PGO-leidraad Algemene NatuurWetenschappen Module Heelal Groepsleden Voorzitter: Donnée Frielink Artikel (Titel) Notulist: Sophie Albert In het heelal wemelt het van leven Overige: Emmy Ratering De voorzitter leidt de groep door de verschillende stappen van de zevensprong en is verantwoordelijk voor de verwerking van de leerstof door de groepsleden. In de eerste les moeten stap 1t/m 5 verwerkt worden, in de tweede les stap 6 en 7. De notulist vult dit blad in en is verantwoordelijk voor de rapportage aan de docent. 1. Verhelder onduidelijk termen en begrippen - wasdom = groei - hoon = bespotting - exoplaneten= planeten die rond een andere ster dan de zon draaien - kosmische straling = de straling die uitgezonden werd kort na de oerknal 2. Definieer het centrale probleem/vraag van het artikel Kan er wel leven op andere planeten ontstaan of zijn? Aangezien het met veel dingen rekening moet houden, zoals dat het lang duurt, er moet water zijn en bouwmateriaal, de planeet moet zwaar genoeg zijn enz. 3. Analyseer het artikel/rode draad Het artikel gaat over de discussie of er al leven is in het heelal of dat het er nog kan komen. De Amerikaanse sterrenkundige Frank Drake stelde een formule op waarmee je kon bereken hoeveel beschavingen er waren in ons sterrenstelsel waarmee we konden communiceren. Alleen werd dit niet heel serieus genomen omdat het allemaal nog redelijk abstract was. Astronoom Marco Spaans verteld in dit artikel echter dat hij er ook wel ongeveer hetzelfde over denkt als Drake. Hij is er ook van overtuigd dat er wel degelijk leven kan zijn of ontstaan. Hij verteld alleen wel dat er veel voor nodig is zoals water, bouwmateriaal en genoeg zwaartekracht enz. Ook zegt hij dat als er dan een teken van leven is, het wel miljarden jaren kan duren voordat deze ook echt zo ontwikkeld is als onze soort mens. 4. Orden de ideeën uit de analyse van het probleem De formule van Drake is inmiddels verfijnd, maar er komt nog geen harde uitkomst uit. Wel gaat astronoom Marco Spaans nog op heel veel dingen in die niet uitsluiten dat er leven is in ons sterrenstelsel. 5. - formuleer leerdoelen; Als er water nodig is om leven te creëren, is er dan wel water is het heelal? Is er overal in het heelal water of alleen op enkele planeten? Is er al eens leven ergens op een planeet geweest? 6. Beantwoord je leerdoelen - Amerikaanse wetenschappers hebben in sterrenstof dat overal in het heelal voorkomt waterdeeltjes aangetroffen. Aanvullend onderzoek suggereert dat water - in sterrenstof op elke plek in het heelal kan ontstaan onder invloed van stormen van geladen deeltjes van nabijgelegen sterren. Zie antwoord 1 De planeet Mars is de enige planeet waar over gedacht is of er leven heeft bestaan. Het is nog steeds niet bewezen, maar mars heeft wel een aantal eigenschappen die erop wijzen dat er wel degelijk leven heeft kunnen zijn. Het blijft nog steeds een raadsel. 7. Schrijf een korte samenvatting van de 'oplossing' van dit probleem Het probleem in dit artikel is dat het nog niet zeker is of er daadwerkelijk leven is in het heelal. Onderzoekers zullen er waarschijnlijk nog wel een tijd mee bezig zijn om erachter te komen of dit wel of niet waar is. Ze zullen meer onderzoeken naar de eigenschappen van planeten moeten gaan doen, en zoeken naar water en bouwmateriaal.