Ouderen in Haarlemmermeer Resultaten van de gezondheidspeiling van 65-74 jarige ouderen in 2006 Het onderzoek 1 In het voorjaar van 2006 heeft GGD Amstelland - de Meerlanden een gezondheidspeiling uitgevoerd 2 onder de bevolking van 18 tot 75 jaar in de vijf gemeenten van haar regio . De regioresultaten van de groep ouderen zijn beschreven in de factsheet: ‘Ouderen in de regio Amstelland en de Meerlanden. Resultaten van de Gezondheidspeiling 2006’. Aan de gezondheidspeiling hebben 133 ouderen van 65 t/m 74 jaar uit de gemeente Haarlemmermeer deelgenomen. In de factsheet die vóór u ligt worden de uitkomsten voor deze groep ouderen beschreven. Achtergrondgegevens Tabel 1 bevat een aantal kenmerken van de groep ‘jonge ouderen’ (65 t/m 74 jaar) in Haarlemmermeer. Het percentage alleenwonenden is 17%, voor vrouwen (24%) is het hoger dan voor mannen (11%). Eén op de vier ouderen heeft geen afgeronde opleiding of alleen lagere school. Tabel 1. Achtergrondgegevens Geslacht Man Vrouw Leeftijd 65-69 jaar 70-74 jaar Opleiding Geen opleiding of alleen lagere school LBO, MAVO MBO, HAVO, VWO HBO, WO Nederlandse herkomst Woont alleen Percentage van de totale groep N=133 50% 50% 57% 43% 23% 38% 25% 14% 95% 17% Lichamelijke gezondheid Een vijfde van de ouderen ervaart de eigen gezondheid als matig of slecht (figuur 1). Een slechtere ervaren gezondheid komt in het algemeen meer voor bij ouderen met chronische aandoeningen en beperkingen. Bijna zes op de tien 65 – 74 jarigen hebben minstens één chronische aandoening. Het meest voorkomend zijn gewrichtsslijtage (artrose) (24%) en hoge bloeddruk (24%). Vaak gaan ziekten en aandoeningen gepaard met beperkingen. ADL-beperking Van de ouderen in Haarlemmermeer is 15% beperkt bij het uitvoeren van algemene dagelijkse levensverrichtingen (ADLWe noemen iemand 'ADL-beperkt' beperkt, zie tekstblok). indien hij/zij minstens één van de tien nagevraagde algemene Vier op de tien ouderen hebben overgewicht, daarnaast heeft 16% dagelijkse levensverrichtingen ernstig overgewicht. Ruim de helft is dus ‘te zwaar’. Bij lager (ADL) alleen met hulp of met grote opgeleiden is dit percentage nog hoger, daar is 64% te zwaar. In moeite kan uitvoeren. Voorbeelden het onderzoek zijn verbanden gevonden tussen overgewicht van algemene dagelijkse enerzijds en diabetes anderzijds. levensverrichtingen zijn in- en uit bed stappen of zich volledig Het merendeel van de ouderen (82%) heeft het afgelopen jaar een wassen. griepprik gekregen. 1 GGD Amstelland – de Meerlanden is per 1 januari 2008 opgeheven. De gemeente Haarlemmermeer maakt sinds die datum deel uit van de regio Kennemerland. 2 Het onderzoek is beschreven in het rapport: ‘Hoe gezond is de regio? Gezondheidspeiling 2006’ Figuur 1. Lichamelijke gezondheid (65 – 74 jarigen) 20% Ervaart eigen gezondheid als matig/ slecht 16% Ernstig overgewicht 58% Minstens één chronische aandoening 15% ADL - beperkt 82% Afgelopen jaar griepprik gekregen 0% 20% 40% 60% 80% 100% Leefstijl Vier op de tien ouderen (38%) beweegt niet voldoende volgens de Nederlandse norm voor gezond bewegen (een half uur matig intensieve lichamelijke activiteit op minstens vijf dagen per week). Van de mannen drinkt 6% excessief of zeer excessief alcohol, van de vrouwen is dat 0%. In totaal rookt 20% van de ouderen in de Haarlemmermeer, van wie meer mannen roken dan vrouwen (26% versus 15%). Hulp en voorzieningen Vijf procent van de ouderen tussen de 65 en 74 jaar in Haarlemmermeer krijgt mantelzorg, bestaande uit hulp en zorg in allerlei vormen geleverd door partner, kind, buren of vrienden. Van de ouderen heeft 20% in het afgelopen jaar zelf mantelzorg gegeven aan anderen. Hiervan voelt 1% zich zwaar belast en geeft het merendeel aan geen behoefte te hebben aan informatie en advies. Psychische gezondheid Eén op de drie ouderen is matig eenzaam, daarnaast is 3% ernstig tot zeer ernstig eenzaam (figuur 2). Het betreft veelal vrouwen. Het wel of niet aanwezig zijn van angst of depressie is in dit vragenlijstonderzoek niet rechtstreeks gemeten. Wel is gemeten bij hoeveel ouderen er aanwijzingen zijn voor het hebben van een angststoornis of depressie. In Haarlemmermeer zijn er bij 25% van de ouderen tussen de 65 en 74 jaar enige aanwijzingen voor een angststoornis of depressie ('matig risico' hierop), bij 3% zijn er sterke aanwijzingen hiervoor ('hoog risico'). Ruim een tiende van de ouderen heeft de afgelopen twee weken slaapmiddelen gebruikt. Het merendeel daarvan is vrouw en gebruikt de slaapmiddelen langere tijd. Figuur 2. Psychische gezondheid (65 – 74 jarigen) (zeer) ernstig eenzaam 3% aanwijzing voor aanwezigheid angststoornis/depressie 28% gebruikt slaapmiddelen 11% 0% 10% 20% 30% 40% Participatie in de samenleving Vier op de tien ouderen tussen de 65 en 74 jaar doen regelmatig vrijwilligerswerk. Meer dan de helft van de ouderen doet dus niet regelmatig op deze manier aan de samenleving mee. Eén op de zeven ouderen (14%) geeft aan moeite te hebben om rond te komen met het inkomen. Het percentage is bij mensen met een lage opleiding hoger dan bij hoog opgeleiden. Woning en woonomgeving Ouderen zijn in het algemeen zeer tevreden over hun woning en woonomgeving (97% geeft voldoende beoordeling voor de woning en 91% voor de woonomgeving). Zeven procent van de ouderen voelt zich overdag wel eens onveilig, 14% voelt zich wel eens onveilig in de avond of nacht. In de woonomgeving is men relatief het minst tevreden over geluidsoverlast (37%), hondenpoep (34%), slecht onderhoud van wegen en/of groen (31%), rommel op straat (30%) en luchtvervuiling (22%). Ongeveer een derde van de ouderen heeft de vraag ingevuld over lawaai. Van deze groep wordt de meerderheid (ruim vier vijfde) ernstig gehinderd door lawaai in de woonomgeving zoals vliegtuigen en verkeer. Nadere informatie Voor een toelichting op deze gegevens kunt u contact opnemen met Jolanda ten Brinke, epidemioloog, email [email protected], tel. 023-7891 737 Saskia Mérelle, epidemioloog, email [email protected], tel. 023-7891 722 Deze factsheet is te downloaden vanaf de website van de GGD (www.ggdkennemerland.nl). Uitgave GGD Kennemerland www.ggdkennemerland.nl Oktober 2008