ALGEMENE POLITIEKE BESCHOUWINGEN D66 KRIMPEN AAN

A L G E M E N E POLITIEKE BESCHOUWINGEN
D66 KRIMPEN AAN DEN I J S S E L N.A.V.
DE KADERNOTA 2015
D66
1 termijn (donderdag 10 juli 2014)
e
(gesproken tekst geldt)
Mevrouw de voorzitter, wethouders, collega-raadsleden, overige aanwezigen,
Hier staan we weer voor de algemene beschouwingen. Voor deze ene (hopelijk) keer
op een bijzondere en tijdelijke locatie, namelijk in een van onze zo geliefde
voorzieningen, De Tuyter. In blijde afwachting van ons nieuwe gemeentehuis. Nu ook
budgettair voorzien van een Arbo-deugdelijke ingang middels een royale trappartij (in
deze WK-tijd in ieder geval een leuke woordspeling om mee te beginnen).
Voorzitter:
Een nieuwe raadsperiode is aangebroken. En in Krimpen is een (deels) nieuwe coalitie
aan de slag. Een coalitie deze maal van oudgedienden SGP en PvdA, aangevuld met
CDA en nu ook, voor de eerste keer, Leefbaar Krimpen. En dus ook maar liefst vier
wethouders die het werk verdelen. Het coalitie-akkoord gaf enige aanleiding om te
veronderstellen dat er in Krimpen een nieuw tijdperk is aangebroken; misschien wel
dat van de 2 1 eeuw! De nieuwe coalitie presenteerde met enthousiasme een
e
grotendeels vernieuwd college en een akkoord op hoofdlijnen. Men heeft zich
gerealiseerd dat de gemeenteraadsverkiezing van 2014 heeft laten zien dat er iets
fundamenteel veranderd is in onze gemeente. Het moet anders, er moet meer contact
worden gezocht met de omgeving en de lokale samenleving en men straalt in ieder
geval uit zin te hebben in deze nieuwe uitdaging. En hoewel deze coalitie niet de ideale
politieke samenstelling heeft die D66 voor ogen had, geeft het wat ons betreft hoop
voor de toekomst. Dus keek ik na alle constituerende bijeenkomsten en schier
eindeloze reeks benoemingen in besturen van allerhande samenwerkingsverbanden
en commissies reikhalzend uit naar het eerste echte politieke statement van deze
nieuwe coalitie. Dat ging wat worden!
Maar, voorzitter, ik moet eerlijk zijn: het valt nog een beetje tegen. De beschikbare tijd
is nog wat te kort gebleken om goed ingewerkt te raken op alle relevante thema's en
1
ontwikkelingen. Het overall beeld is nu toch dat er een Kadernota voorligt, die vooral
ambtelijk lijkt te zijn samengesteld, met eigenlijk weinig politieke kleur of daadkracht.
Het is een Kadernota zonder rode draad. Draadloos, zeg maar. Maar of het daarmee
ook op afstand bedienbaar is dat betwijfel ik dan weer, want een afstandsbediening
bleek niet bijgeleverd.
Er is, net als vorig jaar, voor gekozen de Voorjaarsnota te integreren in de Kadernota.
Vorig jaar heb ik u in mijn Algemene Beschouwingen al aangegeven, dat mijn fractie
niet gelukkig is met deze keuze. Ik herhaal dat wij graag in het vervolg weer een aparte
Voorjaarsnota opstellen en bespreken. Dat geeft wat mijn fractie betreft de
mogelijkheid om eerst met elkaar politiek de ontwikkelingen van het lopende
begrotingsjaar te bespreken alvorens we overgaan tot het bespreken van de
ontwikkelingen voor het volgende begrotingsjaar. Zeker in dit verkiezingsjaar waarbij
de Kadernota toch vooral de ambities van de nieuwe coalitie zou kunnen weergeven
lijkt het nuttig deze knip te maken. Ik hoor graag hoe het college hier tegenaan kijkt. In
mijn beschouwingen zal ik toch zowel Voorjaarsnota als Kadernota met u doornemen.
Voorzitter:
Mijn fractie kan uit deze Kadernota nog niet goed opmaken wat de nieuwe coalitie nu
eigenlijk wil. De op pagina 4 genoemde uitgangspunten zijn geen politieke keuzes: elke
coalitie zou dit waarschijnlijk zo kunnen opschrijven. Dat geeft nog niet veel inzicht in
de politieke ambities van deze coalitie; als die ambities in ieder geval anders zijn dan
die van de vorige coalitie.
In paragraaf 3.3 wordt de voortgang van het dekkingsplan 2014 behandeld. Op pagina
7 lezen wij onder punt 1 (GR IJsselgemeenten): "de oorspronkelijke taakstelling wordt
de komende jaren niet gehaald en vervalt daarom." Dit soort teksten kennen we van
voogaande jaren. Ik herhaal nog maar eens dat het niet aan het college is om dit zo te
besluiten: het is een besluit van deze raad geweest om de taakstelling op te nemen.
