DuPont UpDate WORTELVLIEGEN STRATEGISCH BESTRIJDEN • Monitoren belangrijk voor effectieve bestrijding • Door bestrijding op het juiste moment populatieopbouw vertragen • Snelle vraatstop vermindert de schade CORAGEN®: WORTELEN EFFECTIEF BESCHERMEN WORTELVLIEG Psila rosea Drie generaties per jaar Levensduur van twee weken Vluchten van april t/m november Paren op beschutte plaatsen Elke vlieg legt ca. 150 eitjes Larven 10-15cm diep in de grond Schade door larven in wortel OMSCHRIJVING SCHADELIJKE WORTELVLIEG LASTIG TE BESTRIJDEN Wortelvliegen zijn de meest bekende schadeveroorzakers in wortelen en knolselderij. De vliegen leggen eitjes op de grond rond de wortelen. Na acht tot tien dagen komen daar larven uit die gangen eten door de wortelen. SNEL EN VEEL SCHADE Larven brengen pas schade toe aan de hoofdwortel na de eerste en tweede keer vervellen. Als gevolg van de vraat ontstaan roestkleurige vlekjes, insnoeringen, gangen en andere beschadigde plekken op de wortelen. Na vier tot zeven weken verpoppen de larven zich tot vliegen. KORTE VLUCHTAFSTANDEN De wortelvliegen paren op een beschutte plek waarna de vrouwtjes eitjes op de grond rond de wortelen leggen. De levenscyclus van de vlieg kan zich onder Nederlandse omstandig­ heden tot drie keer per jaar herhalen. ­Wortelvliegen vliegen niet ver en de vliegen komen meestal terug naar hetzelfde perceel. Daardoor zijn er drie momenten waarop een perceel schade kan lijden. AANPAK Wortelvlieg vroeg bestrijden WORTELVLIEGPOPULATIES MONITOREN EN STRATEGISCH AANPAKKEN De bestrijdingsmogelijkheden van wortelvliegen zijn beperkt en het risico van schade is groot. Strategische aanpak van de wortelvlieg is daarom belangrijk. Vroege signalering en snel ingrijpen, verlagen de besmettingsdruk. VROEGE DETECTIE CRUCIAAL Door te monitoren en te behandelen zodra wortelvliegen verschijnen en eitjes afzetten, blijft de schade beperkt. Vroegtijdige signalering van de wortel­ vliegen is mogelijk door middel van plakvallen. Door frequente controle van deze plakvallen is snel vast te stellen in welke mate de vliegen aanwezig en actief zijn. Gewasbehandeling met Coragen® op het ­moment dat het aantal vliegen toeneemt voorkomt populatieopbouw. POPULATIES VERMINDEREN Veel factoren spelen een rol bij de ontwikkeling van een wortelvliegpopulatie. Zo paren de vliegen graag in de luwte, zoals bij lage vegetatie of op een lichte helling. Hier is scherpe monitoring belangrijk. Het is ook belangrijk om waardplanten (schermbloemigen) op voldoende afstand te houden om het risico op wortelvliegen te verminderen. Het schoon ­oogsten van percelen zorgt voor minder potentiële infectiebronnen voor het volgende teeltseizoen. De poppen die achterblijven en overwinteren hebben zo minder overlevingskans. ACHTERGROND DE EFFECTIVITEIT VAN CORAGEN® Sinds 2015 is Coragen® geregistreerd voor knolselderij en wortelgewassen. Door Proeftuin Zwaagdijk is in 2014 onderzoek uitgevoerd naar de effectiviteit van Coragen®. aangetast index 25 20 15 10 5 0 Onbehandeld Coragen® Proef Lelystad 2014 (Ras: Nerac; zaaidatum: 29 maart) Regenvastheid Coragen® bij beregening 2 uur na toepassing 100 80 60 40 20 0 50 mm neerslag % aangetast 30 TWEE TOEPASSINGEN PER TWAALF MAANDEN Coragen® is toegelaten voor een maximum aantal toepassingen van twee keer per twaalf maanden. Strategisch inzetten van Coragen® is dus van belang. Afhankelijk van de teelt kan het gewas een eerste bescherming meekrijgen door zaadcoating. Door voor of tijdens het zaaien te behandelen met Vydate® 10G vermindert de infectiedruk. 