Een duik in de Buurtschappen op de Oostenburg en Tussen de Singels Derde Kiekes-project, 2014/2015 Interne Cultuurcoördinator: Jos de Jong Coach: Marjolein Spitteler De dag van de Koningsspelen had een bijzondere invulling dit jaar op de Oostenburg en Tussen de Singels. Kinderen van beide scholen stapten op de fiets of in de trekkertram en gingen langs verschillende routes door de buurtschappen van Oosterwolde. De groepen waren gemengd met in ieder geval twee kinderen uit groep 8. Zij hadden zich de afgelopen maanden verdiept in een door henzelf uitgekozen buurtschap. Geert van der Meulen, van de Historische Vereniging Oosterwolde, was aan het begin van die periode op beide scholen gekomen om te vertellen over de geschiedenis van het dorp en de vele buurtschappen zoals Jardinga, Buttinga, Venekoten, Klazinga en de Weper. Klaasje Herder, educatie-medewerker van de openbare Bibliotheek in Oosterwolde, gaf daarna een training in media-wijsheid: “hoe bouw je een website?”. Natuurlijk werd deze website vervolgens gevuld met informatie over de buurtschappen. Waar dankt de molenweg zijn naam aan? Hoe lang is er gegraven voor de aanleg van de Opsterlandse Compagnonsvaart en wat is het hoogteverschil tussen begin en eindpunt? Wat ligt verborgen onder de Weper-bult? Op deze manier werden veel verschillende onderwerpen door de kinderen onderzocht. Helemaal uit de lucht vallen kwam dit project niet. Aanleiding vormde het routeboekje over de buurtschappen van Oosterwolde, uitgegeven door de Stellingwarver Schrieversronte en de informatieborden die in samenwerking met de Historische Vereniging Oosterwolde in de omgeving zijn geplaatst. Het project is in het najaar gestart met een deelproject “De Kaart van Hier”, gastlessen gegeven door beeldend kunstenaar Marjolein Spitteler. Uitgangspunt was het begrip “plattegrond”. In de onderbouw die van het nieuwe schoolplein. Door de ophanden zijnde fusie van beide basisscholen zal er namelijk een nieuw schoolgebouw verschijnen. De kinderen werden aan het denken gezet: wat moet er allemaal op dat nieuwe plein verschijnen als het aan hun ligt? Ideeën genoeg: van een complete dierentuin tot een wildwaterglijbaan. De plattegrond van Oosterwolde werd door de kinderen uit de middenbouw omgetoverd tot een alternatieve “Leo Belgicus” (een middeleeuwse kaart waarin de plattegrond van de Nederlanden in de vorm van een leeuw is afgebeeld). Het dier waarin de plattegrond van hun dorp moest veranderen was nu echter de Grijpvogel, de mythische beschermvogel van de Stellingwerven, waar Oosterwolde één van de kerndorpen is. De kinderen ontdekten dat een plattegrond helemaal niet saai hoeft te zijn. Eigenlijk is het een schematische tekening waarvan de onderdelen aanleiding kunnen geven tot fantaseren. In de plattegrond tekenden de kinderen ook de straat waarin ze wonen, de straat waar hun school te vinden is en de route die ze volgen om van de ene naar de andere plek te komen. De verbeelding speelde ook een grote rol bij de kaart die de kinderen van groep 7 en 8 gezamenlijk maakten. Per groep schilderden ze in zes delen de plattegrond van Oosterwolde plus de buurtschappen. Ieder afzonderlijk deel moest daarbij aansluiten op de omringende delen. Samenwerking was dus van groot belang. Elk groepje nam een aantal buurtschappen voor zijn rekening. Aan de hand van oude foto’s en de herinneringen van de kinderen zelf werden allerlei tekeningen gemaakt met pen en inkt, uitgeknipt en in de grote kaart geplakt. Het intensief en op beeldende wijze in kaart brengen van hun eigen omgeving was de aanloop voor het deel van het Buurtschappen-project dat meer op kennis en informatie was gericht. Niet alleen verdiepten de kinderen van groep 8 zich in de Buurtschappen, zij deelden hun kennis later (op de dag van de Koningsspelen dus) ook met de kinderen van groep 3 t/m 7. De kleinsten maakten een tocht langs verschillende buurtschappen in de trekkertram. De kinderen van groep 5,6 en 7 deden dat op de fiets. In beide gevallen werden ze daarbij rondgeleid en van informatie voorzien door de kinderen uit groep 8. Ook de kleuters maakten op speelse wijze kennis met de buurtschappen. Op het schoolplein deden ze allerlei spelletjes onder de noemer van bijvoorbeeld “Jardinga” en “de Weper”. Een groot deel van het schooljaar zijn de kinderen van de Oostenburg en Tussen de Singels bezig geweest met hun directe omgeving: het landschap, de buurtschappen, de geschiedenis van hun dorp. Daarmee is dit project een prachtig voorbeeld geworden van erfgoed als spin in een web. Erfgoed maakt verbindingen mogelijk tussen allerlei verschillende disciplines en het is ook een mooie aanleiding om kinderen, behalve kennis, heel veel andere zaken bij te brengen: van samenwerking en vaardigheid tot zelfstandigheid en presentatie.