Immunotherapie

Alkmaarse Specialiteiten 2016
Immunotherapie voor longkanker
Een nieuwe koers
Alle Welling Longarts
Bedankt en tot ziens
Niet Kleincellig Long Carcinoom (NSCLC)
Klassieke behandelmogelijkheden
Stadium I/II: Chirurgie of SBRT
Stadium III : Chemoradiotherapie
Stadium IV : Palliatieve Chemotherapie /RT / BSC
Cure
Cure/Care
Care
Chemotherapie bij gemetastaseerd NSCLC
• Richtlijnen: patiënten met een stadium IV NSCLC dienen
met Cisplatinum/ Carboplatin bevattende combinatie
chemotherapie kuren behandeld te worden
• 1 jaar overleving neemt toe van 20% naar 29%
• Chemo geeft behoud van kwaliteit van leven en een
mediane overlevingswinst van tussen 2-3 maand
Landelijke lijstjes
NVALT
Centrum- en Partnerziekenhuizen voor immuun modulerende behandelingen
De recente “behandelingsdoorbraken” voor
gemetastaseerd NSCLC
• Gerichte therapie (focus op de kankercel)
• Immunotherapie (focus op het afweersysteem)
Driver Mutaties in Longadenocarcinoom
EGF Receptor en Tyrosinekinase remmers
Groei Factor
(Tumor) Cel
P
P
Receptor
TK TK
P
Effector
P
P
Respons
Verhoogde cel proliferatie
Verminderde apoptose
Verhoogde migratie
R) Erlotinib
R) Gefitinib
R) Afantinib
Mw. R: 2 week Erlotinib bij EGFR exon 19 deletie
Mw K. : 6 week Osimertinib bij T790M Mutatie
Immunotherapie
• Herkenning van kanker als lichaamsvreemd
• Opheffen van rem op immuunreacties
• Stimulering van immuunreacties
Grofweg vier soorten Immunotherapie
Antilichamen: antilichamen binden aan specifieke schakelaars
op afweercellen of kankercellen.
Vaccins:
dode kankercellen of stukjes DNA worden gegeven
voor opwekken afweerreactie tegen tumorcellen.
TIL-therapie:
grote aantallen T lymfocyten uit tumor worden in
het laboratorium tot miljarden vermeerderd.
T-cel receptor (TCR) gentherapie:
afweercellen worden uit het bloed gehaald en
bewerkt door een gen in te brengen dat gaat helpen
om kankercellen te herkennen.
Frequentie somatische mutaties per tumorsoort
Bedankt en tot ziens
Nature 2013
Immunosurveillance
Eliminatie van Tumorcellen door het Immuunsysteem
Bedankt en tot ziens
Cytotoxische T-Cel versus Tumor
Bedankt en tot ziens
De ontsnapping aan de controle
Bedankt en tot ziens
Werkingsmechanisme Immuno Checkpoint Inhibitors
Bedankt en tot ziens
Respons na 6 cycli Nivolumab
Tweedelijnstherapie Nivolumab vs Docetaxel
Gemetastaseerd NSCLC
Plaveiselcelcarcinoom
Mediane OS
(nivolumab vs docetaxel)
9.2 vs 6.0 maanden
HR = 0,59
Niet-plaveiselcelcarcinoom
Mediane OS
(nivolumab vs docetaxel)
12.2 vs 9.4 maanden
HR = 0,73
Brahmer et al, NEJM 2015; Borghaei et al, NEJM 2015
Nivolumab
• Nivolumab blokkeert PD-L1 / PD-1. Hierdoor worden T-cellen
actief.
• Ongeveer 20% reageert langdurig op de behandeling.
• Nog geen goede Biomarker.
• Niet alleen tumorcellen hebben een PD-L1 aan het celoppervlak,
waardoor bij het gebruik van Nivolumab een ongewenste “itis” kan
ontstaan.
• Minder dan 10% heftige bijwerkingen.
• Cruciaal is vroege herkenning en een snelle en krachtige
behandeling van de bijwerkingen!
• Kuren tweewekelijks i.v. tot progressie met na 3 en 6 week en
vervolgens iedere 12 week evaluatiescans.
Bijwerkingen
Nivolumab
Graad 1
Mild
Graad 2
Matig
Graad 3
Ernstig
Graad 4 Levensbedreigend
Graad 5
Dood
Immunotherapie pneumonitis
19-10- 2016
03- 11- 2016
Afsluitend
•
•
•
•
•
Immunotherapie is veelbelovend bij gemetastaseerd longcarcinoom
Relatief weinig bijwerkingen
Zeer laagdrempelingcontact opnemen bij klachten
Immunotherapie werkgroep NWZ
Ervaring opgedaan op de Immuuntherapiepoli van het NKI AVL
• Start met Nivolumab per 1 januari 2017 in Alkmaar
Bedankt en tot ziens