muziek, Drama, Dans:
Alles-in-1
Beeldende vorming:
Alles-in-1
Sociaal-emotionele vorming:
Bakjesaanpak
Groep 6
Taal
Alles-in-1, Alles Apart
Spelling
Alles-in-1, Alles Apart
Technisch Lezen
Estafette lezen
Begrijpend Lezen
Alles-in-1 en Nieuwsbegrip, Alles Apart
Rekenen:
Pluspunt
Schrijven:
Schrijfsleutel
Verkeer:
Krantje Veilig Verkeer Nederland
(Op voeten en fietsen)
Lichamelijk oefening:
Basislessen Bewegingsonderwijs
Wereld Oriëntatie:
Alles-in-1
Muziek, Drama, Dans:
Alles-in-1
Beeldende vorming:
Alles-in-1
Sociaal-emotionele vorming:
Bakjesaanpak
7
Groep 7
Taal
Alles-in-1, Alles Apart
Spelling
Alles-in-1, Alles Apart
Begrijpend Lezen
Alles-in-1 en Nieuwsbegrip
Rekenen:
Pluspunt
Verkeer:
Verkeerskrant
Lichamelijk oefening:
Basislessen Bewegingsonderwijs
Wereld Oriëntatie:
Alles-in-1
Muziek, Drama, Dans:
Alles-in-1
Beeldende vorming:
Alles-in-1
Sociaal-emotionele vorming:
Bakjesaanpak
Groep 8
Taal
Alles-in-1, Alles Apart
Spelling
Taaltijd-spelling, Alles-in-1, Alles Apart
Begrijpend Lezen
Alles-in-1 en Nieuwsbegrip, Alles Apart
Rekenen:
Pluspunt
Lichamelijk oefening:
Basislessen Bewegingsonderwijs
Wereld Oriëntatie:
Alles-in-1
Muziek, Drama, Dans:
Alles-in-1
Beeldende vorming:
Alles-in-1
Sociaal-emotionele vorming:
Bakjesaanpak
8
OBS Harlekijn
Schoolgids Deel A 2011 / 2015
Bijlage 2
Onderwijstijd
Groep
0/1/2 3
4
5
6
7
8
zintuiglijke oefening
e
lichamelijke oefening
d
c
c
c
c
c
c
leesactiviteiten
a
e
d
c
c
b
c
taalstructuur
a
b
b
c
c
b
c
b
b
b
b
b
b
spellingsactiviteiten
schrijfactiviteiten.
a
c
b
b
a
a
a
rekenen /wiskunde
b
e
e
e
e
e
e
a
a
Engels
wereldverkenning1
b
weektaak
b
c
c
c
d
d
c
d
d
d
c
c
verkeer
a
a
a
a
a
a
a
gezond gedrag
a
a
a
a
a
a
a
taalexpressie
b
b
b
b
b
a
a
beeldende vorming
b
b
b
b
b
c
c
muziek
c
c
a
a
a
a
a
spel/beweging
c
a
a
a
a
a
a
tot
a
1 uur
per week
tussen
b
en
2
1
uur c
per week
tussen
2 en 3 uur
per week
d
tussen
meer
dan
3 en 4 uur e
4 uur
per week
per week
Dit is ons basisrooster. Kijkend naar de ontwikkeling van kinderen en hun prestaties
vermeerderen of verminderen we tijd voor bepaalde vakken om gestelde doelen te
kunnen halen. De wijze waarop dit gebeurt komt tot uiting binnen de gesprekcycli van de
leerlingenzorg.
1
Inclusief sociale redzaamheid
9