Porte d’entrée Ronald B J Smit Arts Maatschappij en Gezondheid GG&GD Utrecht • Arts Maatschappij en Gezondheid Medisch beleid binnen afdeling Waarborging toegankelijkheid zorg • Forensisch arts KNMG • Reizigersgeneeskundige • Hoofdopleider artsen M&G Sociaal Kwetsbaren • Niet of onvoldoende in staat in de eigen bestaansvoorwaarden te voorzien • Op verschillende levensgebieden meerdere problemen tegelijkertijd (in ieder geval ernstige en langdurige psychische en of verslavingsproblemen) • Krijgen niet de zorg die ze nodig hebben om zich in de samenleving te handhaven • Geen stabiel contact met de GGZ of VZ Gezondheidszorg - Toegang - Prijs - Kwaliteit Sociale marginalisering 1980 – 1990 RIAGG besluit landelijk ingevoerd (1988) Dak en thuisloosheid Harddrugsverslaafden (hoge sterfte) Psychiatrische patiënten Nachtopvang en Dagopvang Problematische situatie • • • • Onrust in publieke domein Opkomst dak- en thuislozen Passen niet in reguliere zorgkader Ernstige onderliggende pathologie Sociaal geneeskundig probleem • Sociaal domein • Grensvlak van zorg en justitie • Bedreiging – Volksgezondheid – Individueel Onverzekerd Therapieontrouw Veeleisend Afspraken Gezondheidsverschillen beleid (4) Sociaal kwetsbaar (1) Determinanten van gezondheid (2) Gezondheid (3) Utrecht • • • • Roep van Maatschappelijke opvang Herkenning maar geen erkenning WPCV: sociaal medisch vangnet Initiatief directie GG&GD – Spreekuur op vindplaatsen – Deskundig personeel – ‘garantie’ medische kosten Doelstelling spreekuur • • • • Aanbod basale medische zorg Beheren en beheersen problemen Regelen zorgverzekering Terugsluizen naar reguliere circuit Sociaal medische zorg • • • • GG&GD Sociaal verpleegkundigen Sociaal geneeskundige – Huisarts – Spreekuur – Back up – Buiten kantooruren Laagdrempelig netwerk • Ziekenhuiszorg • Eerstelijnszorg • Garantie medische kosten – Apotheker – Huisartsenlaboratorium – Huisartsen • Overdag • Buiten kantooruren Medische Zorg • 95 % eerstelijnszorg cq reguliere problematiek – Trauma – Huidafwijkingen – Chronische ziekten • 5 % overige – Verslavinggerelateerd – Psychiatrie • „Ik neem de tijd om naar hen te luisteren. In hun verhalen beluister ik veel pijn en onmacht. Mensen hebben niet geleerd zich te hechten, kunnen niet goed inschatten wat goed voor hen is. Ik probeer hun vertrouwen te winnen en te helpen orde aan te brengen in de chaos.” Sociale problemen • Leefgebieden – Huisvesting – Financiën – Dagbesteding – Verblijfstatus • Gemeenschapsonderdaan • Vluchtelingen – Verzekerstatus Zorgverzekeringswet (2006) • Onverzekerd – Solidariteitsbeginsel – Vermijden noodzakelijke zorg – Toegankelijkheid – Kwaliteit – Continuïteit • Sociaal medisch probleem – Zorg dat je er bij komt Verzekerstatus • 1990 • 2000 • 2006 • 65% niet verzekerd 10 -15 % niet verzekerd 5 % niet verzekerd – Koppeling meerdere bestanden – 2300 unieke personen – Juli 2004 tot en met december 2007 – Vier verzekeringsprofielen Verzekeringsprofielen Prevalenties (%) Variabele Constant verzekerden (n=1406) Nieuw onverzekerden (n=150) Nieuw verzekerden (n=427) Draaideur verzekerden (n=322) TOTAAL (n=2.305) Vrouw 26,7 23,3 19,2 15,2 23,5 Man 73,3* 76,7 80,8* 84,8* 76,5 41,4 (13,0) 40,0 (13,7) 37,4 (11,0) 39,9 (12,6)** 39,9 (12,6) 43,2 * 40,7 35,1 * 44,7 * 41,8 Overige nationaliteiten 7,5 9,3 16,4 13,4 10,1 Onbekend 49,2 50,0 48,5 41,9 48,1 18,3* 16,0* 33,3* 33,9* 23,1 81,7 84,0 66,7 66,1 76,9 Ja 30,0* 33,3 43,8* 48,1* 35,3 Nee 70,0 66,7 56,2 51,9 64,7 Leeftijd (SD) Etniciteit Nederlands Verslavingsproblemen Ja Niet apert (Residentieel) dakloos * X2 toets waarbij de groepen afzonderlijk zijn getoetst, p<.05. ** Anova, p<0,05. 1 januari 2005 t.o.v. 1 juli 2004 1 januari 2006 t.o.v. ‘proportion of increase’: aandeel personen dat verzekerd was en onverzekerd raakt 1 januari 2005 1 januari 2007 t.o.v. 1 januari 2006 ‘proporton of decrease’: aandeel personen dat onverzekerd was en zich verzekerd 1 januari 2008 t.o.v. 1 januari 2007 0% 5% 10% 15% 20% • Sociaal kwetsbaarheid en zorgverzekering liggen elkaar niet • Intensieve bemoeienis uit meerdere invalshoeken blijft nodig Voorwaarden beleid • Effectieve interventies: • aangrijpen op cruciale factoren • effectief • Effectieve implementatie: • voldoende draagvlak • langdurige inspanningen • monitoren van resultaten Preventie • • • • • • Mexicaanse griep Tandheelkundige zorg Griepvaccinatie Koudweerregeling Voorkomen huisuitzetting Aanpak vervuilde bewoners Tandheelkundige zorg Tandheelkundige zorg Griepvaccinatie • Chronische zieken • Vanaf 50 jaar • 3/17 bekend Koudweerregeling Gevoelstemperatuur overdag < nul en het perspectief bestaat dat die situatie tenminste drie dagen aanhoudt; overdag of ’s nachts < - 3 ℃ graden is en het perspectief bestaat dat die situatie tenminste 48 uur aanhoudt; overdag of ’s nachts < - 5 ℃ is en het perspectief bestaat dat die situatie tenminste 24 uur aanhoudt. Doelstelling Voorkomen blijvende gezondheidsschade door Bevriezing Zicht op onzichtbaren Nieuwe groepen • • • • Regiobinding Geen regiobinding en de Nederlandse nationaliteit Geen regiobinding en Gemeenschapsonderdaan Geen regiobinding en afkomstig buiten Europa (bagpackers, asielzoekers en illegalen) Opvang en Herstel Maatschappelijke Opvang Woonvoorzieningen BinnenPlaats De GG&GD Utrecht zorgt via project BinnenPlaats voor de realisatie van 24-uurswoonvoorzieningen voor daken thuisloze verslaafden, ook bekend als hostels. De dienst doet dit in opdracht van de gemeenteraad. Plan van aanpak MO • • • • • Integraal zorgaanbod Iedereen onderdak Trajectmanager Aanpak leefgebied Samenwerking G4 Stellingen • Zorg houdt niet op bij diagnostiek • Sociaal domein kent een grotere dynamiek dan menig politicus erkend • De arts M&G blijft een belangrijke vertaler van sociaal medische ontwikkelingen naar het politieke apparaat