Algemene beoordelingsmethodiek voor stoffen en preparaten Gebruik van het recept Ofwel: Hoe om te gaan met de ingrediënten? Doel van deze presentatie Achtergrondinformatie bij de verschillende begrippen van het stroomschema Inzicht krijgen in de bruikbaarheid van de overlegde informatie De ingrediënten Wat valt er te zeggen over de volgende aspecten? erfelijke schade veroorzaken van kanker acute toxiciteit afbreekbaarheid bioaccumulatie Biologische effecten wat moet ik mij daar bij voorstellen? Effecten op organismen als gevolg van stoffen die toxisch, mutageen, carcinogeen, bioaccumulatief of slecht afbreekbaar zijn Kan erfelijke schade veroorzaken? Erfelijke schade, wat is dat? - mutageniteit - bewezen erfelijke schade, dus alleen stoffen met R 46 zin Kan kanker veroorzaken? Ook wel bekend als “carcinogeniteit” - voorbeeld: hexachloorbenzeen, benzo(a)pyreen - bewezen kankerverwekkend, dus alleen stoffen met R 45 zin Wat is Toxiciteit? De giftigheid van stoffen Elke stof is in principe giftig, maar de dosis en de tijdsduur van blootstelling bepaalt de mate van giftigheid. Grootte speelt een rol bij gevoeligheid Gevoeligheid en grootte Toxiciteit vervolg Voorbeelden: - Zout (4 g/kg lichaamsgewicht) - Solanine (1 kg rauw = 80 mg; dagelijks 100 mg is ADI) - botulisme-toxine (enkele grammen voor 15 miljoen Nederlanders) - Wesp (1 of 100 steken) Testorganismen (Europese keuze) OECD/ISO-protocollen Toxiciteit vervolg Wat is eigenlijk een LC50 of EC50? Waarom is 1 mg/l erger dan 10-100 mg/l? Acuut vs. chronisch Toxiciteit (hoofdstuk 12 MSDS) ___________________________ XII Ecologische informatie Toxiciteit voor waterorganismen LC50 (regenboogforel (Salmo gairdneri)): (96 u blootstelling) 6000 mg/l; NOEC (No Effect Level) 850 mg/l. EC50 (Daphnia pulex): (48 u blootstelling) 7300 mg/l; NOEC: 850 mg/l. LC50 (algen): (96 u blootstelling) >87 – 850 mg/l; NOEC: 87 mg/l. Wat is afbreekbaarheid? Dit geeft aan in hoeverre een stof of een preparaat uiteen kan vallen, als gevolg van fysische, chemische en biologische invloeden Het betreft dus niet de verwijderbaarheid Afbreekbaarheid vervolg In de ABM-nota is duidelijk aangegeven wat onder ‘gemakkelijk afbreekbaar’ verstaan moet worden: DOC-gebaseerd: 70% CO2 of O2-gebaseerd: 60% BZV5/CZV-quotiënt 0,5 Dit is gebaseerd op een Europese keuze Wat is bioaccumulatie? Ophoping van stoffen in organismen Hoe? Bioaccumulatie vervolg Wat betekent een log Pow 3,0? Wat betekent een BCF 100? Gebaseerd op een Europese keuze Tot slot Vist u nog in troebel water of is het intussen helder geworden ?