Diabetes Mellitus Rianne v. Heertum Diëtist Wat is diabetes Klachten bij ontstaan Type 2 Type 1 en type 2 samenvatting Hoge bloedglucoseHyperglycaemie Oorzaak hyperglycaemie Gevolgen van hoge bloedglucose vervolg Wat is een hypo Wat te doen bij hypo Voorkomen hypo zelfcontrole Casus 1 • Max Janssen, geboren 15 juni 1981, wordt op vrijdagmiddag via de spoedeisende hulp opgenomen op de interne afdeling van het Jeroen Bosch ziekenhuis. • Bij opname is Max erg ziek. De dokter geeft door: N.P.O. • Van de arts hoor je al snel dat Max wel mag drinken en dat hij is opgenomen als “verse diabeet”, hij wordt ingesteld op 4 x daags insuline. • Al snel mag Max weer gewoon eten. Vragen casus 1 • • • • • • Beantwoord de onderstaande vragen: 1) Wat wordt er bedoeld met “verse” diabeet ? 2) Wat mag Max onbeperkt drinken? 3) Welke dranken mag hij niet onbeperkt drinken 4) Welke adviezen kun jij hem geven over zijn voeding zolang de diëtist nog niet is geweest. 5) Moet je tussenmaaltijden voor hem gaan bestellen. 6) Welke voedingsgewoonte en dieet vraag je voor hem aan? Stelling Tegenwoordig hoef je geen dieet meer te volgen als je diabetes hebt Mee eens Mee oneens Stelling Suiker mag je onbeperkt gebruiken bij een diabetes dieet. Waar / niet waar Stelling Limonade light en andere light produkten mag je onbeperkt gebruik ? Waar / niet waar Stelling Alle light producten zijn gezond waar: niet waar Light producten en zoetstoffen • Light’ kan van alles betekenen vaak ten onrechte een gezond imago Light producten, zoals light chips en light rookworst, kunnen nog altijd veel calorieën bevatten • Calorie arme zoetstoffen hebben geen effect op de bloedglucose Apartaam, cylcamaat • “suikervrije producten voor diabetici” met calorierijke zoetstoffen worden afgeraden • Stelling 3 Ongezoet vruchtensap mag onbeperkt gebruikt worden ? Waar / niet waar Stelling 1 glas Vruchtensap ‘’ongezoet’’ bevat wel vruchtensuiker 1glas = 4 klontjes suiker Stelling 4 Tussenmaaltijden zijn noozakelijk in een diabetesdieet. Waar /niet waar Gewoontes en keuzes • Leefstijl heeft te maken met wat je eet en drinkt, of je rookt en hoe actief je bent • Voor veranderen van gewoonten kunt je kiezen • Waarom zou je iets aan uw leefstijl veranderen? – Voorkomen hart en vaatziekten – Minder medicijnen nodig Eten en drinken - voedingsadvies • Het voedingsadvies is gebaseerd op gezonde voeding met als aandachtpunten • Goed gewicht • Letten op Vet • Balans tussen – koolhydraten – beweging – medicijnen voor diabetes • Matig zoutgebruik • Voldoende vezels Advies :3 x per dag een maaltijd met koolhydraatrijkeproducten koolhydraten Overzicht soorten koolhydraten Bloedvetten Er zitten verschillende vetten in het bloed: • Cholesterol • Triglyceriden • Verbetering van de vetsamenstelling verlaagt de kans op hart en vaatziekten aanzienlijk – HDL goede – LDL slechte Bij voeding letten op: • • Hoeveelheid vet Soort vet – Verzadigd vet – Onverzadigd vet Een gewicht onderwerp: middel- of buikomtrek • Overmatig vet in de buik (appelvorm, vaker bij mannen) verhoogt kans op hart-vaatlijden • Te veel vet rond heupen en dijen (peervorm, vaker bij vrouwen) geeft geen verhoogd risico Een gewicht onderwerp - overgewicht • Gewichtsklassen bepaald door Body Mass Index • BMI=gewicht/lengte x lengte 85 / 1.81 X 1,81 (=3,3) = 26 • Bepaal eigen BMI Gewicht Ondergewicht Normaal gewicht Overgewicht Adipositas BMI < 18,5 kg/m2 18,5-25 kg/m2 25-30 kg/m2 > 30 kg/m2 (BMI < 27 aanvaardbaar) Vrouw ≥ 80 cm Verhoogd risico ≥ 88 cm Ernstig verhoogd risico Man ≥ 94 cm Verhoogd risico ≥ 102 cm Ernstig verhoogd risico Naar een goed gewicht • Afvallen is niet gemakkelijk, maar loont absoluut de moeite! • 5 – 10 % gewichtsverlies verlaagt de kans op hart- en vaatziekten aanzienlijk • Afvallen en behouden van het behaalde gewicht betekent: - Minder calorieën innemen - Meer calorieën verbruiken - Liefste beide en voor altijd Casus 3 Mevr. De Jong, geboren 1 december 1936, wordt opgenomen op afdeling Cardiologie. Mevr. wordt op genomen met hartklachten, heeft een overgewicht. Tijdens opname drinkt mevr veel limonade en eet veel fruit. Tijdens opname wordt ook vastgesteld dat zij Diabetes heeft. Er wordt gestart met tabletten en de dietiste wordt in consult geroepen. Vragen • 1) Verander je iets aan de dieetcode/voedingsgewoonte, – a) zo ja wat en waarom? – b) zo nee waarom ? • 2) Welk voedingsadviezen kun je mevrouw geven? • 3) Mevr is gewend om vette producten te gebruiken, welke adviezen kun je haar hierover geven en waarom? • 4) Bij de warme maaltijd vraagt mevr of je wilt helpen met in het invullen van de menukeuze. Waar hou je rekening mee? Meer over insuline Meer over tabletten