Je bent toch niet op je achterhoofd gevallen?

Je bent toch niet op je
achterhoofd gevallen?
Hester Herweijer
Revalidatiearts
Heleen Stelwagen
GZ-psycholoog
Inhoud workshop
• Rondje verwachtingen inventariseren
• Theoretische inleiding
• Het verhaal van Fiona
• Symptomen nader toegelicht ahv signaleringslijst
• Casuïstiek
Verwachtingen
Theoretische inleiding:
De onzichtbare NAH-er
• Prevalentie
• Oorzaken
• Wat je van buitenaf niet ziet…
• Growing into deficit
Prevalentie
• 19.000 kinderen en jongeren (1-24 jaar) per jaar met nietaangeboren hersenletsel
– 15.000 Traumatisch
– 4.000 Niet-traumatisch
• 90 % daarvan heeft licht hersenletsel = 17.100 !
• Daarnaast: duizenden kinderen en jongeren die niet in de
ziekenhuizen worden gezien!
Dus in werkelijkheid aantal nog groter!
Hersenz, Judith Zadoks, 2015
Oorzaken
• Traumatisch (hoog energetisch trauma of trauma capitis)
• Niet-traumatisch (CVA's, aneurysma's, vasculitis)
• Post-oncologie
Wat je van buitenaf niet ziet...
MRI-beelden
“Normaal brein”
Jongen met ‘onzichtbare’ NAH
Growing into deficit
• Brein ontwikkelt zich tot 24e jaar
• Nieuwe en snellere paden worden
(normaliter) aangelegd
• Meer eisen worden aan het kind
gesteld
• Vaak zichtbaar bij transitiemomenten
De Kloet, 2014
Het verhaal van Fiona
De Signaleringslijst van Vilans
nader bekeken (I)
De Signaleringslijst van Vilans
nader bekeken (II)
●
●
Geen diagnostisch instrument, maar screening om te
kijken of je doorverwijst
Voor: professionals die het kind goed in de kaart
hebben en weten wat normale ontwikkeling is
Aandacht/concentratie
●
Verdeelde aandacht
●
Volgehouden aandacht
●
Selectieve aandacht
●
Switching en flexibiliteit
●
Tempo van informatie verwerken
Geheugen
●
Werkgeheugen
●
Korte termijn
●
Langere termijn
●
Verschillende modaliteiten
Planning en organisatie
(= Executieve functies)
●
Initiatiefname
●
Plannen of organiseren van taken
●
Volgordes van handelingen
●
Verminderd inzicht in eigen functioneren
●
De eerdere aandachtsfuncties
Taal
●
Begrijpen van taal
●
Expressie van taal
Gedrag, emoties
●
Somberheid
●
Onverschilligheid
●
Angst
●
Emotioneel/huilerig
●
Prikkelbaar
Sociaal gedrag
●
Sociale contacten maken en onderhouden
●
Inschatten van sociale situaties
Overig
●
●
●
Moeheid
Motoriek (coordinatie-problemen,
onhandigheid, problemen met
aansturing)
Ander onverklaarbaar gedrag
Wanneer alarmbel?
• Op >3 gebieden moeilijkheden, dan:
• Bij 1 of 2 gebieden moeilijkheden? Eerst kijken of
gerichte adviezen helpen, zo niet dan:
• Er zijn problemen maar die staan ontwikkeling
niet in de weg -> blijf het kind volgen!
Casuïstiek vanuit de zaal
Literatuurlijst
• Participation of children and youth with acquired brain injury, proefschrift Arend de Kloet, Haagse Hogeschool, 2014.
• Factsheet – Aantallen, oorzaken en gevolgen niet-aangeboren hersenletsel, Hersenz, Judith Zadoks, 2015.
• Signaleringslijst Kinderen en Jongeren NAH, Vilans, 2008.
• Neuropsychologische diagnostiek – De klinische praktijk, Hendriks ea (2006).
Bedankt voor jullie aandacht!
Kom gerust nog even langs om te babbelen,
of mail naar:
[email protected] of
[email protected]