Verslag_SCA_151009 - Vind Brugse Vereniging

LIBERALE BEWEGING VOOR
VOLKSONTWIKKELING V.Z.W.
LIBERALE VERENIGING VOOR SOCIO-CULTURELE WERKING
VERSLAG EDUCATIEVE OF CULTURELE ACTIVITEIT
AFDELING: LVSW Brugge
DATUM ACTIVITEIT: donderdag 15 oktober 2009
PLAATS: Volkssterrenwacht Beisbroek, Zeeweg 96, 8200 Brugge
AANVANG: 14.15 uur
EINDE: 16.15 uur
VERANTWOORDELIJKE: medewerkers
NAAM SPREKER: Eddy Pirotte
DESKUNDIGHEID SPREKER: leraar wetenschappen
AANTAL AANWEZIGEN : 15
TITEL VAN DE ACTIVITEIT : zwarte gaten in het heelal
KORT VERSLAG MET BETREKKING TOT DE EDUCATIEVE WAARDE VAN DE
ACTIVITEIT
De Volkssterrenwacht Beisbroek ligt in een bosrijke omgeving in Sint-Andries, voorbij het
kasteel Tudor en vlakbij Varsenare. Het is een vzw die subsidies krijgt van de Vlaamse
Gemeenschap, Toerisme Vlaanderen, het stadsbestuur van Brugge en het provinciebestuur
van West-Vlaanderen. Onze gids, Eddy Pirotte, is van opleiding leraar wetenschappen en
heeft in die hoedanigheid 22 jaar les gegeven. Sinds 12 jaar is hij de enige vaste medewerker
bij de Volkssterrenwacht Beisbroek. Zijn collega’s zijn alle vrijwilligers die ook een opleiding in
de sterrenkunde hebben gekregen om de bezoekers wegwijs te maken. Ze werken in ploeg,
want het centrum is elke dag van het jaar open, behalve op Kerstmis en Nieuwjaar. De
Volkssterrenwacht Beisbroek is geen onderzoekscentrum, maar heeft een vulgariserend doel.
Er worden vooral groepen onthaald, waarvan 65 % schoolkinderen. Wij vernemen dat er zich
nog planetaria in België bevinden, o.a. in Genk, bij het Heizelstadion in Brussel, in de
dierentuin in Antwerpen en ook enkele in Wallonië.
In een zaaltje op de tweede verdieping nemen wij plaats in een achteruitklappende zetel, van
waaruit wij een overzicht krijgen van het ontstaan van het heelal. Dat wordt gesimuleerd door
het planetariumtoestel dat 12 miljoen BEF heeft gekost en dat geflankeerd wordt door 2
projectoren die elk 6 miljoen BEF hebben gekost. Via de satelliet Goeble gebeuren
waarnemingen in het heelal; met de voyagers van de Russen en de Amerikanen worden de
planeten bestudeerd.
Wij leren dat het heelal circa 13,7 miljard jaar geleden ontstaan is als gevolg van een oerknal,
waardoor ontelbare deeltjes energie en warmte vrijkwamen. Op die manier ontstonden de
sterren. Ze bevatten de bron van alle leven. Sommige sterren hebben een opvallende vorm of
vormen een formatie met andere sterren. In het heelal bevinden zich heel veel sterrenstelsels:
wij maken visueel mee hoe ze ontstaan, leven en uitdoven. Dat wij sommige sterren al dan
niet kunnen waarnemen, heeft te maken met de afwisseling van de seizoenen en naarmate de
avond en de nacht vordert.
Één van die sterrenstelsels kreeg de naam melkwegstelsel en is bij donkere nacht vaag
zichtbaar in de vorm van een lange witte sjaal. Ons zonnestelsel is opgebouwd uit een stabiele
ster, de zon, waarrond planeten om hun as draaien. De planeten worden vergezeld van één of
meerdere manen. De blauwe planeet aarde bevindt zich op 7 miljard kilometer van de zon,
een ideale afstand om leven voort te brengen. Op de andere planeten die zich verder of juist
dichter bij de zon bevinden, is het te koud of te warm om leven te doen ontstaan. Verwacht
mag worden dat de zon over 5 miljard jaar zal uitdoven, het lot dat elke ster te wachten staat.
Onze gids simuleert het verloop van een dag in oktober van zonsopgang tot –ondergang en
het zichtbaar worden van de sterrenhemel.
Daarna beantwoordt hij de ontelbare vragen van de deelnemers die duidelijk onder de indruk
zijn van de onvatbare oneindigheid van het heelal.
Vervolgens loodst hij ons door de tentoonstellingsruimte met allerlei didactisch materiaal:
schilderijen, infobladen en informatieve drukknoppen, waarmee de leergierige bezoeker zijn
kennis kan toetsen en bijschaven. De ruimte werd ontworpen door een decorateur, die
rekening heeft moeten houden met een beperkte beschikbare plaats.
Zij die goed te been zijn, volgen de gids via de draaitrap naar het observatorium. Door de
telescoop kan je er de zon zien, telkens de wolken voorbijgeschoven zijn. De telescoop staat
op een zuil die recht in de grond gaat en onafhankelijk van het gebouw werd opgericht, zodat
het toestel geen hinder van winderig weer ondervindt. De telescoop draait in tegenwijzerzin ten
opzichte van de aarde. Het toestel dateert al van 1985 en kostte toen 440 000 BEF. Die prijs is
sindsdien onveranderd gebleven.
Bij het afscheid danken wij de gids voor de boeiende uiteenzetting en rondleiding, waarna
sommigen onder ons nog gezellig gaan nakeuvelen bij een consumptie in de nabijgelegen
cafetaria.
datum : 02/11/2009
DE ORGANISATOR