Het is aan het college om alternatieven te formuleren als een taakstelling niet haalbaar
blijkt. Niet om de opdracht terug te geven.
Voorzitter:
Ik ga nog even door. Op pagina 8 (Omvang dagelijks bestuur): de raad heeft enkele
jaren geleden al een taakstelling op het bestuur opgenomen, d.w.z. terug naar 2,5
FTE. "Diverse ontwikkelingen leiden tot een aangepaste raming" staat er nu. Dat is
Krimpens jargon voor: de coalitie heeft gekozen voor een college van 3,4 FTE i.p.v. 2,5
FTE. Later in het stuk (pagina 12) wordt aangegeven dat het nieuwe college de
2
taakstelling niet realistisch acht. Men acht de formatieve omvang van het nieuwe
college verantwoord, gelet op de beoogde nieuwe bestuursstijl en de afwikkeling van
nieuwe en lopende dossiers. De D66 fractie vat dat samen als: de politieke keuze van
deze coalitie voor 4 wethouders kost de inwoners van onze gemeente jaarlijks EUR
107.000 extra. Deze additionele lasten worden bovendien ten laste van verschillende
beleidsproducten gebracht (zoals burgerparticipatie). Dat is wel een heel versluierde
manier van wegbegroten. Wat D66 betreft worden deze kosten gewoon zichtbaar
gemaakt op het product waar ze horen, nl. de bestuurskosten van het college en zoekt
het college dekking binnen het bestaande programma. Andere beleidsproducten
worden toch ook niet belast met een deel van de bestuurskosten? Kan het college
aangeven hoe dit zich verdraagt met de stelling dat dit college het zo lean en mean
mogelijk wil doen de komende jaren. Lean en mean voor de inwoners en ondernemers
van Krimpen, maar niet voor het college zelf?
Voorzitter:
Er worden ook nog winstwaarschuwingen afgegeven door het college voor te
realiseren taakstellingen muziekschool ("het resterende deel van de opgave in 2014 is
taakstellend in mindering gebracht op de budgetten.") Ja ja, zo zeggen wij dat in
Krimpen! En ook winstwaarschuwingen voor de beoogde BTW-voordelen op
sportvoorzieningen en de taakstelling op het bibliotheekwerk. Kortom: werk aan de
winkel heren van het college; aan de slag er mee!
Voorzitter:
In hoofdstuk 4 wordt het financieel meerjarenbeeld 2015-2018 behandeld. Er zijn nogal
wat externe factoren, zoals blijkt uit de opgenomen toelichting: algemene uitkering,
WMO, loonontwikkeling ambtenaren, WGR+, Promen, GR IJsselgemeenten. Ten
aanzien van die laatste vraagt het college om drie jaar de tijd te krijgen om de
frictiekosten weg te werken. Voorzitter: de fractie van D66 kan niet instemmen met zo'n
algemene toezegging. Wij willen eerst een concreet plan van aanpak (met geld, tijd en
kwaliteit) voor de komende drie jaren. Nu alleen een reserve instellen om het nadelige
effect van de frictiekosten weg te ramen is echt niet toereikend. Graag vernemen wij
een concrete toezegging van het college op dit punt.
Voorzitter:
Het nieuw beleid is beperkt, zoals het college ons meedeelt in paragraaf 4.3.
Bovendien is het financieel voor meer dan de helft aangedragen door presidium/griffie
en de aanbieders van het peuterspeelzaalwerk (pagina 13). Dat klinkt ook weer niet als
3
een stevige ambitie van dit college. Waar is die formatieve uitbreiding van het college
nu eigenlijk voor nodig? Graag vernemen wij van de wethouder een nadere toelichting
ten aanzien van nut en noodzaak van intensivering van de subsidie peuterspeelzalen.
Hier wordt toch een eerder gerealiseerde takstelling weer teruggedraaid? Schept dat
dan niet een precedent voor andere taakstellingen bij andere voorzieningen?
Voorzitter:
De fractie van D66 stemt vooralsnog niet in met het schrappen van de investeringen
van EUR 1,35 miljoen voor renovatie Kortlandschool en Rudolf Steinerschool. Voordat
we deze dekking schrappen willen wij eerst zicht op de status van de renovatieplannen
en vernemen wij graag wat de opvatting van de betreffende schoolbesturen over die
plannen is. Graag hier een toelichting van de wethouder van dienst.
Ten aanzien van het terugbrengen van de post ' Onvoorzien': dankuwel, u hebt goed
naar mijn voorstel geluisterd vorig jaar en hebt nu structureel EUR 116.000 gevonden.
Voorzitter:
Onder hoofdstuk 5 Bedrijfsvoering wordt ingegaan op het fenomeen Overhead. Die
blijkt in Krimpen toch relatief hoog te zijn. Al gedurende de hele discussie over onze
gemeentelijke voorzieningen hamert de fractie van D66 op het belang om dit gegeven
te onderkennen en op te pakken. Zeker ook gelet op de hoge verwachte frictiekosten
bij de GR IJsselgemeenten. Het is een lastig en veelkoppig monster. Er staan nu
mooie volzinnen in de Kadernota, maar het college acht het nog te vroeg voor
taakstellende besparingen. Blijkbaar is in Krimpen regeren vooruitschuiven.
