Kiemzaden De meningen zijn verdeeld over het al dan niet geven van gekiemde zaden. Dat kiemzaad een bron van vele vitaminen is staat vast maar er komt toch wat bij kijken om gezond en veilig kiemzaad te maken. Voordelen: - Het is een erg goede bron van de vitamines C, B2, B5, B6 en D en de mineralen ijzer, magnesium en koper; calcium en fosfor. - Gekiemde zaden bevatten erg weinig vet. - Net gekiemde zaden bevatten meer vitaminen en mineralen dan ongekiemde zaden. - Er is maar weinig nodig om zelf kiemzaden te maken, alleen water en kiemzaden. Nadelen: - Het gevaar op de aanwezigheid van met het oog niet zichtbare schimmels. - Niet-vette kiemzaden verzuren sneller, wat de kans op kropverzuring en darmstoornissen doet vergroten, voornamelijk bij de jongen. - Wanneer de kiemscheut te groot is (groter dan 1 cm) daalt de voedingswaarde sterk. - Kiemzaad bewaart niet lang. - Eens het kiemzaad gegeven is bederft het snel. Vuistregels - Ga nauwgezet tewerk, er zijn verschillende bereidingswijzen en de meningen hierover zijn verdeeld. - Gebruik speciaal gesorteerd kiemzaad. In principe kan men iedere zaadsoort doen kiemen, van bvb gewoon kanarie- of parkietenvoer tot zelfs duivenvoermengsels. - Gebruik bij voorkeur de te koop aangeboden pakken verse kiemzaden. - Gebruik soorten zaden die dezelfde kiemsnelheid of -duur hebben. - Dosseer zorgvuldig omdat gekiemd zaad heel moelijk bewaart. ( ± 5 gram per vogel) - Gebruik voldoende zuiver water en spoel regelmatig met koud water. Net zoals de kiemtijd van zaden kan variëren verschilt ook de tijd om water op te nemen, o.a. door de zaadgrootte en de dikte van de pel of schil. In het begin zal het wat zoeken zijn naar de duurtijd voor het kiemen maar beter iets te weinig dan teveel. Bij een tekorte kiemtijd nemen de zaadjes onvoldoende water wat enkel het kiemen op zich bemoeilijkt. Bij een te lange kiemtijd en door langer op te zwellen vergroot ook de kans op bederving. Zeker niet langer dan 20 uur laten weken. Hou ook rekening met de temperatuur! Gebruiktips - Na het weken de kiemzaden minstens 3 keer per dag spoelen met koud water. Dit naspoelen is belangrijk omdat er alcohol kan worden gevormd. - Altijd goed laten uitlekken en handig is bvb de zeef laten uitlekken op een stukje huishoudpapier omdat dit het water beter opslorpt. - Ruik aan het kiemzaad, indien het zurig ruikt meteen weggooien! - Vermijd om de zaden bloot te tellen aan de volle zon. 1 - Geef de zaden wanneer ze een wit puntje van 1 tot 2 mm laten zien. Ze hebben de hoogste voedingswaarde na ± 24 tot 48 uur. Nadien vermindert de voedingswaarde Verstrek niet meer dan wat de vogels in 3 uur kunnen opeten. Teweinig is altijd beter omdat teveel kan leiden tot een overbelasting van de darmen. Bewaren Kiemzaad kan ongeveer een dag bewaard worden in de koelkast. Gekiemd zaad laat men best niet op het aanrecht staan want na een halve dag is het waarschijnlijk al verzuurd en beschimmeld en dus bedorven. Methoden door Dr. Jan Vanderborgt, kweker van borderkanaries. De voordelen van het verstrekken van kiemzaad aan onze vogels zijn ons allen goed gekend. Door het kiemen verhogen wij de voedingswaarde met een factor 300, een zuivere energie boost door de aanwezige glucose en fructose, enzymen, vitamines C, E, B, beta caroteen, eiwitten, antioxidanten en mineralen die niet meer gebonden zijn aan het in het zaad aanwezige fytaat. Voor kanaries hoeft men geen speciale kiemzaad samenstelling, een goed zoet raapzaadmengsel volstaat, temeer dat dit een perfect aminozuur profiel bevat, net als een ei. Hoe gaan we tewerk ? Vaak lees ik dat velen hun kiemzaad overnacht in water laten staan, ik denk dat dit veel te lang is en het zaad als het ware verzuipt. Iedereen is bang van de ontwikkeling van schimmel in het kiemzaad en vergeet niet de ramp in Duitsland (2011) waar de bron een infectie was met een E. Coli bacterie die een toxine aanmaakte. De techniek van Phil Warne, welke door de jaren heen bijna alle manieren getest heeft is een heel eenvoudige: Neem de hoeveelheid kiemzaad welke je nodig hebt. Spoel eerst goed af in een zeef onder lopend water. Neem een kom waarin je 1 koffielepel bleekwater (javel) aan 2 liter water toevoegt en laat dit zaad weken in het water voor maximaal 4 uur. Daarna uit het bleekwater nemen, goed afspoelen en in een zeef laten uitdruipen. Daarna 4 maal per dag goed spoelen en klaar is kees. 2 Een andere methode: Gebruik Virkon S, in feite een antisepticum ook op basis van chloor. Neem een kom met 2 liter water en doe er ongeveer 3 gram Virkon S bij. Nadat het zaad goed gespoeld is dit, in een zeef, in het water met de Virkon S doen en 4 uur laten weken. Daarna, en hier zit het verschil, neem je de zeef uit de kom en spoel je NIET onder stromend water, gewoon laten staan en laten uitdruipen, enkel af en toe een omroeren zodat het nattere zaad onderaan bovenaan komt en er meer zuurstof bij kan. Bij koudere temperaturen, wanneer er meer tijd nodig is om te kiemen, kan je na een dag de zeef nog een extra keer onderdompelen in een oplossing van 3 gram Virkon S per 2 liter, gewoon een paar minuten en dan weer, zonder te spoelen, verder laten kiemen. Het grote voordeel van deze methode is dat, door de aanwezigheid van de Virkon S, de groei van bacteriën en schimmels tegengehouden wordt. Virkon S verliest maar 10% van zijn kracht na 7 dagen! Dierenarts Peter Coutteel van het gekende specialiseerde dierenartscentrum TRIGENIO gebruikt geen Virkon S of javel, maar beweert dat je de te kiemen zaden ook perfect kan laten weken in een oplossing van 2 ml/Liter F-10. Dit zullen wij uittesten begin volgend jaar. Weet ook dat je gekiemd zaad perfect kan invriezen, maar zorg er dan voor dat het goed droog is, anders krijg je klontervorming. Invriezen doet niet af aan de kwaliteit en de voordelen van het verstrekken van gekiemd zaad. Veel succes! 3