Tijden veranderen, maar mensen niet

regio
Li
van Jef Cleeren, voormalig burgemeester en huidig voor­
zitter van de gemeenteraad. Trudo was 34 jaar actief bij
het stadsbestuur. Hij werd eerder al voor hartklachten
opgenomen in het ziekenhuis, maar herstelde en bleef
actief sportbeoefenaar. ‘Onze sportdienst en ons stads­
bestuur verliezen een geliefd en gedreven diensthoofd’,
betuigde burgemeester Veerle Heeren (CD&V) namens
het stadsbestuur haar medeleven. (els)
Trudo Cleeren kreeg
een hartstilstand. © els
overstromingszones begrazen met schapen om de biodi­
versiteit te stimuleren. Sinds juni 2013 had het een over­
eenkomst met de twee partners. Maar in oktober 2013
werden inbreuken vastgesteld op het winterverblijf en
op een weide die dienstdoet als ‘sterfweide’ voor zieke
schapen. De rechter in Tongeren heeft de opdrachthou­
der voor die inbreuken veroordeeld. De provincie heeft
een nieuwe aanbestedingsprocedure opgestart. (rgg)
EEN BOEK OVER DE OUDHEID DAT OOK OVER VANDAAG GAAT
‘Tijden veranderen,
maar mensen niet’
Het antieke
Griekenland en
Rome leven door
in onze huidige
maatschappij.
Hoe, beschrijft
Robert Nouwen
in zijn boek De
erfenis van de
oudheid voor de
mens van nu.
Volgende maand
geeft hij een reeks
lezingen over
hetzelfde thema.
Robert Nouwen: ‘Vragen en problemen van vandaag kwamen tweeduizend jaar geleden ook aan bod.’
EERSEL
met
en kar
VAN ONZE MEDEWERKER
RUDI SMEETS
TONGEREN | Tongenaar Robert
D‘ers van Dil­
Maaseik en Kin­
or een betere
de regio. Om
duidelijk te
ze gisteren fly­
en kar. ‘Als er
en oplossing
noordoosten
reigt dit het
voor ons te
n ze. ‘Ten eer­
voor een goed
ussen die op el­
. Ten tweede
de enige weg
tsluit, dringen­
ngrepen, maar
ersleefbaar­
tte doorstro­
Nouwen (55) studeerde geschie­
denis en archeologie aan de KU
Leuven. Nadien haalde hij ook
zijn doctoraat. Bij uitgeverij Da­
vidsfonds publiceerde hij heel wat
boeken over de oudheid. Het suc­
ces van zijn werk dankt hij er on­
der meer aan dat het niet alleen
over het verleden gaat, maar ook
over het heden. Op heldere ma­
nier maakt hij duidelijk hoe het
erfgoed van de Grieken en Romei­
nen een zware stempel drukte op
de hedendaagse wereld. De onder­
werpen van de vijf hoofdstukken
van De erfenis van de oudheid
voor de mens van nu illustreren
dat: menselijke waardigheid, glo­
balisering, democratie, communi­
catie en vrede. ‘Tijden verande­
ren, mensen niet. Vragen en pro­
blemen van vandaag kwamen
tweeduizend jaar geleden ook al
aan bod’, zegt Robert Nouwen.
U schrijft dat niet alleen de de­
mocratie, maar ook de journa­
listieke deontologie zijn oor­
sprong vindt in Griekenland.
‘Een van de basisprincipes in de
journalistiek is dat je je bronnen
moet checken. Wel, schrijver en
wetenschapper Hekataios van Mi­
lete ontdeed zich van de mythen
en sagen als verklaring voor aller­
lei verschijnselen en benadrukte
het belang van de waarheid. Hero­
dotos, de vader van de geschied­
schrijving, legde de nadruk op het
persoonlijke onderzoek. Thucydi­
des wees op het belang van be­
trouwbare ooggetuigen. Hij volg­
de de Peloponesische Oorlog tus­
sen de stadstaten Athene en Spar­
ta op het slagveld en interviewde
mensen, net als een hedendaagse
journalist. Dat was oorlogsver­
slaggeving avant­la­lettre. Hij was
de Rudi Vranckx van de oude Grie­
ken.’