Voorzitter:
Hier ligt wat mijn fractie betreft een duidelijke taak voor het college en in het bijzonder
voor de wethouder financien. Als het uw politieke doelstelling is om zo klein en
compact mogelijk te opereren dat moet u hard aan de slag met het terugdringen van
de overhead. Als u hier niet vanaf het begin keihard op stuurt met alle
portfeuillehouders en de ambtelijke organisatie, dan wordt het helemaal niets. Ik roep
het college op met concrete besparingsvoorstellen te komen (opnieuw: tijd, geld en
kwaliteit) om in de komende begroting op te nemen. Ik hoor graag van het college dat
het de urgentie van dit onderwerp onderkent.
4
Voorzitter:
Ten aanzien van de voorzieningendiscussie nemen wij kennis van de huidige stand
van zaken en zien daarin een grote uitdaging voor het college in de komende tijd om
hier echt veranderingen door te voeren. Het is nu nodig om door te pakken en de
verschillende plannen verder uit te werken. Door recente besluitvorming t.a.v. de
muziekschool treed ook hier verdere vertraging op in de uitvoering en het realiseren
van verbeteringen en ook financiele taakstellingen. Wij blijven ons zorgen maken over
de bezettingsgraad van de nieuwe sporthal bij het Krimpenerwaardcollege en de
effecten daarvan op de exploitatie van de sportaccommodaties en de gevolgen voor de
toegezegde kostprijsdekkende huren.
Voorzitter:
In hoofdstuk 7 van de Kadernota is een algemene beschouwing van het college
opgenomen. In plaats van een collegeprogramma, want dat is (nog) niet beschikbaar.
Ook hier veel tekst waar je moeilijk tegen kunt zijn, maar wel de vraag oproept wat we
hier van concreet tegemoet kunnen gaan zien de komende jaren. Er staan veel
beoogde ambities in, maar het wil allemaal nog niet heel concreet of s.m.a.r.t. worden.
De fractie van D66 gaat er van uit dat deze ambities de komende tijd nog verder
uitgewerkt gaan worden, want op basis van dit stuk kunnen we nog niet vaststellen
waar we deze coalitie over vier jaar nu echt op kunnen beoordelen. En wij nemen toch
aan dat het uw ambitie is om verantwoording af te leggen
De heer Ruissen maakte overigens als formateur bij de presentatie van het coalitie¬
akkoord trouwens nog gewag van het feit dat deze coalitie al direct met enorme
onverwachte financiele tegenvallers geconfronteerd zou worden. Dat is blijkbaar
nietszeggende bangmakerij geweest. Het blijft onduidelijk wat de gedachten van de
formateur daarbij zijn geweest. In deze Kadernota zie ik het niet terug in ieder geval.
Zoals aangegeven is er nog heel veel werk te verzetten en dat vraagt om een
transparant en actiegericht lokaal bestuur. Dat is ook een bestuursstijl die de coalitie
zegt na te streven. Dat spreekt mij als democraat zeer aan. Een transparante
bestuursstijl vraagt naar mijn oordeel ook om 10070 accountability; afrekenbaarheid
voor de eigen daden; en daarmee ook om 0 excuses of verwijzingen naar externe, niet
te beinvloeden, factoren. Externe factoren kun je niet beinvloeden, maaar je kunt wel
met eigen beleid passende maatregelen nemen om nadelige effecten op te vangen.
5
Ik geef u graag als aandachtspunt mee om tijdig te sturen op de kwetsbare onderdelen
van uw coalitieakkoord, zoals burgerparticipatie en duurzaamheid, omdat deze als
eerste in de verdrukking komen als u er niet voortdurend mee aan de slag gaat. Als
Jip en Janneke nog wakker zijn: die plannen gaat u dan echt niet realiseren!
Voorzitter:
De fractie van D66 wil deze coalitie graag helpen om een goede start te maken. Met
zeer veel genoegen hebben wij kennis genomen van het voornemen van de coalitie
om te onderzoeken of er mogelijkheden zijn om te komen tot een lokaal referendum. U
begrijpt dat dit voor mijn fractie een zeer bemoedigende ambitie van deze coalitie is.
En de fractie van D66 Krimpen aan den IJssel kan u helpen. D66 is al enkele decennia
bezig met voorstellen tot bestuurlijke vernieuwing. En ik heb goed nieuws voor u: het is
inderdaad mogelijk om een lokaal referendum in te voeren. Dat is niet eens heel
ingewikkeld of tijdrovend. Het vraagt slechts om een daartoe opgestelde verordening.
En die heb ik voor u. Ik heb bij de griffie een verzoek ingediend om deze concept¬
verordening voor een lokaal raadgevend en raadplegend referendum te agenderen
voor een informatieve commissievergadering dit najaar. Ter voorbereiding op de
behandeling en ter nadere inspiratie overhandig ik u hierbij vast deze (concept)
referendumverordening Krimpen aan den IJssel 2014.
6