Alcohol en de adolescent Kan het kwaad? Wat weten we ervan? Hans den Ouden, kinderarts Daphne en haar moeder vertellen: Waarom maken we ons druk? Het aantal kinderen dat in de afgelopen 10 jaar is op een SEH werd beoordeeld wegens alcoholvergiftiging is verdrievoudigd bij jongens en vervijfvoudigd bij meisjes! En het promillage is toegenomen. Hoeveel jongeren drinken alcohol? • De meeste jongeren beginnen met drinken voor hun 16e jaar. • Een kwart van de 16 jarige jongens die de afgelopen maand gedronken heeft, drinkt gemiddeld 21 glazen per week Hoeveel keer per maand vijf glazen of meer? Onderzoek Jeugd GGD Zuid Holland West 12-18 jaar • “helft drinkt thuis” vooral tot het 14e jaar • Indrinken: Jongeren die indrinken, drinken vervolgens evenveel in cafés en discotheken als jongeren die niet ingedronken hebben: ze drinken dus veel meer en ze veroorzaken meer overlast. • 58% van de jongeren gaf aan dat hun ouders het goed vinden dat ze drinken. Reageren jongeren anders? • De BAC stijgt sneller bij jongeren dan bij volwassenen. Maar: • Ze hebben minder last van de verstoring van de coördinatie en motoriek. Dus: • Zijn ze eerder geneigd om door te drinken. • Todat ze opeens omvallen. Hoe schadelijk is het eigenlijk? • Er zijn weinig goede wetenschappelijke onderzoeken, want je kan geen experimenteel onderzoek doen hiervoor. Althans niet met mensen, wel met ratten. • Dit soort onderzoek staat daardoor dus nog in de kinderschoenen. Adolescenten, wat weten we er van? • De adolescentie is een periode van toegenomen sociaal en risicovol gedrag waarbij een toename in impulsiviteit te zien is terwijl complexe cognitieve functies nog niet ontwikkeld zijn. Veranderingen in de hersenen • Groeispurts in de hersenen - Frontaalkwab (planning, organisatie, abstract denken): klaar rond 11-12 jaar - Temporaalkwab (emoties): klaar rond 16-17 jaar Ook de prefrontale cortex (plannen, zelfbeheersing, redeneren) is nog in ontwikkeling. Veranderingen prefontaalkwab • Hier komen de puberteitskenmerken vandaan: ruziemaken, stemmingswisselingen en risicogedrag (dus ondermeer gebruik van alcohol en drugs) • Alcohol kan deze ontwikkeling verstoren en dit leid tot structurele veranderingen met blijvende functionele stoornissen tot gevolg. Leren en geheugen • De hippocampus, een gebied vlak onder de slaap. Belangrijk voor het opslaan van nieuwe herinneringen en bij het navigeren/oriënteren. Deze kwab verandert sterk tijdens de adolescentie. • Alcohol verstoort de ontwikkeling hiervan, dierexperimenteel onderzoek toont aan dat het effect van alcohol bij adolescenten hierop groot was en bij volwassen niet meetbaar. Coma Zuipen (binge drinking) • In Nederland noemt men Binge drinken: 5 glazen alcohol of meer per gelegenheid. • Het deel van de hersenen dat zich bezighoud met redeneren en onthouden is tot 10% kleiner bij adolescenten die Binge drinken. Herstel mogelijk? Mensen: neuropsychologische tests • Jongeren die voldeden aan de criteria voor alcoholmisbruik (15 jaar oud) vergeleken met jongeren zonder alcoholprobleem. Dit gaat dus over de kinderen die in het weekend 5 glazen drinken! • Ze scoorden beduidend lager op taalvaardigheid en IQ en ze presteerden slechter op woordherkenning en spelling. Alcohol vergiftiging • Lage bloedsuiker, dit kan leiden tot coma, komt vaker voor bij adolescenten dan bij volwassenen. Dit kan eindigen in het overlijden. De meeste doden door alcoholvergiftiging komen voor bij onervaren drinkers die in korte tijd een zeer grote hoeveelheid drinken. • Bijv. 15 bier of 2/3 fles sterke drank. Lange termijn effecten van comazuipen • Comazuipen gedurende de adolescentie is geassocieerd met problemen op latere leeftijd. • Alcoholverslaving, drugsgebruik, slechtere studieresultaten, veroordelingen wegens crimineelgedrag en lagere socio-economische status komen vaker voor. Nog wat opmerkingen • De groeispurts in de hersenen lopen door tot het 24e levensjaar! • Meisjes lijken gevoeliger voor de schadelijke effecten dan jongens En verder: • Seksueel actief door ontremming en lager inschatten van risico’s! • Onveilige sex • Verkrachting • Bron: factsheet, www.alcoholpreventie.nl Jong geleerd, is oud gedaan? • Ja, kinderen die jonger beginnen (1213 jaar) lopen meer risico op alcoholproblemen en agressief gedrag op latere leeftijd