‘Thucydides volgde
de oorlog tussen
Athene en Sparta
op het slagveld
en interviewde
mensen. Hij was
de Rudi Vranckx
van de Grieken’
Bekende gebouwen en monu­
menten beschouwt u als een
vorm van communicatie.
‘De Propyleeën en het Parthenon
op de Akropolis symboliseren de
machtspolitiek van Athene. Kei­
zer Augustus liet de Ara Pacis op
het Marsveld en de Marstempel
op zijn forum bouwen als propa­
ganda voor zijn bewind. Hij had
een stad van baksteen aangetrof­
fen en zou een stad van marmer
nalaten, zei Suetonius. Als je die
lijn doortrekt, kom je haast van­
zelf uit bij de urbanisatie van ko­
ning Leopold II in Brussel, het
Centre Pompidou van de gelijkna­
mige Franse president en de Bibli­
othèque Nationale de France van
Mitterand. Het uitdrukken van
prestige in gebouwen is een vorm
van communicatie. Dat was vroe­
ger door het ontbreken van de he­
dendaagse media veel belangrij­
ker dan nu.’
Is de verspreiding van de Ro­
meinse cultuur over West­Euro­
pa vergelijkbaar met de globali­
sering van vandaag?
‘Ongetwijfeld. Onze contreien
kregen er heel nadrukkelijk mee
te maken. Toen de Romeinen hun
rijk uitbreidden naar het westen,
streken langs de Rijngrens enkele
legioenen neer. Alleen al aan de
Beneden­Rijn waren dat dertig­
tot veertigduizend manschappen.
Als je bedenkt dat een mens vol­
gens FAO, de voedselorganisatie
van de Verenigde Naties, elke dag
tweehonderd gram graan nodig
heeft, moest er 25 tot 30 ton voed­
sel per dag of 10.000 ton per jaar
geproduceerd worden.’
‘De pre­Romeinse economie was
hoofdzakelijk gericht op zelfvoor­
©
rs
ziening. Plots moest omgescha­
keld worden naar een marktge­
richte landbouw. Dat leidde in het
begin van onze tijdrekening tot
een complete verandering van de
samenleving. Er werden bijvoor­
beeld wegen aangelegd voor het
transport van militairen en goede­
ren. Huisbedrijfjes werden manu­
facturen. De bekende terra sigilla­
ta – het porselein van die tijd –
werd op grote schaal verspreid in
heel Gallië.’
Onze streken ondergingen ook
culturele invloeden van de Ro­
meinen?
‘Die evolutie liep parallel met de
economische globalisering. Door
de aanwezigheid van de Romeinse
administratie en de toenemende
handel over verre afstanden ver­
spreidde het Latijn zich, bouwde
men in de mediterrane stijl, wer­
den Romeinse kunstproducten in­
gevoerd en noem maar op. Je zou
het cultuurimperialisme kunnen
noemen. Tongeren – de enige stad
van het huidige België met het Ro­
meinse stadsstatuut – en Sagalas­
sos lagen op de westelijke en oos­
telijke grens van het rijk. Dat wa­
ren, afgezien van hun grootte,
twee vergelijkbare steden. Om
maar te zeggen dat de globalise­
ring toen al een realiteit was.’
www.robertnouwen.be
De Standaard, 27/01/2014, p. 29
All rights reserved. Gebruik en reproductie enkel mits toelating van de uitgever via Corelio
Mediargus NV | rue Barastraat 175 | 1070 Brussel | tel 02/740.09.07 | fax 02/740.09.71
email: [email protected] | www.mediargus.be | BTW BE 466.787.259 | HRB 638.168 | KBC 437-5134901-50