25 mm neerslag 35 Geen neerslag Effect Coragen® op wortelvliegaantasting GEBRUIK BIJ EERSTE OF TWEEDE VLUCHT Is het gewas bij de eerste vlucht niet beschermd door andere middelen, zet dan Coragen® in zodra er veel vliegen worden gesignaleerd. Is de teelt bij de eerste vlucht wel beschermd, dan is inzet bij de tweede vlucht de beste strategie. ­Coragen® biedt in beide gevallen 14 dagen bescherming. Weersomstandig­heden spelen nauwelijks een rol: Coragen® is regenvast binnen twee uur na toepassing en ook omgevingstemperatuur en UV-straling hebben nauwelijks effect op de werking. % werking SIGNIFICANT LAGERE AANTASTING De effectiviteit van bestrijdingsmiddelen tegen wortelvliegen is door Proeftuin Zwaagdijk bestudeerd. De proef richtte zich op de bestrijding van de eerste ­generatie wortelvliegen zodra deze in grotere aantallen werden gesignaleerd. In vergelijking met onbehandeld gewas zorgt Coragen® voor significant minder zware aantasting door de larve van de wortelvlieg. Daarnaast laat de aantastings­index zien dat bij gebruik van Coragen® de mate van aantasting minder is. WERKZAME STOF RYNAXYPYR® WERKT OP DE SPIEREN Coragen® bevat de stof RynaXypyr®. Deze werkt niet zoals de meeste insecticiden op het zenuwstelsel of de vervelling, maar op de spieren. Spiersamentrekking ontstaat door een gereguleerde afgifte van calcium uit de intra­cellu­laire opslag. Deze afgifte gaat via ryanodine receptoren. RynaXypyr® bindt aan deze receptoren wat leidt tot ongecontroleerde afgifte en uitputting van het interne calcium. De spiersamentrekking stopt en de vlieg of larve kan zich niet meer bewegen. Werking van huidige insecticiden Chitine pantser Diacylhydrazines Azadirachtin Benzoylureas Autonome zenuwstelsel Pyrethroids Indoxacarb Carbamates Organophosphates Motoneuronen Neonicotinoids Naturalytes Cyclodienes Fipronill • RynaXypyr® heeft een uniek aangrijpingspunt (Ryanodine receptoren) • RynaXypyr® werkt niet op zenuwstelsel, maar veroorzaakt verlamming van het spierstelsel Werking van Coragen® Spierweefsel RynaXypyr ® Aangrijpingspunt PRODUCT DupontTM Coragen® effectief tegen wortelvliegen SNELLE WERKING VOORKOMT POPULATIEOPBOUW Coragen® is één van de weinige beschikbare middelen tegen wortelvliegen. Het is een krachtige insecticide welke effectief werkt tegen wortelvliegen bij strategische inzet. De werkzame stof RynaXypyr® veroorzaakt spierverlamming waardoor de insecten zichzelf niet meer kunnen voeden en daardoor sterven. SNELLE EN EFFECTIEVE WERKING Coragen® bevat het molecuul RynaXypyr® dat verlamming van het spierstelsel veroorzaakt. De vlieg of larve raakt inactief en kan zich door de spierverlamming niet meer voeden. Het insect sterft na enkele uren tot dagen. Zo zorgt Coragen® direct voor vermindering van schade door de wortelvlieg. EFFECTIEF TEGEN EIEREN EN LARVEN Zowel volwassen vliegen als uitkomende eieren en larven zijn gevoelig voor Coragen®. Opbouw en ontwikkeling van een schadelijke populatie is te voorkomen door Coragen® toe te passen bij waarneming van vliegen. Vliegen en larven worden gedood door contact met het spuitresidu. Werkzame stof RynaXypyr® (chlorantraniliprole) Groep Anthranil diamide (IRAC groep 28) Toepassing Voor de bestrijding van wortelvlieg (Psila rosea) in wortelgewassen (bospeen, Parijse wortelen, waspeen, winterwortel, suikerwortel, wortelpeterselie, pastinaak) en knolselderij Dosering 175 ml/ha, maximaal 2 toepassingen/12 maanden Interval tussen twee toepassingen 14 dagen Veiligheidstermijn 21 dagen VERANTWOORD IN GEBRUIK De snelle vraatstop, sterke residuele werking en goede regenvastheid maken dat Coragen® snelle en langdurige bescherming biedt onder verschillende groeiomstandigheden. Het insecticide bestaat uit een molecuul uit een nieuwe IRAC-categorie. Weinig werkzame stof is al voldoende om het gewenste effect te bereiken. Daarnaast is het middel selectief en veilig voor nuttige insecten. Hierdoor is Coragen® verantwoord in gebruik. BREED INZETBAAR Coragen® is geregistreerd voor gebruik in diverse gewassen. Het product is toegestaan voor gebruik op knol­ selderij, bos- en waspeen, winteren Parijse wortel, suikerwortel, wortelpeterselie en pastinaak. * Dit middel mag niet gebruikt worden in grondwaterbeschermingsgebieden DISCLAIMER Gebruik gewasbeschermingsmiddelen veilig. Lees voor gebruik eerst het etiket en de productinformatie. Copyright © 2015 Dupont. Alle rechten voorbehouden. Het Dupont Oval Logo, DupontTM, The miracles of scienceTM, Coragen® en Vydate® 10G zijn geregistreerde handelsmerken van E.I. du Pont de Nemours and Company of de daarbij aangesloten bedrijven. Meer informatie over onze producten vindt u op onze website: www.nld.ag.dupont.com. Of neem contact op met [email protected] of met uw leverancier van gewasbeschermingsmiddelen.